Нефтийн нэрлэгийн фракцуудын хэрэглээг зөв харгалзуулна уу.
|
|
Нэр |
|
Хэрэглээ |
|
I |
Цэвэршүүлсэн хий |
Х |
Моторын түлш |
|
II |
Бензин |
Y |
Металл эдлэлийг коррозиос хамгаалах, цэвэрлэгээ болон гялалзуулагч материал |
|
III |
Өнгөлгөөний тос |
Z |
Ахуйн түлш болон органик бодис гарган авах түүхий эд |
A.
I-Z, II-Y, III-X
B.
I-Y, II-Z, III-X
C.
I-X, II-Y, III-Z
D.
I-Z, II-X, III-Y
E.
I-X, II-Z, III-Y
Хүхрийн хүчил үйлдвэрлэлийн контактын аргын 1-р шатанд пиритийг шатааж 3.2 кг хүхэр (IV) –ийн оксид (SO2) гарган авчээ. Хийг 1270С температур, 83140 Па даралтанд хураан авсан бол хийн эзлэхүүнийг тооцоолно уу.
A.
0.6 л
B.
2.0 л
C.
4.0 л
D.
12.8 л
E.
1.6 л
Сүүлийн үед эдийн засгийн хэмнэлттэйгээр ган үйлдвэрлэхийн тулд байгалийн хийг ашиглан төмрийн оксидыг ангижруулж байна. 20%-ийн хольцтой 58 тонн төмрийн оксид (Fe3O4) –оос хэдэн тонн төмөр гарган авах боломжтой вэ?
Fe3O4 + CH4 → 3Fe + CO2 + 2H2O
A.
7.0 т
B.
42.0 т
C.
33.6 т
D.
5.6 т
E.
52.5 т
Дараах шалтгаан үр дагавраас тогтсон бичвэр мэдээлэлтэй танилцаад үнэн худлыг тодорхойлно уу.
|
|
Шалтгаан |
|
Үр дагавар |
|
1 |
Цэвэр металл нь үелсэн талст торын бүтэцтэй, цөмийн цэнэг нь ижил атомуудаас тогтсон байдаг |
учраас |
Металлыг ямар нэг хүчээр үйлчлэхэд талст торын үеүд гулсан шилжих боловч металлын холбоо нь хэвээр үлдэж зөвхөн хэлбэр нь өөрчлөгддөг. |
|
2 |
Хайлшийн хувьд нэмсэн элементийн атомын радиус нь өөр тул талст торын зөв үелсэн бүтцийг эвддэг |
Талст торын үеүд гулсах боломжгүй болж бат бэх чанарыг бууруулдаг. |
|
|
3 |
Хайлшийн бат бөх чанар цэвэр металлыг бодвол ямагт илүү байдаг |
Металлуудыг ихэвчлэн цэвэр байдлаар ахуй болон техникт ашигладаг. |
A.
Үнэн
Худал
Худал
Үнэн
Үнэн
Үнэн
B.
Худал
Үнэн
Үнэн
Үнэн
Худал
Үнэн
C.
Үнэн
Үнэн
Худал
Худал
Үнэн
Үнэн
D.
Үнэн
Үнэн
Үнэн
Худал
Үнэн
Худал
E.
Худал
Үнэн
Үнэн
Үнэн
Худал
Худал
Исэлдэх болон ангижрах хагас урвалын тэгшитгэлүүд өгөгджээ. Тэгшитгэлээс исэлдүүлэгч болон ангижрах, исэлдэх процессын үед шилжсэн электроны тоог тодорхойлно уу.
MnO4- +? → MnO42-
NO2- + 2OH- → NO3- + H2O +?
A.
Исэлдүүлэгч
Авсан электрон
Алдсан электрон
MnO4-
1
2
B.
Исэлдүүлэгч
Авсан электрон
Алдсан электрон
NO2-
2
1
C.
Исэлдүүлэгч
Авсан электрон
Алдсан электрон
MnO4-
1
1
D.
Исэлдүүлэгч
Авсан электрон
Алдсан электрон
OH-
2
1
E.
Исэлдүүлэгч
Авсан электрон
Алдсан электрон
NO2-
1
2
Сурагч төмөр тоглоомыг металл зэсээр бүрэх зорилгоор зурагт үзүүлсэн цахилгаан химийн хэлхээг угсарч туршилтыг явуулжээ. Хэлхээн дэх анод, катод электродууд болон исэлдэх, ангижрах процессыг тодорхойлно уу.
A.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Анод
Исэлдэх
Катод
Ангижрах
B.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Катод
Исэлдэх
Анод
Ангижрах
C.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Анод
Исэлдэх
Катод
Исэлдэх
D.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Катод
Ангижрах
Анод
Ангижрах
E.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Анод
Исэлдэх
Катод
Ангижрах
Химийн урвалын хурдад температур хэрхэн нөлөөлөхийг мөргөлдөлтийн онолоор тайлбарласан хариултыг сонгоно уу.
А. Урвалын идэвхжилийн энерги нь жижиг хэсгийн идэвхтэй мөргөлдөлтийн давтамжид шууд нөлөөлнө.
В. Нэгж эзлэхүүнд оногдох бодисын жижиг хэсгийн тоо нь идэвхтэй мөргөлдөлтийн давтамжид шууд нөлөөлнө.
C. Бодисын нунтаглалт нь бодисын жижиг хэсгийн идэвхтэй мөргөлдөлтийн давтамжид шууд нөлөөлнө.
D. Бодисын жижиг хэсгийн хөдөлгөөний кинетик энерги нь идэвхтэй мөргөлдөлтийн давтамжид шууд нөлөөлнө
E. Урвалын холимгийн эзлэхүүн нь жижиг хэсгийн идэвхтэй мөргөлдөлтийн давтамжид шууд нөлөөлнө.
A.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Анод
Исэлдэх
Катод
Ангижрах
B.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Катод
Исэлдэх
Анод
Ангижрах
C.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Анод
Исэлдэх
Катод
Исэлдэх
D.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Катод
Ангижрах
Анод
Ангижрах
E.
Төмөр электрод
Зэс электрод
Катод
Ангижрах
Анод
Исэлдэх
Аммиакыг хураан авах, хатаах, таних аргыг сонгоно уу.
|
Хураан авах арга |
Хатаах арга |
Таних арга |
|||
|
I |
Дээшээ харсан саванд агаарыг түрүүлэх аргаар |
a |
Түүхий шохой (СаО) дундуур нэвтрүүлэх |
X |
Цогшсон зомгол ашиглан таних |
|
II |
Доошоо харсан саванд агаарыг түрүүлэх аргаар |
b |
Концентрацитай Н2SO4, эсвэл усгүй CaCl2 дундуур нэвтрүүлэх |
Y |
Улаан лакмусын цаас ашиглан таних |
|
III |
Усыг түрүүлэх аргаар |
Z |
Шохойн усан дундуур нэвтрүүлэх |
||
A.
II, a, Z
B.
II, a, Y
C.
I, a, Y
D.
I, b, Z
E.
III, b, X
Сурагч өөрийн бэлтгэсэн давсны хүчлийн уусмалын концентрацыг тодорхойлох зорилгоор 15 мл –ийг таслан авч 0.5 М концентрацтай натрийн гидроксидын уусмалаар титрлэхэд 12 мл зарцуулагдсан бол давсны хүчлийн молийн концентрацыг тодорхойлно уу.
A.
0.3 М
B.
0.5 М
C.
0.4 М
D.
0.2 М
E.
0.1 М
2 валенттай нэгэн металлын оксидын 20%-ийг хүчилтөрөгч эзэлдэг бол металлын оксидын химийн томьёог тодорхойлно уу.
A.
FeO
B.
MgO
C.
CaO
D.
CuO
E.
MnO
Натрийн нитратын дулааны задрал дараах тэгшитгэлээр явагддаг. Урвалын гарц 75% бол 34 г натрийн нитратаас стандарт нөхцөлд хэдэн литр хүчилтөрөгч гарган авах вэ?
A.
3.72 л
B.
4.96 л
C.
3.36 л
D.
4.48 л
E.
4.80 л
Найлоныг поликонденсацын урвалаар гарган авах урвалын тэгшитгэл өгөгджээ. Дагалдах бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу.
A.
CH3OH
B.
CO2
C.
NH3
D.
O2
E.
H2O
Этанолын шатах урвалыг сонгоно уу.
A.
B.
C.
D.
E.
Пентадеканы крекингийн урвалаар үүсэх бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу.
A.
C8H18
B.
C7H14
C.
C4H8
D.
C8H16
E.
C6H14
Дараах өгүүлбэрүүдээс аль нь биотүлшний сул талыг илэрхийлж байна вэ?
I. Химийн идэвх сайтай тул тусгай зориулалтын хөдөлгүүр шаардлагатай.
II. Түүхий эд нь ургамал тул нөхөн сэргээгддэг
III. Асгарсан тохиолдолд биозадралд хялбар ордог
IV. Дэгдэмхий чанар бага тул зөвхөн дулааны улиралд тохиромжтой
A.
I, III
B.
II, III
C.
I, IV
D.
I, II
E.
II, IV
Шингэрүүлсэн хүхрийн хүчилтэй урвалд орж нүүрсхүчлийн хий ялгаруулдаг бодисыг сонгоно уу.
A.
Cu(NO3)2
B.
MgO
C.
Zn
D.
NaOH
E.
K2CO3
Шохойн ус нь цаг хугацааны явцад агаараас нүүрсхүчлийн хийг шингээж карбонатждаг. Энэ үзэгдлийг илэрхийлсэн тэгшитгэлийг сонгоно уу.
A.
Ca(OH)2(уус) + CO2(х) → CaCO3(хат) + H2O(ш)
B.
CaCO3(хат) + 2H+(уус) → Ca2+(уус) + H2O(ш) + CO2(х)
C.
CaCO3(хат) → CaO(хат) + CO2(х)
D.
CaO(хат) + H2O(ш) → Ca(OH)2(уус)
E.
CaCO3(хат) + H2O(ш) + CO2(х) → Ca(HCO3)2(уус)
Хүйтэн устай урвалд ордоггүй боловч усны ууртай урвалд ордог металлыг сонгоно уу.
A.
Pt
B.
Ca
C.
Li
D.
Au
E.
Fe
Na2SO4, H2S, Na2SO3, S, SO2 гэсэн бодисуудаас зөвхөн исэлдүүлэгчийн үүрэг гүйцэтгэж чадах бодисыг сонгоно уу.
A.
SO2
B.
H2S
C.
S
D.
Na2SO3
E.
Na2SO4
Өгөгдсөн энтальпийн цикл болон бодисуудын шатахын стандарт энтальпийн утгыг ашиглан этанолын үүсэхийн стандарт энтальпийн өөрчлөлтийг олно уу.
A.
-3013 кж∙моль-1
B.
279 кж∙моль-1
C.
-279 кж∙моль-1
D.
3013 кж∙моль-1
E.
687 кж∙моль-1
эргэх урвалын хувьд бүтээгдэхүүний гарцыг ихэсгэхийн тулд дараах хүчин зүйлсээс алиныг нь өөрчлөх вэ?
I. Температурыг ихэсгэх
II. Даралтыг ихэсгэх
III. Устөрөгч хийг нэмэх
IV. Катализатор нэмэх
A.
I, III
B.
I, IV
C.
II, III
D.
I, II
E.
II, IV
Дараах хроматограммыг ажиглан уусах чанар хамгийн багатай бодисыг олно уу.
A.
Y
B.
X
C.
Z
D.
W
E.
Q
Нэгэн металлын атомын үнэмлэхүй масс нь 1.6∙10-22 г байсан бол харьцангуй атом массыг олж металлыг тодорхойлно уу.
A.
96 а.м.н, Cm
B.
27 а.м.н, Al
C.
26 а.м.н, Al
D.
96 а.м.н, Мо
E.
27 а.м.н, Co
Өгөгдсөн масс спектрийг ашиглан борын харьцангуй дундаж атом массыг тодорхойлно уу.
A.
10.4
B.
10.2
C.
11.0
D.
10.8
E.
11.6
Полипропений томьёог сонгоно уу.
A.
B.
C.
D.
E.
задарсан бодисын томьёог тодорхойлно уу.
A.
CH3COOH
B.
C2H6
C.
C2H5OH
D.
CH3CHO
E.
CO2
“Бут-2-ин” нэгдлийн томьёог сонгоно уу.
A.
B.
C.
D.
E.
Нефтийн нэрлэгээс үлдсэн, ус чийг татдаггүй, амархан хайлдаг, өндөр температурт буцалдаг, өтгөн, хар өнгөтөй фракцыг юу гэж нэрлэдэг вэ ?
A.
Дизель
B.
Лигроин
C.
Керосин
D.
Битум
E.
Бензин
Дараах үгэн тэгшитгэлийг гүйцээж үүсэх бүтээгдэхүүнийг тодорхойлно уу.
Магни + Хүхрийн хүчил = .......................... + Устөрөгч
A.
Магнийн хлорид
B.
Магнийн сульфат
C.
Магнийн гидроксид
D.
Магнийн карбонат
E.
Магнийн нитрат
Дараах давсанд хэдэн ширхэг ионы холбоо агуулагдаж байна вэ?
A.
1
B.
8
C.
6
D.
4
E.
2
Үелэх хүснэгтийн нэг бүлэгт багтах элементүүдийг агуулсан эгнээг сонгоно уу.
A.
Na, K, Ca, Ba
B.
C, N, O, F
C.
Fe, Mn, Ag, Au
D.
F, Cl, Br, I
E.
C, N, P, S
Сурагч үл мэдэгдэх цагаан өнгөтөй давсыг тодорхойлох зорилгоор усанд уусгаж давсны хүчлийн уусмалаар хүчиллэгжүүлсэн барийн хлоридын уусмал нэмэхэд цагаан тунадас үүссэн бол энэ ямар давс вэ?
A.
LiCl
B.
NaNO3
C.
K2SO4
D.
MgBr2
E.
NH4I
6.02∙1023 ширхэг усны молекулд ......... моль устөрөгчийн атом агуулагдана.
A.
2
B.
1
C.
0.5
D.
3
E.
4
Зурагт өгөгдсөн амьтдаас гархит хорхойн хүрээний төлөөлөгчийг олно уу.
A.
B.
C.
D.
E.
Экологийн тулгамдсан асуудлуудыг үүсгэж буй хүчин зүйлс, урьдчилан сэргийлэх аргуудтай нь зөв харгалзуулсан хувилбарыг олно уу.
|
|
Экологийн тулгамдсан асуудлууд |
|
Үүсгэж буй хүчин зүйл |
|
Урьдчилан сэргийлэх аргууд |
|
1 |
Дэлхийн дулаарал |
А |
Үйлдвэрийн хог хаягдлын шаталтаас үүсэх хүхрийн ба азотын дутуу ислүүд агаарт дэгдэж конденсацлагдах |
I |
Хөлдөөгч, ариутгагч, хөөсрүүлэгч бодисуудын хэрэглээг багасгах |
|
2 |
Хүчлийн бороо |
B |
Хлор, фтор, фреон агуулсан нүүрстөрөгчийн дан исэл ба холимог хий агаарт дэгдэх |
II |
Үйлдвэрийн хог хаягдлыг ангилан ялгах, зөв устгах |
|
3 |
Озоны давхарга цоорох |
C |
Дулааны цахилгаан станц, нефтийн бүтээгдэхүүнээр ажилладаг тээврийн хэрэгслээс ялгарч буй нүүрсхүчлийн хий |
III |
Ногоон ургамал тарьж, агаар мандал дахь хүчилтөрөгчийн хэмжээг нэмэгдүүлэх |
A.
1-C-III, 2-A-II, 3-B-I
B.
1-A-II, 2-B-III, 3-C-I
C.
1-B-I 2-A-III, 3-C-II
D.
1-C-II, 2-A-I, 3-B-III
E.
1-A-III, 2-C-II, 3-B-I
Байгалийн шавхагддаг нөөц баялгийн ангиллыг зурагт харуулжээ. Ангиллын нэр ба жишээг зөв харгалзуулсан мөрийг сонгоно уу.
A.
Х
У
Нөхөн сэргэдэггүй
чулуун нүүрс
B.
Х
У
Нөхөн сэргэдэггүй
нефть
C.
Х
У
Үл шавхагддаг
хөрс
D.
Х
У
Үл шавхагддаг
ундны цэвэр ус
E.
Х
У
Нөхөн сэргэдэггүй
ургамлын аймаг
Чандаганы популяцийн тоо толгойн өөрчлөлтийг графикт харуулжээ. 1865 онд чандаганы тоо толгойд гарсан өөрчлөлтөд нөлөөлсөн хүчин зүйлийг сонгоно уу.
A.
Өрсөлдөгч бодгалийн тоо толгой нэмэгдсэн.
B.
Температурын горим нэмэгдэж, ган гачиг болсон.
C.
Шимэгч амьтдын тоо толгой нэмэгдсэн.
D.
Өрсөлдөгч бодгалийн тоо толгой буурсан.
E.
Эзэмшил газар нутаг хумигдсан.
Графикт попупяцийн тоо толгойн хөдлөл зүйн хэлбэрүүдийг харуулжээ. “А” дугаараар тэмдэглэсэн хэлбэрийг нэрлэнэ үү.
A.
Тогтвортой
B.
Тэсрэлттэй
C.
Өсөлттэй
D.
Тогтворгүй
E.
Хувьсамтгай
Зурагт дүрслэгдсэн популяцийн тархан суурьшилтын хэлбэрийг жишээтэй нь зөв харгалзуулсан дугаарыг сонгоно уу.
A.
Тархан суурьшилтын хэлбэр
Жишээ
бүл маягийн
мазаалай
B.
Тархан суурьшилтын хэлбэр
Жишээ
жигд
турлиах
C.
Тархан суурьшилтын хэлбэр
Жишээ
бүл маягийн
тарвага
D.
Тархан суурьшилтын хэлбэр
Жишээ
бүл маягийн
тарвага
E.
Тархан суурьшилтын хэлбэр
Жишээ
цацагдмал
цох
Зурагт байгаль дахь нүүстөрөгчийн эргэлтийг харуулжээ. 1, 2, 4, 8 дугаараар дүрсэлсэн үйл явцыг зөв тохируулсан мөрийг олно уу.
A.
1
2
4
8
амьсгал
фотосинтез
шаталт
задрал
B.
1
2
4
8
задрал
амьсгал
фотосинтез
шаталт
C.
1
2
4
8
фотосинтез
задрал
шаталт
амьсгал
D.
1
2
4
8
шаталт
амьсгал
задрал
фотосинтез
E.
1
2
4
8
шаталт
фотосинтез
амьсгал
задрал