Хоосон нүдэнд тохирох нэрийг бичнэ үү.
Голдож уртраг
Цэгийн оронд тохирох үгийг бичнэ үү. Глобус дээр дүрслэгдсэн хөндлөн шугамыг зэргэд буюу .................. - ийн шугам гэнэ.
Өргөрөг
Цэгийн оронд тохирох үгийг бичнэ үү. Глобус дээр дүрслэгдсэн босоо шугамыг голдож буюу .................. - ийн шугам гэнэ.
Уртраг
Сар яагаад гэрэлтэж харагддаг вэ? Тайлбарлан бичээрэй.
Сар нь нар шиг өөрөөсөө гэрэл гаргадаггүй. Нарны гэрэл саран дээр туссаны улмаас гэрэлтэж харагддаг.
Зарим шөнө сар харагддаггүй. Үүний шалтгааныг нар, сар, дэлхийн байрлалтай холбон зурж тайлбарлана уу.
Долоон бурхан одоор алтан гадас одыг хэрхэн баримжаалж болох вэ? Зурж тайлбарлаарай.
Одод яагаад гэрэлтэж харагддаг вэ? Тайлбарлаарай.
Оддыг бүрдүүлэгч хий нь шатдаг учир нартай адил гэрэлтэж харагддаг.
Одод яагаад өөр өөр өнгөтэй харагддаг вэ? Шалтгааныг бичнэ үү.
Оддын шатаж байгаа температураас хамаараад өөр өөр өнгөтэй харагддаг.
Оддын өнгө яагаад тод, бүдэг харагддаг вэ? Тайлбарлан бичнэ үү.
Од нь хэмжээ, өнгө, температур, биднээс орших зай зэргээрээ өөр хоорондоо харилцан адилгүй байдаг. Тиймээс бидэнд харагдахдаа тод, бүдэг харагддаг.
Одод яагаад өдөр харагддаггүй вэ? Тайлбарлан бичнэ үү.
Нарны гэрэл туссаны улмаас өдөр од харагддаггүй.
Оддын орд гэж юу вэ? Тайлбарлан бичнэ үү.
Оддыг холбож дүрс үүсгэснийг одны орд гэнэ.
Ямар үед тэргэл сар харагддаг вэ? Тодорхойлон бичнэ үү.
Сарны дэлхий рүү харсан тал дээр нарны гэрэл бүтэн тусахад тэргэл сар харагдна.
Сарны хөдөлгөөнийг ажиглах үйл ажиллагааны дарааллыг гүйцээн бичнэ үү.
1. .......................................................................
2. Сарыг ажиглахдаа харьцуулж харах хөдөлгөөнгүй зүйлийг сонгоно.
3. .............................................................
4. 30 минутын давтамжтай ажиглана.
5. Хэдэн цагт, аль зүгт, ямар хэлбэртэй харагдсаныг зурж тэмдэглэнэ.
1. Бүх тал руу тэнгэр чөлөөтэй харагдаж байх газрыг сонгоно.
3. Тогтсон нэг газраас ажиглана.
Сарны хэлбэрийг ажиглах үйл ажиллагааны дарааллыг гүйцээн бичнэ үү.
1. Сар гарсан цэлмэг үдэш ажиглалтыг эхлүүлнэ.
2. ...........................................................
3. Тогтсон нэг газраас ажиглана.
4. Ажиглалтыг 2 өдрийн давтамжтай хийнэ.
5. ............................................................
2. Сарыг ажиглахдаа харьцуулж харах хөдөлгөөнгүй зүйлийг сонгоно.
5. Хэдэн цагт, аль зүгт, ямар хэлбэртэй харагдсаныг зурж тэмдэглэнэ.
Өдөр хэдэн цаг болж байгааг нар, сүүдрийн хэмжээгээр баримжаалж болох уу? Тийм гэж үзэж байгаа бол тайлбарлан бичнэ үү.
Үд дунд буюу 12 цагийн үед нар эгц дээр байрлаж, сүүдэр хамгийн богино байдаг.
Нартай өдөр тал газар явж байгаад төөрвөл зүг чигээ баримжаалах боломжтой юу? Тийм гэж үзэж байгаа бол тайлбарлан бичнэ үү.
Нар, сүүдрийн байрлалыг хэдэн цаг болж байгаатай харьцуулан зүг чигийг баримжаалах боломжтой.
Нарны байрлал өөрчлөгдөхөд савааны сүүдэр хэрхэн өөрчлөгдөхийг ажиглах туршилтын дарааллыг гүйцээн бичнэ үү.
1. саванд элс хийж савааг тогтооно.
2. бэлтгэсэн хэрэглэгдэхүүнээ нар тусах газар байрлуулна.
3. ..............................................
4. ажиглалтыг 2 цагийн давтамжтай хийнэ.
5. ........................................
3. Савааны сүүдрийн уртыг хэмжиж тэмдэглэнэ. 5. Тэмдэглэлүүдээ харьцуулна.
Хөшүүргийг илэрхийлэх ямар цэгүүд байх вэ? Хоосон нүдэн дэх цэгийн оронд тохирох нэрийг бичнэ үү.
Ачаа дарах цэг, тулах цэг, хүчээр үйлчлэх цэг
Монгол орны 1 жилийн агаарын температурыг сар бүрээр харуулжээ. Манай оронд хэддүгээр сард хамгийн дулаан байна вэ? Хэдэн сард хамгийн хүйтэн байна вэ?
7-р сард хамгийн дулаан, 1-р сард хамгийн хүйтэн байна.
Зурагт жилийн турш орсон тунадасны хэмжээг харуулжээ. Хэдээс хэдэн сарын хооронд тунадас хамгийн их ордог вэ?
6-8 дугаар сард тунадас хамгийн их ордог.
Квадрат хэлбэртэй сургуулийн хашааны талын урт 1км ба зурагт 10см-ээр тэмдэглэсэн бол план зургийн масштабыг олоорой.
1км=1000м=100000см бол 100000см10см=10000 болно. Тэгвэл зургийн масштаб 1:10000 байна.
План зурагт хөл бөмбөгийн талбайн уртыг 5см, өргөнийг 2.5см-ээр дүрслэн зуржээ. Хэрэв план зургийн масштаб 1:10000 бол хөл бөмбөгийн талбайн бодит хэмжээг олоорой
1см-т 10000см-ийг багтаан зурсан бол 10000*5см=50000см
50000см=500м /урт/
10000*2.5=25000см
25000см=250м /өргөн/
Хувцасаа угаагаад тавихад хэсэг хугацааны дараа хатсан байдаг. Энэ үзэгдлийг хатуу, шингэн, хийн өөрчлөлттэй холбон тайлбарлаж бичнэ үү.
Нойтон хувцасны ус нь тасалгааны температурт ууршиж хувцас хатна.(ус нь ууршсан.)
Бодис усанд уусахад нунтаглалт хэрэхэн нөлөөлөхийг ажиглах туршилтын дарааллыг бичнэ үү.
1. .....................................................................
2. Ижил масстай ...................................................
3. Усанд ёотон ба элсэн чихрийг хийж эхлээд хугацааг тэмдэглэнэ.
4. .....................................................................
5. Уусаж дууссан хугацааг харьцуулна
1. 2 аяганд ижил хэмжээ, температуртай ус бэлтгэнэ.
2. ижил жинтэй ёотон ба элсэн чихрийг аяга тус бүрт хийнэ.
3. усанд бодисыг хийж эхлээд хугацааг тэмдэглэнэ.
4. 2 аягатай ёотон ба элсэн чихрийн уусаж дууссан хугацааг тус бүр тэмдэглэнэ.
5. уусаж дууссан хугацааг харьцуулна.
Дараах эд зүйлсийн хийгдсэн материалаар нь цахилгаан дамжуулах, дамжуулахгүйг тодорхойлон ангилаарай.
Цахилгаан дамжуулдаг- төмөр хавчаар, төмөр сэрээ, төмөр лааз. Цахилгаан дамцуулахгүй- дэвтрийн цаас, хуванцар сэрээ, модон сандал
Зургийг ажиглаад соронзнууд хэрхэн харилцан үйлчлэхийг тайлбарлан бичээрэй.
Соронзны ижил туйлууд түлхэлцдэг учир соруул дээрх соронз өнхөрнө.
Соронзны аль хэсэг нь хамгийн хүчтэй татдаг вэ? Тайлбарлан бичээрэй.
Соронзны хамгийн хүчтэй хэсэг нь хоёр үзүүртээ байдаг.
Зургийг ажиглаад ямар тохиолдолд сүүдэр ийм ялгаатай харагдах вэ? Гэрэл үүсгэгчийг зурж тайлбарлаж болно.
Хоёр гэрэл үүсгэгч байх үед хоёр сүүдэр гарна. Нэг гэрэл үүсгэгч байх үед нэг сүүдэр гарна.
Эдгээр амьтдын үржил хэрхэн явагддагийг харьцуулан тайлбарлаарай.
Мэлхий- Усан орчинд үр тогтож маш олон тооны өндөг гаргадаг. Шувуу- биеийн дотор үр тогтож, хуурай газарт өндөглөдөг. Чоно- Хэвлийдээ үр хөврөлөө тээж амьд зулзага төрүүлдэг.
Дотоод болон гадаад араг ястай амьтдыг харьцуулаарай.
Дотоод араг яс нь биеийн тулгуур болох, хамгаалах, хөдөлгөх үүрэгтэй. Гадаад араг яс нь биеийн тулгуур болох, хамгаалах үүрэгтэй. Дотоод араг ястай амьтад харьцангуй хурдан хөдөлгөөнтэй, гадаад араг ястай амьтад харьцангуй удаан
Хүний нурууны яс буруу хөгжсөн шалтгаануудаас тайлбарлан бичнэ үү.
Байнга бөгтийж явах, цүнхээ буруу үүрэх, хүнд юм өргөх, буруу суух зэрэг нь нурууг бөгтөр, муруй болгодог.
Араг яс, мах булчингийн үүргийг тайлбарлан бичнэ үү.
Араг яс, мах булчин нь биеийн хэлбэрийг тогтоох, тулгуур, хөдөлгөөний үүрэг гүйцэтгэдэг.
Араг яс ямар хэсгээрээ хөдөлдөг вэ?
Араг яс нь үетэй хэсгээрээ хөдөлнө
Хоосон нүд байгаа зайд ямар хэсгийн яс байх вэ? Гүйцээн нөхөж бичнэ үү.
Цээжний хэнхэрцэг, сүүж
Ууц, ахар сүүл, бүсэлхий, хүзүү, сээр. Эдгээр яснуудын нэрийг тохирох байрлалд нь харгалзуулан бичнэ үү.
хүзүү, сээр, бүсэлхий, ууц, ахар сүүл
Сарвууны яс ямар, ямар хөдөлгөөн хийдэг вэ?
Атгах, тэнийлгэх, эргүүлэх, юмыг барих, чимхэх зэрэг хөдөлгөөн хийдэг
Цээжний хэнхэрцэг ясанд ямар, ямар яс ордог вэ?
Хавирга, өвчүү, эгэм, дал
Цээжний хэнхэрцэг яс ямар үүрэгтэй вэ? Тайлбарлан бичнэ үү.
Цээжний хэнхэрцэг яс нь уушги, зүрх зэрэг амин чухал дотор эрхтнүүдийг хамгаалдаг.
Аль хот нь өдрүүдийн температурын зөрөө ихтэй байна вэ?
Улиастай хотын цаг агаарын өдрүүдийн температурын зөрөө ихтэй байна.
Цаг агаарын мэдээний хүснэгтийг ажиглаад аль хотын цаг агаар хүйтэн байгааг бичээрэй.
Улиастай хотын цаг агаарын хэм хамгийн хүйтэн байна.