1913 онд “Монгол улсын хязгаарын доторх олон зүйлийн уурхайг нээн шийтгэх дүрэм хэмжээ”-г батлав. Дүрэмд зааснаар олборлосон цагаан алт, очир алмас, эрдэнийн чулууны орлогын хэдэн хувийг татварлах болсон бэ?                                           

• A.

  30-60%            

• B.

  5-10%             

• C.

  10-15%            

• D.

  20-30%           

• E.

  20-50%    

1911 оны хувьсгалаар Жавзандамба хутагтыг Монгол улсын хаанд залахдаа ямар цол өргөмжилсөн бэ?                                                                                                       

• A.

  Монгол улсын Түмэн наст Их хаанаар

• B.

  Монгол улсын хэмжээгүй эрхт хаанаар

• C.

  Хэмжээт цаазат шашин төрийг хослон баригч Богд хаанаар

• D.

  Монгол улсын их хаанаар

• E.

  Монгол улсын шашин төрийг хослон баригч наран гэрэлт Богд хаанаар

Үр удмын 50% Aa,  50% aa гэсэн генотиптэй бол эцэг эхийн генотипийг тодорхойлно уу.

• A.

  Аа х Аа

• B.

  Аа х аа         

• C.

  АА х аа    

• D.

  АА х Аа       

• E.

  Аа х АА

1. Монголчуудын тусгаар тогтнолын төлөөх тэмцэл хөдөлгөөнүүдийг он цагийн зөв дараалалд оруулсан хариултыг сонгоорой.                                                   

1. Байлинга, Мялсэнгэ удирдсан бослого
2. Цогдалайн удирдсан бослого
3. Амарсанаа,Чингүнжав нарын удирдсан бослого

• A.

  1, 3, 2

• B.

  1, 2, 3

• C.

  2, 3, 1

• D.

  3, 1, 2

• E.

  3, 2, 1

Нэгэн хүний кариотипийг зурагт үзүүлжээ. Энэ хүний кариопитийг зөв тодорхойлсон хариултыг сонгоорой.                                                                                                          

• A.

  Хэвийн хромосомын бүрдэлтэй, эмэгтэй

• B.

  Хэвийн хромосомын бүрдэлтэй, эрэгтэй

• C.

  Дауны хам шинжтэй, эмэгтэй

• D.

  Дауны хам шинжтэй, эрэгтэй

• E.

  Тернерийн хам шинжтэй, эмэгтэй

Манжийн эсрэг Халх Монголд гарсан бослого тэмцэл хэрхэн эхэлсэн бэ?         

• A.

  Амарсанаа цэргээ удирдаж бослого гаргаснаар      

• B.

  Манжийн цэргийн жанжинг хороосноор

• C.

  Чингүнжав дайны талбараас босож, нутгийн зүг явснаар

• D.

  Сэвдэнбалжирыг Бээжинд дуудаж гэрийн хорионд хийснээр

• E.

  Манжийн цэрэг дайрч орж ирсэнээр

Монгол улс тусгаар тогтнолоо алдсан дотоод шалтгаануудаас ИЛҮҮЦ нь аль вэ?         

• A.

  Хагалан бутаргах бодлого явагдсан.

• B.

  Эрх мэдлийн хувиарлалт алдагдсан.

• C.

  Хувийг ашиг сонирхол ихэссэн.

• D.

  Өвөр зуураа өрсөлдөн тэмцэлдсэн.

• E.

  Их хааны сүр хүч буурсан.  

1646 онд харьяат нараа дагуулан Халхын сэцэн хан Шолойг түшихээр ирсэн хүн хэн бэ?                                                                                                                               

• A.

  Сөнидийн Тэнгис ван         

• B.

  Дэгдээхэй мэргэн ахай        

• C.

  Доржжав

• D.

  Хо өрлөг                      

• E.

  Аюук хаан 

“Буурын гэрээ”-гээр Оросын хаант улс ба Манж Чин улсын хилийн заагийг тогтоосноор Буриад монголчууд Оросын эзэнт улсын мэдэлд оржээ. Уг гэрээ хэдэн онд болсон бэ?                   

• A.

  1771 онд      

• B.

  1630 онд           

• C.

  1689 онд        

• D.

  1607 онд          

• E.

  1727 онд  

1655 онд өөрийн дүүгээ Манжийн хааны ордонд барьцаанд явуулсан хан хэн бэ?           

• A.

  Субадай

• B.

  Гомбодорж

• C.

  Шолой

• D.

  Чахундорж

• E.

  Норов

Байрзүйн зургаас одон орны оргил байгуулахад хамгийн тохиромжтой цэгийг сонгоно уу?

• A.

  H цэг

• B.

  E цэг

• C.

  G цэг

• D.

  K цэг

• E.

  F цэг

Халх Монголыг Манжийн харьяанд оруулах ёслол хэзээ, хаана болсон бэ?       

• A.

  1686 онд Хүрэн бэлчир

• B.

  1640 онд Тарвагтайн Улаан бураа

• C.

  1691 онд Долоон нуурт

• D.

  1689 онд Ар элстэйд

• E.

  1636 онд Мүгдэнд

1. Дараах ойлголтуудыг утгаар зөв харгалзуулна уу?                                          

1. Тод үсэг                                                 a. 1686 он
2. Али гали үсэг                                         b. 1648 он
3. Соёмбо үсэг                                           c. Аюуш гүүш

• A.

  1a, 2b, 3c

• B.

  1b, 2c, 3a

• C.

  1a, 2c, 3b

• D.

  1c, 2a, 3b

• E.

  1b, 2a, 3c

Амарбаясгалант хийдийг хэзээ, хэний дурсгалд зориулан барьсан бэ?               

• A.

  1748 онд Агваанжамбалданзан

• B.

  1586 онд Абтай сайн хан

• C.

  1727 онд Занабазар

• D.

  1577 онд Алтан хан

• E.

  1576 онд Түмэн засагт хаан

1. Далай лам: Өдгөө шарын шашны тэргүүнээр XIV Далай лам Данзанжамц заларч буй бөгөөд 1989 онд Нобелийн энх тайвны шагнал хүртсэн юм. Далай ламын бүх дүр Монголын түүхтэй ямар нэгэн сэжмээр холбогддог билээ.Тэгвэл Монголоос тодруулсан IV Далай ламын нэр хэн бэ?                                     

• A.

  Намхайжамц

• B.

  Содномжамц

• C.

  Занабазар

• D.

  Ёндонжамц

• E.

  Нэйж тойн

Батмөнх даян хааны үед Халх түмэн нь Арын 7 отог, Өврийн 5 отгоос бүрдэж байсан ба Арын 7 отгийг түүний хөвгүүн хэн өвлөн захирч байсан бэ?                             

• A.

  Гэрсэнз

• B.

  Алчуболд

• C.

  Агваржин

• D.

  Боди-Алаг             

• E.

  Гүнбилэг

Аялал жуулчлалын үзмэрийг байгалийн ба хүний гараар бүтээгдсэн гэж 2 ангилдаг. Монгол орны аялал жуулчлалын байгалийн үзмэрүүдээс зөв нэрлэснийг сонгоорой.

• A.

  Хархираа уул, Ёлын ам, Хар бухын балгас

• B.

  Эрдэнэ зуу хийд, Сүүн гол, Чингис хаан музей

• C.

  Төвхөн хийд, Монгол наадам, Увс нуур

• D.

  Хөвсгөл нуур, Халх гол, Улаан цутгалан

• E.

  Цагаан суварга, Балдан бэрээвэн хийд, Өгий нуур

1. XV-XVI зууны үеийн Зүүн Монголын хааны шууд захиргаанд байдаг, зүүн гурван түмэнг зөв ялгасан хувилбар аль нь вэ?                                                   1. Ордос          2. Цахар         3. Юншээбү          4. Түмэд          5. Халх          6. Урианхай

• A.

  2, 5, 6            

• B.

  1, 3, 4            

• C.

  5, 1, 3            

• D.

  6, 1, 3                

• E.

  3, 4, 5

Түүхэнд тэмдэглэгдсэн “Түмү-гийн хэрэг” гэгч аль нь вэ?

• A.

  Түмэн засагт хаан зүүн, баруун түмнийг эвлэрүүлэх Төв засгийн газар байгуулсан явдал.

• B.

  1452 онд Эсэн тайш Тайсун хааныг хороож хаан болсон явдал.

• C.

  Боди-Алаг хаан ах Гүнбилэгийн хамт Урианхай түмнийг 6 удаа довтолсон явдал.

• D.

  Алтан хан 1557 онд Хөх нуурыг довтолсон явдал.

• E.

  1449 онд Эсэн тайш Мин улсын Инзүн хааныг олзолсон явдал.

Панамын сувгаар холбогдсон усан замыг сонгоно уу.

• A.

  Энэтхэгийн далай, Номхон далайг холбосон усан зам

• B.

  Газар Дундын тэнгис, Улаан тэнгисийг холбосон усан зам

• C.

  Газар Дундын тэнгис, Атлантын далайг  холбосон усан зам

• D.

  Балтийн тэнгис, Хойд мөсөн далайг холбосон усан зам

• E.

  Номхон далай, Атлантын далайг холбосон усан зам

Тогоонтөмөр хаан хэзээ, хаана нас барсан бэ?

• A.

  1388 онд Буйр нуурын ойролцоо    

• B.

  1368 онд Дайду     

• C.

  1374 онд Хархорум

• D.

  1370 онд Инчан /Барс/                     

• E.

  1372 онд Шанду хотод

. Хромосомын тодорхой локуст генүүд байрлана. Зурагт өгөдсөн генийн байрлал, тэдгээрийн онцлогийг зөв тохируулсан хувилбарыг сонгоорой.                                                         

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Хүн амын суваргуудаас 1 дугаартай зурагт тохирох дүгнэлтийг сонгоорой.     

• A.

  Төрөлт өндөр, бүх насны бүлэгт нас баралт их, дундаж наслалт богино байна.

• B.

  Төрөлт өндөр, нас баралт буурах тул дунд насныхан их, дундаж наслалт аажим уртасна.

• C.

  Төрөлт буурч, нас баралт багасна. Дундаж наслалт уртсаж, ахмад насныхны эзлэх хувь нэмэгдэнэ.

• D.

  Төрөлт буурч зогсонги болно. Нас баралт багасан дундаж наслалт уртсаж өндөр настны тоо нэмэгдэнэ.

• E.

  Төрөлт өндөр, нас баралт ихсэж, дундаж наслалт уртсаж ахмад настны эзлэх хувь өндөр байна.

Түүхэн хөгжлийн явцад амьд биеийн бүтэц хувьсан өөрчлөгдөн доод зэргийн хөгжилтэй амьд биеэс дээд зэргийн хөгжилтэй амьд үүсдэг болохыг эволюцийн баталгаагаар нотолдог. Дараах жишээг эволюцийн баталгаатай зөв тохируулна уу.                      

• A.

  1b2a3d4c

• B.

  1a2c3b4d

• C.

  1с2а3d4b

• D.

  1d2b3a4c

• E.

  1c2b3d4a

Нэгэн уургийн анхдагч бүтэц нь мет- цис- про-сер-фен-вал гэсэн амин хүчлүүдийн дарааллаас тогтдог. Амин хүчлүүд тэдгээрийг зөөх зРНХ-ийн антикодоныг бүдүүвчээр өгөв.

Тухайн уургийн мэдээллийг агуулж буй мРНХ-ийн дарааллыг тогтооно уу. 

• A.

  АУГУГЦЦЦГАГЦУУУГУЦ

• B.

  АУГУГЦАГЦУУУГУЦЦЦГ

• C.

  АУГГУЦУУУЦЦГАГЦУГЦ

• D.

  АУГЦЦГУГЦАГЦГУЦУУУ

• E.

  АУГУГЦГУЦУУУАЦГЦЦГ

Малави улсын хүн амын дундаж наслалт ДОХ-ын өвчлөл гарахаас өмнө 69 байсан бол өвчлөлийн дараагаар 2015 онд 37 болж буурчээ. Хэдэн хувиар буурсныг тооцоолоорой.

• A.

  46.4%

• B.

  65.0% 

• C.

  32.0%

• D.

  53.0%

• E.

  25.5%

ДНХ молекулын нэг гинжний азотлог сууриудын дараалал өгөгдөв. Нөгөө гинжний азотлог сууриудын дарааллыг тогтоож, устөрөгчийн хэдэн холбоо үүсэхийг тооцоолж бичээрэй.                                                                                                                                                                 

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Хөрс бол газрын гадаргын үржил шим бүхий өнгөн хэсэг юм. Хөрс  үүсэхэд нөлөөлдөг хүчин зүйлсээс  орхигдсоныг  нөхөж схемийг гүйцээгээрэй. 

• A.

  Хөрсний ширхэгийн бүрдэл

• B.

  Галт уулын дэлбэрэлт

• C.

  Уур амьсгал

• D.

  Хөрсний хүчиллэг

• E.

  Хөрсний өнгө

ДНХ-ын молекулын бүтцийг зурагт үзүүлэв. “4” дугаарт бүтцийн ямар хэсгийг илэрхийлсэн байна вэ?                                                                                                                              

• A.

  дезоксирибоз

• B.

  азотлог суурь

• C.

  фосфодиэфирийн холбоо

• D.

  рибоз

• E.

  устөрөгчийн холбоо

Аль нь газрын гадарга дээр үүсдэг тунадасны төрөл вэ?

• A.

  Мөндөр

• B.

  Бороо

• C.

  Цас

• D.

  Шүүдэр

• E.

  Нойтон цас

Сан Андреасын зөрөг тектоникийн хавтангийн ямар хөдөлгөөнөөр үүссэн бэ?

• A.

  Атирааших

• B.

  Холдон салах

• C.

  Ойртон нийлэх

• D.

  Уул үүсэх

• E.

  Шилжин зөрөх

РНХ-ийн бүтэц, онцлогийг зөв тодорхойлсон хувилбарыг сонгоорой.                          

1. Дан гинжээс тогтоно
2. Хоёр гинжээс тогтоно
3. Аденин хэмээх азотлог суурьтай
4. Урацил хэмээх азотлог суурьтай
5. Уураг нийлэгжихэд оролцоно
6. Энергийн гол эх үүсвэр болдог.

• A.

  1, 4, 6  

• B.

  1, 3, 6       

• C.

  2, 3, 5     

• D.

  1, 4, 5         

• E.

  2, 4, 6

Дараах зурагт G үсгээр дэлхийн дотоод үе давхаргын аль хэсгийг дүрсэлсэн бэ?

• A.

  Доод манти

• B.

  Дотоод цөм

• C.

  Гадаад цөм

• D.

  Дээд манти

• E.

  Газрын давхарга

Сурагч нэгэн ургамлын үндэсний хуваагдах бүсийн эсүүдийг микроскопоор судлан, хичнээн тооны эс ямар үе шатанд хуваагдаж буйг тоолжээ.                                               

Митоз хуваагдалд орж буй нийт эсүүдийн хэд нь хос хроматид агуулж байсан бэ?                                    

• A.

  18

• B.

  45

• C.

  93

• D.

  99

• E.

  110

Одоогийн байдлаар дэлхий дээр 40 гаруй улс оронд 2 тэрбум гаруй хүн ам усны хомсдолд ороод байна. Усны хомсдолд нөлөөлдөг нийгмийн  хүчин зүйлийг сонгоно уу.

• A.

  Гадаргын хурдас чулуулгийн шинж чанар

• B.

  Усны эх үүсвэрийн нягтшил

• C.

  Чийг тунадасны хэмжээ

• D.

  Улс орны хөгжлийн түвшин

• E.

  Гүний хурдас чулуулгийн шинж чанар

Температур болон тунадасны харьцааг ажиглан уур амьсгалын ямар бүс болохыг тодорхойлоорой.

• A.

  Туйлын  бүс

• B.

  Экваторын бүс

• C.

  Тропикийн бүс

• D.

  Хээрийн бүс

• E.

  Цөлийн бүс

Галт уулын дэлбэрэлтээс агаарт хумхийн тоос ихээр нэмэгдэж тэр нь нарны цацрагийг саатуулж байснаас дэлхийн уур амьсгал хүйтэрч, мөстлөг явагджээ. Энэ нь газар зүйн бүрхэвчийн ямар шинж чанарыг илэрхийлж байна вэ?

• A.

  Мөчлөг ба хэмнэлтийн шинж

• B.

  Өөрийгөө зохицуулах шинж

• C.

  Тасралтгүй нэгдмэл шинж

• D.

  Бүс бүслүүрлэг шинж

• E.

  Эргэлтэнд байх шинж

Харилцаа холбооны чиглэлээр ажилладаг компаниудыг үйл ажиллагааны чиглэлтэй нь зөв харгалзуулна уу.

• A.

  1d, 2b, 3c, 4a

• B.

  1c, 2b, 3d, 4a

• C.

  1c, 2a, 3d, 4b

• D.

  1a, 2b, 3c, 4d

• E.

  1b, 2c, 3a, 4d

ОПЕК буюу “Газрын тос экспортлогч орнуудын холбоо” –ны гол зорилгыг  сонгоно уу.

• A.

  Дэлхий нийтээрээ нүүрсний хэт хэрэглээг багасгах

• B.

  Газрын тосны нийлүүлэлтийг тогтвортой байлгах

• C.

  Газрын тосны үнийг тогтмол өндөр хэмжээнд байлгах

• D.

  Газрын тосны нийлүүлэлтийн хэмжээг тасалдуулах

• E.

  Газрын тос экспортлогч орнуудын орлогыг эрс багасгах

Аль ойлголт нь дангаарчлалыг тодорхойлж байна вэ?

• A.

  Монгол Улс 2003 онд олон улсын GSI байгууллагын 101 дэх жинхэнэ гишүүнээр элсэж бараа бүтээгдэхүүнд “865” бүхий код олгож эхэлжээ

• B.

  Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн жагсаалтанд 2008 онд Монгол ардын уртын дуу бүртгэгджээ

• C.

  Интернет худалдаа нь интернетийн сүлжээгээр дамжуулан бараа худалдах, худалдан авах үйл явц юм

• D.

  2016 оны байдлаар Монгол улсын гадаадын жуулчдаас олсон орлого 313 сая ам. доллар орчим байжээ

• E.

  NBA –ийн нөлөөгөөр гадаадын мэргэжлийн сагсан бөмбөгчид манай үндэсний лигт тоглох болжээ