Орчин үед ургамал амьтныг хувилах,үр хөврөл,эд эрхтэн шилжүүлэн суулгах зэрэг эсийн болон генийн инженерчлэлийн олон арга практик технологид нэвтэрч ,амьтан ургамлын  селекцид ашиглагдаж байна. Дараах аргуудыг онцлогтой нь зөв тохируулан холбоно уу. 

• A.

  Амьтан ургамлыг хувилах (клонинг){-}Тодорхой зүйлийн бодгалиас ашигтай нь генийг нь авч өөр зүйлд (гарал үүслээрээ алслагдсан ч бодгаль байж болно) зохиомлоор шилжүүлэх арга

• B.

  Генийн инженерчлэл{-}Ашигтай генийг агуулсан ургамал (генийг нь хувиргасан )гарган авч өсч буй хүн амыг хоол,хүнсээр хангах асуудлыг шийдэх арга

• C.

  Үр хөврөл шилжүүлэн суулгах{-}Амьд биеийг хувилах зарчимд тулгуурлан аж ахуйн ач холбогдол ,ашиг шимийн хувьд үнэ цэнэ бүхий хосгүй амьд биеийг гарган авах арга

• D.

  Эсийн инженерчлэл{-}Донор бие дэх хөврөлийг хөгжлийнх нь эхний шатанд урьдчилан бэлдсэн өөр бодгальд шилжүүлэн суулгаж үр төл авах арга

• E.

  Шилжмэл гентэй ургамал гаргах{-}Амьд биеэс тусгаарласан эд болон эсүүдийг тодорхой найрлага бүхий зохиомол орчинд үүдэл эсийн өсгөвөрийн оролцоотойгоор үржүүлэх арга

Буурай хөгжилтөй орон аль нь вэ?

• A.

  Тайвань

• B.

  Швед

• C.

  Израйл

• D.

  Канад

• E.

  Либери

12-р сарын 22 -нд нар хаана эгц тусах вэ? 

• A.

  Хойд туйлын цагираг

• B.

  Мэлхийн зам

• C.

  Экватор

• D.

  Матрын зам

• E.

  Өмнөд тал

Хотын захаар хүний хамгийн наад захын амьдралын ая тух , эрүүл ахуйн шаардлага хангаагүй суурин бий болох үзэгдлийг юу гэж нэрлэдэг вэ?

• A.

  Хуурамч хотжилт

• B.

  Дагуул хот

• C.

  Бүлэг тосгон

• D.

  Хотын тэсрэлт

• E.

  Агломераци

Дэлхийн хамгийн том мөсөөр бүрхэгдсэн арал аль нь вэ?

• A.

  Сахалин

• B.

  Шинэ Зеланд

• C.

  Борне

• D.

  Хавай

• E.

  Гренланд

Дэлхийн гадаргын хэдэн хувийг далай эзэлдэг вэ? 

• A.

  92%

• B.

  50%

• C.

  10%

• D.

  25%

• E.

  71%

Дэлхийгээс нар хүртэлх зайг сонгоно уу.

• A.

  228 сая км

• B.

  365 сая км

• C.

  108 сая км

• D.

  150 сая км

• E.

  58 сая км

Турк улс сэргээгдэх эрчим хүчний  станц байгуулж ашигласнаас болж Сири,Ирак улсуудыг дайтахад хүргэсэн байгалийн нөөцийг сонгоорой.

• A.

  Усны нөөц

• B.

  Ураны нөөц

• C.

  Салхины нөөц

• D.

  Нүүрсний нөөц

• E.

  Ойн нөөц

2.3 Подберите подходящие по смыслу глаголы

Миша a) ...... самым обыкновенным ребёнком. У него не было никаких талантов, но родители b) ... его очень талантливым . Это c) ... модно , и , кроме того , Миша был последней надеждой всей семьи . Родители d) ..., чтобы Миша слдал то, чего e) ... они .

• A.

  a{-}хотели

• B.

  b{-}был

• C.

  c{-}считали

• D.

  d{-}не сделали

• E.

  e{-}было

Соедините предложения по смыслу

• A.

  Мой отец принёс мне красивую куклу {-}за которым виднеется телебашня

• B.

  Учитель раздал нам по одному учебнику ....{-}который был издан в прошлом году

• C.

  Я живу в том доме ...{-}которого я вместе учусь в одном классе

• D.

  Мы вчера приходил молодой человек , с сестрой {-}которая мне сразу очень понравилась

• E.

  Ко мне вчера приходил молодой человек , с сестрой...{-}которые завоеваль золотые медаль на чемпионате мира

Хоол боловсруулах замын зарим эрхтнүүдийн зургийг ажиглан (a-g) үсгэнд тохирох нэрийг (1-7) тоонд зөв харгалзуулна уу.

• A.

  A{-}Ходоод

• B.

  B{-}Лангергансын арал

• C.

  C{-}цөсний цорго

• D.

  D{-}даавар(инсулин,глюкагон)

• E.

  E{-}Ацинус эс (хоол боловсруулах фермент ялгарна)

Уганда,Судан,Египет зэрэг улсуудын нутгаар дамжин урсдаг мөрөнг сонгоорой. 

• A.

  Нигер

• B.

  Нил

• C.

  Конго

• D.

  Шари

• E.

  Оранж

Мод бэлтгэл ,уул уурхайн  зохисгүй үйл ажиллагаанаас болж Онгийн голын ус багасахад ширгэж үгүй болсон нуурыг олно уу? 

• A.

  Улаан нуур

• B.

  Хаяа нуур

• C.

  Орог нуур

• D.

  Таац нуур

• E.

  Бөөнцагаан нуур

Дунд зэргийн хөгжилтэй орон аль нь вэ? 

• A.

  Зимбабве

• B.

  Мали

• C.

  Бангладеш

• D.

  Нигер

• E.

  Түрк

9-сарын 23 -нд нар хаана эгц тусах вэ?

• A.

  Хойд туйлын цагариг

• B.

  Матрын зам

• C.

  Мэлхийн зам

• D.

  Экватор

• E.

  Өмнөд туйл

Хотуудын төвлөрөл нь бие биетэйгээ нийлж, асар уудам нутаг дэвсгэрийг эзлэн орших томоохон төвлөрөл үүсэх үзэгдлийг юу гэж нэрлэдэг вэ? 

• A.

  Агломераци

• B.

  Дагуул хот

• C.

  Бүлэг тосгон

• D.

  Хотын тэсрэлт

• E.

  Мегалополис

Өсгөвөр дэх нэг эстнүүд ээлжлэн солигдох нь ....................... юм.

• A.

  Экологийн сукцесс

• B.

  Хувьсал

• C.

  Солигдол

• D.

  Анхдагч сукцесс

• E.

  Хоёрдогч сукцесс

Европ тивд өвөл нь дулаан чийглэг ,зун нь сэрүүн чийглэг таатай уур амьсгал бүрэлдэхэд чухал нөлөө үзүүлдэг далайн дулаан урсгал аль нь вэ?

• A.

  Аляскийн

• B.

  Антилийн

• C.

  Перугийн

• D.

  Хойд Атлантын

• E.

  Бенгалын

Экосистемийн бохирдох хэлбэрүүдийг бохирдлын эх үүсвэр, хөнөөлт үр дагавартай нь зөв тохируулсан мөрийг сонгоно уу.

• A.

  1

• B.

  2

• C.

  3

• D.

  4

• E.

  5

Далайн хамгийн гүн хонхрыг олно уу? 

• A.

  Тонгийн хонхор

• B.

  Зондын хонхор

• C.

  Пүэрто-Рикогийн хонхор

• D.

  Перугийн хонхор

• E.

  Марианы хонхор

Манай галактикийг юу гэж нэрлэдэг вэ? 

• A.

  Нарны аймаг

• B.

  Орбит

• C.

  Сүүн зам

• D.

  Адаг чуулган

• E.

  Ортын үүл

Часть 2 

2,1 Соедините предложения по смыслу 

• A.

  Сергей сказал подруге,... {-}услышанную им в детстве

• B.

  Учитель пригласил к себе учеников , ... {-}что он завтра хочет поехать в Москву вместе с ней

• C.

  Дедушка рассказал мне сказку ,... {-}если завтра не будет дождя

• D.

  Я знаю одного студента , ..{-}отстающих от своих друзей по математике и физике

• E.

  Альпинисты будут подниматься на на вершину горы ,.....{-}учившегося в нашей школе

АУДИРОВАНИЕ

Прослушайте текст 2 раза и выберите правильный вариант ответа. 

В буфете можно купить .... . 

• A.

  шоколад

• B.

  бутерброды

• C.

  сок

• D.

  йогурт

• E.

  яичницу

АУДИРОВАНИЕ

Прослушайте текст 2 раза и выберите правильный вариант ответа. 

Здесь же можно поинтересоваться ... молодых художников. 

• A.

  книгами

• B.

  выставкой

• C.

  биографией

• D.

  жизнью

• E.

  костюмами

АУДИРОВАНИЕ

Прослушайте текст 2 раза и выберите правильный вариант ответа. 

В фойе  находится ... . 

• A.

  большой экран

• B.

  диваны

• C.

  буфет

• D.

  бюст

• E.

  концертный зал

Аливаа газар нутгийг ургамалжуулах, ойжуулах, усны нөөц баялгийг хамгаалах, хөдөлгөөнт сул элсийг бэхжүүлэх нь ямар үзэгдэлтэй тэмцэх хэлбэр вэ?

• A.

  Ой модны хомсдол

• B.

  Цөлжилт

• C.

  Озоны цоорол

• D.

  Дэлхийн дулаарал

• E.

  Хүчиллэг тунадас

Мембрант бүтэцтэй эрхтэнцрүүдийг зөв харгалзуулсан хувилбарыг сонгоно уу.

• A.

  1b 2c 3a

• B.

  1a 2c 3b

• C.

  1b 2a 3c

• D.

  1c 2a 3b

• E.

  1c 2b 3a

АУДИРОВАНИЕ

Прослушайте текст 2 раза и выберите правильный вариант ответа. 

Здание кинотеатра красивое и ... . 

• A.

  старое

• B.

  современное

• C.

  новое

• D.

  круглое

• E.

  квадратное

Эцэг нь гетерозигот 3-р бүлгийн цустай ,эх нь гетерозигот 2-р бүлгийн цустай бол төрөх хүүхдийн цусны бүлэг ямар байх вэ?

• A.

  Зөвхөн 2

• B.

  1 болон 2

• C.

  2 болон 3

• D.

  1 болон 4

• E.

  Бүх бүлэг

АУДИРОВАНИЕ

Прослушайте текст 2 раза и выберите правильный вариант ответа. 

Мальчик часто посещает  кинотеатр ... . 

• A.

  "Победа"

• B.

  "Космос"

• C.

  "Звезда"

• D.

  "Юность"

• E.

  "Тэнгис"

Эсийн амьсгалын процессын үйл явцыг зөв тохируулсан мөрийг хүснэгтээс олоорой.

Тухайн хүчин зүйлээс амьд бие махбодын амьдралд үзүүлэх хамгийн тохиромжтой хэмжээ, далайцыг ............ гэнэ.

• A.

  Эрчим хүчний урсгал

• B.

  Энергийн урсгал

• C.

  Тохиромжтой бүс

• D.

  Экологийн хүчин зүйл

• E.

  Оптималын хууль

Часть 3 Аудирование 

Буфет раположен ...

• A.

  на первом этаже

• B.

  на бельэтаже

• C.

  на последнем этаже

• D.

  в вестибюле

• E.

  в зале

Экосистемийн консументийг нэрлэнэ үү.

• A.

  Хөхөө маалига

• B.

  Мөөг

• C.

  Халгай

• D.

  Шувуун нударга

• E.

  Мэлхий

Часть 3 Аудирование 

В фойе можно поинтересоваться ... молодых художников

• A.

  биографией

• B.

  книгами

• C.

  выставкой

• D.

  жизнью

• E.

  костюмами

Овьёосны эрт болцтой нь орой болцтой шинжээ ноёлж ургадаг. Туршлагын талбайд орой болцтой овьёосыг эрт болцтой гетерозигот ургамалтай эвцэлдүүлж  69134 ширхэг эрт болцтой ургамал гарган авчээ. Орой болцтой ургамлын тоог бодож олоорой.

• A.

  69138

• B.

  34567

• C.

  69134

• D.

  34568

• E.

  69136

Подберите подходящие по смыслу глаголы. 

Я а).... на севере. В прошлом году летом я первый раз b)... на Кавказе. Когда я увидел Чёрное море ,я c)..... "Почему люди его так называют?". Оно было совсем не чёрное,а синее и даже голубое. Я d).....в доме отдыха целый месяц. Он e)..... на берегу моря. 

• A.

  a{-}подумал

• B.

  b{-}отдыхал

• C.

  c{-}жил

• D.

  d{-}находился

• E.

  e {-}живу

Экосистемийн бүлгэмдлийг зөв харгалзуулсан  хувилбарыг сонгоно уу.

• A.

  III-d-3

• B.

  I-d-3

• C.

  II-a-1

• D.

  III-d-1

• E.

  I-c-4

Соедините предложения по смыслу. 

• A.

  Дедушка купил мне модные ботинки ,...{-}которого я учусь в школе вместе.

• B.

  Мама раздала своим детям по одной книге,....{-}перед которым стоит памятник А.С.Пушкину .

• C.

  Инженер живёт в доме ,....{-}которая была написана этим писателем.

• D.

  Вчера мы всей школой встречали наших девочик,...{-}которые победили на олимпиаде по русскому языку.

• E.

  У папы есть друг,с сыном... . {-}цвет которых отлично сочетается с цветом моего костюма.

Зургийг ажиглан  3 тоогоор тэмдэглэсэн үе холбоосыг зөв нэрлээрэй.

• A.

  мөрний үе

• B.

  тохойны үе

• C.

  гавлын ясны заадас

• D.

  өвдөгний үе

• E.

  нурууны нугалам