Монгол орны гадаргын дундаж өндөр 1580м, хамгийн өндөр цэг Таван Богд уулын Хүйтний оргил д.т.дээш 4374м, хамгийн нам цэг нь д.т.дээш 560м өндөрт орших Хөх нуурын хотгор. Өгөгдлийг ашиглан харьцуулсан баганан диаграмм байгуулна уу?

а. Дараах Монгол орны гадаргын усны ай сав, ус зүйн сүлжээний зургийг ажиглаж даалгаврыг гүйцэтгээрэй.

Зурагт 1-ийн тоогоор тэмдэглэсэн ай савыг нэрийг бичнэ үү?

...................................................................................................................................................................

---

б. Гурван ай савын хагалбар зааг нь Цогтчандмань уул бөгөөд зурагт таван хошуугаар тэмдэглэжээ. Тэгвэл Цогтчандмань уул нь ямар нурууны салбар уулст хамрагдах вэ?

................................................................................................................................................................

---

в. Дараах голын уналыг тооцоорой. Орхон гол 3021 м өндрөөс эх авч 601 м өндөрт цутгадаг бол голын унал хэд болохыг тооцоолоорой.

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Дэлхийн хамгийн өндөр оргил ба хамгийн гүн хонхрын өндрийн зөрүүг тооцоолно уу

Чойлбалсан хот х.ө 48⁰04 ЗУ 114 ⁰30-д оршдог. Тэгвэл өдөр шөнийн тэнцлийн өдөр үдийн нарны өндөр хэд байх вэ? Бодож олно уу

Монгол орон уур амьсгалыг “Эх газрын эрс тэс, хуурай” болоход нөлөөлсөн хүчин зүйлсийг нэрлэж, шалтгааныг тайлбарлаарай.

Зургийг ажиглан асуултанд хариулна уу

a. Нарны өндөр ба тусгалын өнцөг хоорондоо ямар хамааралтай вэ? Тайлбарлана уу

---

b. Аль зураг нь зуны туйлын өдрийн нарны өндрийг харуулсан вэ? Яагаад ?

---

c. Улирлаас хамаарч нарны өндөр хэрхэн өөрчлөгдөж байгаад дүгнэлт хийнэ үү.

Монгол оронд өвлийн улиралд заримдаа Арктикийн агаарын масс нэвтрэн орж ирэх ба энэ үед цаг агаар хэрхэн өөрчлөгддөг вэ?

Гэрэл зураг ба уур амьсгалын диаграмм ажиглаад дараах асуултанд хариулна уу.

a. Уур амьсгалын ямар бүс болохыг нэрлэнэ үү

---

b. Энэ бүс нь ямар эх газарт хамгийн их талбайг эзэлдэг вэ?

---

c. Дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлт энэ бүсэд хэрхэн нөлөөлж байгаа вэ? Жишээгээр тайлбарлана уу?

Гэрэл зураг ба уур амьсгалын диаграмм ажиглаад дараах асуултанд хариулна уу

a. Уур амьсгалын диаграммыг ажиглан байгалийн ямар бүсийнх болохыг тодорхойлно уу

---

b. Лам гөрөөс ямар эх газарт амьдардаг вэ?

---

c. Оцон шувуу ба лам гөрөөсийн амьдардаг байгалийн бүсийн онцлогийг тайлбарлана уу

а. Гол мөрөн гэсэн ойлголтыг тодорхойлж бичнэ үү.

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

---

б.Номхон далайн ай савд хамрагдах голуудын доогуур зурж ялгана уу?

Сэлэнгэ, Үенч, Хэрлэн, Эг, Халх, Ховд, Онон, Шишгэд, Улз, Хануй, Тэс, Орхон

---

в. Дараах голын уналыг тооцоорой. Туул гол 2000 м өндрөөс эх авч 1100 м өндөрт цутгадаг бол голын унал хэд болохыг тооцоолоорой.

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Цаг агаарын багажуудыг нэрлэж, зориулалтыг тайлбарлана уу.

а. Нуур гэж юу вэ? Тодорхойлж бичнэ үү?...............................................................................................................................................................

---

б. Монгол орны хамгийн том ба хамгийн гүн нууруудыг цэгийн оронд нэрлэн бичнэ үү.

Хамгийн том................................................, хамгийн гүн.........................................................

---

в. Дараах нууруудын орших аймгийг нэрлэн бичээрэй.

1. Буйр нуур-..................................................
2. Бөөнцагаан нуур-......................................
3. Хар-Ус нуур-.............................................

Мэдээллийг уншаад даалгаврыг гүйцэтгээрэй.

Агаарын температур -100С өдөртөө үүлэрхэг, салхи баруун хойноос5м/с. Шөнөдөө -220С, агаарын даралт буурна.	Хуурай зун, хүйтэн хуурай өвөлтэй. Агаарын температурын хэлбэлзэл их, хур тунадас бага, эх газрын эрс тэс, сэрүүн уур амьсгалтай.
.........................................................	.........................................................

A. Хүснэгт бүрд юуг тодорхойлсон вэ? Нөхөж бичнэ үү.

---

b. Монгол орны уур амьсгал бүрэлдэхэд нөлөөлсөн хүчин зүйлсийг тодорхойлж, уур амьсгалын онцлогийг тайлбарлана уу.

a. Газарзүйн зургийн масштаб гэж юу вэ?

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

---

b. Газарзүйн зургийн масштабаар ангилсан схемыг гүйцээж бичнэ үү?

---

c. Масштабыг хувирган шилжүүлж бичнэ үү?

А. Тоон масштаб	Б. Нэрлэсэн масштаб
1:200 000	............................
1:1 000 000	1см-т 10км
1:3 000 000	................................

Синоптик зургийг ашиглан цаг агаарын таних тэмдгийг уншаарай

Температур	Агаарын даралт	Тэнгэрийн байдал	Үүл	Тунадас	Салхины хурд, чиглэл

a. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй. Газарзүйн зураг зохиоход хэрэглэдэг математикийн аргыг проекц буюу..............................гэнэ.

---

b. Дараах зургийг ажиглаад тусгагийн ямар төрлүүд байгааг нэрлэн бичнэ үү?

1..........................

2. Конус

3.........................

---

c. Зурагт дүрсэлсэн тусгагийг ажиглаад дараах асуултанд хариулна уу?

Тусгаг	Өргөрөгийн шугам	Уртрагийн шугам
	............................................	................................................

a. Дараах газарзүйн зургийг ажиглаж даалгаврыг гүйцэтгээрэй.

Цэгийн оронд нөхөж бичнэ үү? Монгол орон нь ....................дагуу сунаж тогтсон байдаг.

---

b. Монгол орон хэдээс хэдэн градусын өргөрөгийн хооронд оршиж байна вэ?

.................................................................................................................................

---

c. Монгол орны Хойд ба өмнөд захын цэгийг нэрлэж бичээрэй.

1. Хойд зах-.......................................................

2. Өмнөд зах-...................................................

a. Газарзүйн зурагт дэлхийн далайнуудыг тэмдэглэнэ үү?

b. Дэлхийн далайн талбайн хэмжээгбагаас нь ихрүү нь дараалуулан нэрлэнэ үү?

a. Дараах газарзүйн зургийг ажиглаж даалгаврыг гүйцэтгээрэй.

Зурагт 1-ийн тоогоор Монгол орны төв цэгийг тэмдэглэжээ. Төв цэг оршдог аймаг сумыг нэрлэн бичнэ үү?

---

b. Монгол орон хэдээс хэдэн градусын уртрагийн хооронд оршиж байна вэ?

....................................................................................................................................

---

c. Монгол орны онцлог, байршлын талаар товч бичнэ үү?

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Монгол орон хэдээс хэдэн градусын уртрагийн хооронд оршиж байна вэ?

....................................................................................................................................