Модификаци хувьслын онцлогуудыг зөв нэрлэсэн дугаарыг сонгоно уу.

      1. Гадаад орчны нөлөөнөөс хамаардаг.

      2. Генотип өөрчлөгдөхгүй.

      3. Фенотипэд өөрчлөлт гарна.

      4. Үр удамд дамжихгүй.            

      5. Генотипэд өөрчлөлт орно.

• A.

  2, 3, 4, 5

• B.

  1, 2, 3, 5

• C.

  1, 2, 4, 5

• D.

  1, 3, 4, 5

• E.

  1, 2, 3, 4

Хүний хромосомын бүрдлийн зураг (кариотип)-ийг ажиглан хүйс болон аутосом хромосомыг зөв тодорхойлсон дугаарыг олно уу.

• A.

  Эрэгтэй, 44+ХУ

• B.

  Эрэгтэй, эхний 22 хос хромосом

• C.

  Эмэгтэй, 44+ХХ

• D.

  Эмэгтэй, эхний 44 хромосом

• E.

  Эмэгтэй, эхний 22 хромосом

Зурагт эсийн мөчлөгийг үзүүлжээ. II дугаартай үе шатын нэр болон үйл явцыг зөв тодорхойлсон мөрийг сонгоно уу.

• A.

  Үе шат	Үйл явц
  G2	Эсийн өсөлт, хуваагдалд бэлтгэнэ.

   

• B.

  Үе шат	Үйл явц
  G1	Эсийн өсөлт, уураг нийлэгжинэ.

   

• C.

  Үе шат	Үйл явц
  S	ДНХ нийлэгжинэ.

   

• D.

  Үе шат	Үйл явц
  Митоз	Бөөм (хромосом) хуваагдана.

   

• E.

  Үе шат	Үйл явц
  Цитокинез	Цитоплазм хуваагдана.

   

Хромосомыг центромерийн байрлалаас нь хамаарч дараах байдлаар ангилдаг. 1 ба 3 дугаартай хромосомыг зөв нэрлэсэн мөрийг олно уу.

• A.

  1 дугаартай хромосом	3 дугаартай хромосом
  захын хэмт	мөргүй

   

• B.

  1 дугаартай хромосом	3 дугаартай хромосом
  мөргүй	хэвгий хэмт

   

• C.

  1 дугаартай хромосом	3 дугаартай хромосом
  тэгш хэмт	хэвгий хэмт

   

• D.

  1 дугаартай хромосом	3 дугаартай хромосом
  хэвгий хэмт	тэгш хэмт

   

• E.

  1 дугаартай хромосом	3 дугаартай хромосом
  мөргүй	захын хэмт

   

Митоз хуваагдлын онцлогийг зөв тодорхойлсон дугаарыг сонгоно уу.                         

      Түлхүүр: (√)- тийм, (х)- үгүй

• A.

  Анх хуваагдалд орох эс		Үүсэх төл эсийн тоо		Хуваагдлаар үүсэх эсийн хромосомын бүрдэл		Төл эсийн генетикийн мэдээлэл
  Бэлгийн эс	Биеийн эс	2	4	n бүрдэлтэй бэлгийн эс	2n бүрдэлтэй биеийн эс	Ижил	Өөр
  √	х	х	√	√	х	х	√

   

• B.

  Анх хуваагдалд орох эс		Үүсэх төл эсийн тоо		Хуваагдлаар үүсэх эсийн хромосомын бүрдэл		Төл эсийн генетикийн мэдээлэл
  Бэлгийн эс	Биеийн эс	2	4	n бүрдэлтэй бэлгийн эс	2n бүрдэлтэй биеийн эс	Ижил	Өөр
  х	√	х	√	√	х	х	√

   

• C.

  Анх хуваагдалд орох эс		Үүсэх төл эсийн тоо		Хуваагдлаар үүсэх эсийн хромосомын бүрдэл		Төл эсийн генетикийн мэдээлэл
  Бэлгийн эс	Биеийн эс	2	4	n бүрдэлтэй бэлгийн эс	2n бүрдэлтэй биеийн эс	Ижил	Өөр
  х	√	√	х	х	√	√	х

   

• D.

  Анх хуваагдалд орох эс		Үүсэх төл эсийн тоо		Хуваагдлаар үүсэх эсийн хромосомын бүрдэл		Төл эсийн генетикийн мэдээлэл
  Бэлгийн эс	Биеийн эс	2	4	n бүрдэлтэй бэлгийн эс	2n бүрдэлтэй биеийн эс	Ижил	Өөр
  √	х	х	√	х	√	√	х

   

• E.

  Анх хуваагдалд орох эс		Үүсэх төл эсийн тоо		Хуваагдлаар үүсэх эсийн хромосомын бүрдэл		Төл эсийн генетикийн мэдээлэл
  Бэлгийн эс	Биеийн эс	2	4	n бүрдэлтэй бэлгийн эс	2n бүрдэлтэй биеийн эс	Ижил	Өөр
  х	√	√	х	х	√	х	√

   

Мейоз I хуваагдлын зургийг ажиглан, түүний үе шат болон онцлогийг зөв илэрхийлсэн  мөрийг олно уу.

• A.

  Үе шат	Онцлог
  Анафаз I	Хос хромосомууд ээрүүлэн утаслагийн агшилтаас салж, эсийн туйл руу татагдана.

   

• B.

  Үе шат	Онцлог
  Метафаз I	Гомолог хромосомууд эсийн төв хэсэгт эгнэн жагсаж, ээрүүлэн утаслагтай  центромерээр холбогдоно.

   

• C.

  Үе шат	Онцлог
  Метафаз I	Хромосомуудын эрчлээ суларч хроматин үүснэ.

   

• D.

  Үе шат	Онцлог
  Профаз I	Эрчлэгдсэн гомолог хромосомууд бүх уртынхаа дагуу хоорондоо холбогдож бивалент үүссэнээр кроссинговер явагдана.

   

• E.

  Үе шат	Онцлог
  Телофаз I	Ээрүүлэн утаслагууд байхгүй болж, бөөмийн бүрхүүл шинээр үүснэ.

   

Митоз хуваагдлын профазын үе шатыг илэрхийлсэн зургийн дугаарыг олно уу.

• A.

  3

• B.

  4

• C.

  5

• D.

  1

• E.

  2

Зүрхний бүтцийн зургийг ажиглаж, онцлогийг нь зөв тодорхойлсон мөрийг сонгоно уу. Түлхүүр: (√)- тийм, (х)- үгүй

• A.

  Ховдлын хана тосгуурын ханаас нимгэн	Зүрхний зүүн хана баруун ханаас зузаан	Зүүн ховдол цусыг биеийн бүх хэсэг рүү шахдаг.	Уушги руу урсаж байгаа цусны даралт гол судасны даралтаас их
  х	х	√	√

   

• B.

  Ховдлын хана тосгуурын ханаас нимгэн	Зүрхний зүүн хана баруун ханаас зузаан	Зүүн ховдол цусыг биеийн бүх хэсэг рүү шахдаг.	Уушги руу урсаж байгаа цусны даралт гол судасны даралтаас их
  х	√	х	√

   

• C.

  Ховдлын хана тосгуурын ханаас нимгэн	Зүрхний зүүн хана баруун ханаас зузаан	Зүүн ховдол цусыг биеийн бүх хэсэг рүү шахдаг.	Уушги руу урсаж байгаа цусны даралт гол судасны даралтаас их
  √	х	х	√

   

• D.

  Ховдлын хана тосгуурын ханаас нимгэн	Зүрхний зүүн хана баруун ханаас зузаан	Зүүн ховдол цусыг биеийн бүх хэсэг рүү шахдаг.	Уушги руу урсаж байгаа цусны даралт гол судасны даралтаас их
  √	х	√	х

   

• E.

  Ховдлын хана тосгуурын ханаас нимгэн	Зүрхний зүүн хана баруун ханаас зузаан	Зүүн ховдол цусыг биеийн бүх хэсэг рүү шахдаг.	Уушги руу урсаж байгаа цусны даралт гол судасны даралтаас их
  х	√	√	х

   

Гексадеканы крекингийн урвалаар үүсэх бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу.          

C₁₆H₃₄ → С₈H₁₈ + ?

• A.

  C₆H₁₄

• B.

  C₈H₁₈

• C.

  C₄H₈

• D.

  C₇H₁₆

• E.

  C₈H₁₆

Дараах өгүүлбэрүүдээс аль нь биотүлшний давуу талыг илэрхийлж байна вэ?              

                        I. Химийн идэвх сайтай тул тусгай зориулалтын хөдөлгүүр шаардлагатай

                        II. Түүхий эд нь ургамал тул нөхөн сэргээгддэг

                        III. Асгарсан тохиолдолд биозадралд хялбар ордог

                        IV. Дэгдэмхий чанар бага тул зөвхөн дулааны улиралд тохиромжтой

• A.

  I, II

• B.

  I, IV

• C.

  I, III     

• D.

  II, III

• E.

  II, IV

Шингэрүүлсэн хүхрийн хүчилтэй урвалд орж устөрөгч ялгаруулдаг бодисыг сонгоно уу.     

• A.

  MgO

• B.

  Zn

• C.

  K₂CO₃

• D.

  NaOH 

• E.

  Cu

Зурагт хөхтөн амьтны цусны эргэлтийг дүрсэлжээ. Цусны их эргэлт явагдах чиглэлийг зөв тодорхойлсон дугаарыг олно уу.

• A.

  3 → 4→ 7 → 6

• B.

  1 → 6→ 7→ 4

• C.

  1 → 8→ 2 → 6

• D.

  3→ 8→ 5 → 2

• E.

  2 → 1→ 8 → 5

Кальцийн гидроксидыг нүүрсхүчлийн хийгээр үйлчлэхэд кальцийн карбонатын цагаан тунадас үүсдэг боловч нүүрсхүчлийн хийг илүүдлээр нэмэхэд тунадас уусч эхэлдэг. Энэ үзэгдлийг илэрхийлсэн урвалын тэгшитгэлийг сонгоно уу.       

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Ургамлыг усаар ханасан байдлаар нь  экологийн гурван бүлэгт хуваадаг. Доорх хүснэгтэн мэдээллээс ксерофит ургамлын онцлогийг зөв илэрхийлсэн мөрийг сонгоно уу.

• A.

  Амьдрах орчин	Навчийн онцлог	Амсрын эсийн байрлал	Эдийн хөгжил	Төлөөлөгч    ургамал
  Ой, нуга ба цөл	Навч махлаг шүүслэг, зузаан давхраатай.	Амсрын эсүүд доод эпидермист илүү байрлана.	Тулгуур эд багатай, эс хоорондын зай хийгээр дүүрсэн.	цагаан бөлбөө

   

• B.

  Амьдрах орчин	Навчийн онцлог	Амсрын эсийн байрлал	Эдийн хөгжил	Төлөөлөгч    ургамал
  Цөлөрхөг хээр, цөл	Навч нь махлаг, шүүслэг суккулент, зузаан кутикулан давхраатай.	Амсрын эсүүд гүн байрлалтай ба өдөр хаалттай, шөнө нээлттэй.	Ус агуулж, нөөцлөх чадвартай, паренхим эстэй.	баглуур

   

• C.

  Амьдрах орчин	Навчийн онцлог	Амсрын эсийн байрлал	Эдийн хөгжил	Төлөөлөгч    ургамал
  Ой, нуга	Навч хавтгай өргөн, нимгэн бүрхүүлтэй.	Амсрын эсүүд доод эпидермист илүү байрлана.	Навч нь эпидерм, баганан ба сийрэг эд, дамжуулах багцаас тогтоно.	нохойн хошуу

   

• D.

  Амьдрах орчин	Навчийн онцлог	Амсрын эсийн байрлал	Эдийн хөгжил	Төлөөлөгч    ургамал
  Цөлөрхөг хээр ба ус намаг	Навч нимгэн хавтай, зузаан бүрхүүлтэй.	Амсрын эсүүд дээд эпидермист байрлалтай.	Баганан, сийрэг эд, дамжуулах багцаас тогтоно.	зуун наст

   

• E.

  Амьдрах орчин	Навчийн онцлог	Амсрын эсийн байрлал	Эдийн хөгжил	Төлөөлөгч    ургамал
  Ус намаг	Навч нимгэн тэжээлийн бодисоо гадаргуугаараа шингээн авдаг.	Амсрын эсүүд дээд эпидермист байрлана.	Иш нь тулгуур эд багатай, эс хоорондын зай хийгээр дүүрсэн.	саахуу цэцэг

   

Хүйтэн устай урвалд ордоггүй боловч усны ууртай урвалд ордог металлыг сонгоно уу

• A.

  Ag

• B.

  Na

• C.

  K

• D.

  Zn

• E.

  Cu

Na₂SO₄, H₂S, Na₂SO₃, S, SO₂ гэсэн бодисуудаас зөвхөн исэлдүүлэгчийн үүрэг гүйцэтгэж чадах бодисыг сонгоно уу.                

• A.

   Na₂SO₄

• B.

  H₂S

• C.

  S

• D.

  Na₂SO₃

• E.

  SO₂

Зурагт ямар эрхтний хөндлөн огтлолыг дүрсэлсэн болохыг тодорхойлж, 1-3 дугаараар тэмдэглэсэн бүтцийн хэсгүүдийг зөв нэрлэсэн мөрийг сонгоно уу.

• A.

  Эрхтний нэр	1	2	3
  иш	бүрхүүл	флоэм	ксилем

   

• B.

  Эрхтний нэр	1	2	3
  үндэс	ксилем	бүрхүүл	флоэм

   

• C.

  Эрхтний нэр	1	2	3
  үндэс	бүрхүүл	ксилем	флоэм

   

• D.

  Эрхтний нэр	1	2	3
  иш	флоэм	ксилем	бүрхүүл

   

• E.

  Эрхтний нэр	1	2	3
  навч	бүрхүүл	флоэм	ксилем

   

Өгөгдсөн энтальпийн цикл болон бодисуудын шатахын стандарт энтальпийн утгыг ашиглан этанолын үүсэхийн стандарт энтальпийн өөрчлөлтийг олно уу.     

• A.

  687 кж∙моль^-1

• B.

  279 кж∙моль^-1

• C.

  -3013 кж∙моль^-1

• D.

  3013 кж∙моль^-1          

• E.

  -279 кж∙моль^-1

эргэх урвалын хувьд бүтээгдэхүүний гарцыг ихэсгэхийн тулд дараах хүчин зүйлсээс алиныг нь өөрчлөх вэ?     

                                        I. Температурыг ихэсгэх

                                                II. Даралтыг ихэсгэх

                                                III. Устөрөгч хийг нэмэх

                                                IV. Катализатор нэмэх

• A.

  I, II

• B.

  I, IV

• C.

  I, III

• D.

  II, III

• E.

  II, IV

ДНХ-ийн молекул нь интерфазын S шатанд репликацид ордог. I ба II гинжүүд эх ДНХ-г илэрхийлж байгаа бол III ба IV гинжүүд түүнд суурилан шинээр нийлэгжиж байна. Зурагт үзүүлсэн ДНХ-ийн 4 гинжийн онцлогийг зөв илэрхийлсэн мөрийг сонгоно уу.

• A.

  ДНХ-ийн дараалал ялгаатай гинж	ДНХ-ийн дараалал ижил гинж
  I ба II гинж	I ба III гинж

   

• B.

  ДНХ-ийн дараалал ялгаатай гинж	ДНХ-ийн дараалал ижил гинж
  II ба IV гинж	I ба  III гинж

   

• C.

  ДНХ-ийн дараалал ялгаатай гинж	ДНХ-ийн дараалал ижил гинж
  III ба IV гинж	II ба IV гинж

   

• D.

  ДНХ-ийн дараалал ялгаатай гинж	ДНХ-ийн дараалал ижил гинж
  I ба III гинж	II ба  III гинж

   

• E.

  ДНХ-ийн дараалал ялгаатай гинж	ДНХ-ийн дараалал ижил гинж
  II ба III гинж	III ба IV гинж

   

Дараах хроматограммыг ажиглан уусах чанар хамгийн багатай бодисыг олно уу.

• A.

  X

• B.

  Z

• C.

  Y

• D.

  W

• E.

  Q

Нэгэн металлын атомын үнэмлэхүй масс нь 1.6∙10^-22 г байсан бол харьцангуй атом массыг олж металлыг тодорхойлно уу.       

• A.

  27 а.м.н, Co

• B.

  27 а.м.н, Al    

• C.

  26 а.м.н, Al

• D.

  96 а.м.н, Cm

• E.

  96 а.м.н, Мо

Өгөгдсөн масс спектрийг ашиглан неоны атомын харьцангуй дундаж атом массыг тодорхойлно уу            

• A.

  20.0

• B.

  21.8

• C.

  21.0

• D.

  20.2

• E.

  20.9

Полиэтений томьёог сонгоно уу.   

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Уургийн нийлэгжлийн үе шатыг харуулсан зургийг зөв тайлбарласан мөрийг олно уу.

• A.

  1	2	3	4
  зРНХ	амин хүчил	рибосом	мРНХ

   

• B.

  1	2	3	4
  мРНХ	рибосом	зРНХ	амин хүчил

   

• C.

  1	2	3	4
  амин хүчил	зРНХ	мРНХ	рибосом

   

• D.

  1	2	3	4
  рибосом	амин хүчил	мРНХ	зРНХ

   

• E.

  1	2	3	4
  зРНХ	рибосом	амин хүчил	мРНХ

   

урвалаар үүсэх бүтээгдэхүүнийг тодорхойлно уу.

• A.

  CH₃COOH

• B.

  C₂H₆

• C.

  C₂H₅OH

• D.

  CH₃CHO

• E.

  CO₂

Зурагт эсийн хлоропластын бүтцийг харуулжээ. Фотосинтезийн харанхуй шат явагддаг  бүтцийн хэсгийг  зөв тодорхойлсон хувилбарыг олно уу.

• A.

  1, дотоод мембран

• B.

  2, гадаад мембран

• C.

  3, гран

• D.

  5, стром

• E.

  4, тилакойдын мембран

“Бут-2-ен” нэгдлийн томьёог сонгоно уу.  

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Нефтийн нэрлэгийн үед гарсан, салбарласан салбарлаагүй бүтэцтэй алканыг агуулсан, хялбар дөл авалцан шатдаг, автомашины моторын түлш болгон хэрэглэдэг фракцыг юу гэж нэрлэдэг вэ?

• A.

  Бензин

• B.

  Лигроин

• C.

  Керосин

• D.

  Дизель

• E.

  Битум

Дараах үгэн тэгшитгэлийг гүйцээж үүсэх бүтээгдэхүүнийг тодорхойлно уу.

Магни + Хүхрийн хүчил = ..........................             + Устөрөгч

• A.

  Магнийн карбонат    

• B.

  Магнийн хлорид

• C.

  Магнийн гидроксид

• D.

  Магнийн сульфат

• E.

  Магнийн нитрат

Дараах давсанд хэдэн ширхэг ионы холбоо агуулагдаж байна вэ?    

• A.

  1

• B.

  8

• C.

  6

• D.

  4

• E.

  2

Үелэх хүснэгтийн нэг бүлэгт багтах элементүүдийг агуулсан эгнээг сонгоно уу.

• A.

  F, Cl, Br, I       

• B.

  C, N, O, F

• C.

  Fe, Mn, Ag, Au

• D.

  Na, K, Ca, Ba

• E.

  C, N, P, S

Сурагч үл мэдэгдэх цагаан өнгөтөй давсыг тодорхойлох зорилгоор усанд уусгаж давсны хүчлийн уусмалаар хүчиллэгжүүлсэн барийн хлоридын уусмал нэмэхэд цагаан тунадас үүссэн бол энэ ямар давс вэ?

• A.

  LiCl     

• B.

  NaNO₃

• C.

  K₂SO₄

• D.

  MgBr₂

• E.

  NH₄I

6.02∙10²³ ширхэг усны молекулд ......... моль устөрөгчийн атом агуулагдана.

• A.

  1

• B.

  2

• C.

  0.5

• D.

  3

• E.

  4

Каталаза энзим нь устөрөгчийн хэт ислийг ус ба хүчилтөрөгч болгон задалдаг. Энэ урвалын эрчмийг графикт харуулав. Энзимт урвал явагдаж эхэлснээс хойш 1 минут 30 секундын дараа үүсэх хүчилтөрөгчийн хэмжээг графикаас тодорхойлно уу.

• A.

  2.7

• B.

  5.4

• C.

  6.2

• D.

  6.8

• E.

  5

Экологийн тулгамдсан асуудлуудыг үүсгэж буй хүчин зүйлс, урьдчилан сэргийлэх аргуудтай нь зөв харгалзуулсан хувилбарыг олно уу.

• A.

  1-C-II, 2-A-I,  3-B-III               

• B.

  1-B-III,  2-A-II,  3-C-I           

• C.

  1-A-II, 2-B-III,  3-C-I                

• D.

  1-B-I,  2-C-II,  3-A-III               

• E.

  1-C-III,  2-B-II,  3-A-I  

Байгалийн шавхагддаг нөөц баялгийн ангиллыг зурагт харуулжээ. Ангиллын нэр ба жишээг зөв харгалзуулсан мөрийг сонгоно уу.

• A.

  A

• B.

  B

• C.

  C

• D.

  D

• E.

  E

Чандаганы популяцийн тоо толгойн өөрчлөлтийг графикт харуулжээ. 1905 онд чандаганы тоо толгойд гарсан өөрчлөлтөд нөлөөлсөн хүчин зүйлийг сонгоно уу.        

• A.

  Үхэл хорогдол багассан.

• B.

  Өрсөлдөгч бодгалийн тоо цөөрсөн.

• C.

  Шимэгч амьтдын тоо толгой багассан

• D.

  Идэш тэжээлийн хүрэлцээ хангамж буурсан.

• E.

  Эзэмшил газар нутаг тэлсэн

Графикт попупяцийн тоо толгойн хөдлөл зүйн хэлбэрүүдийг харуулжээ. “А” дугаараар тэмдэглэсэн хэлбэрийг нэрлэнэ үү. 

• A.

  Хувьсамтгай

• B.

  Өсөлттэй

• C.

  Тэсрэлттэй

• D.

  Тогтворгүй

• E.

  Тогтвортой

Зурагт дүрслэгдсэн популяцийн тархан суурьшилтын хэлбэрийг жишээтэй нь зөв  харгалзуулсан дугаарыг сонгоно уу.         

• A.

  A

• B.

  B

• C.

  C

• D.

  D

• E.

  E