2020 оны дөрөвдүгээр сарын 1-нээс аравдугаар сарын 1-нийг хүртэл 0-18 насны хүүхэд бүрт сар бүр хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийг сар 100,000 болголоо. Өөрөөр хэлбэл, дөрвөн хүүхэдтэй айл сар бүр 400 мянган төгрөг авна гэсэн үг. Аж ахуй нэгжүүд хорио цээрийн дэглэмтэй, үйл ажиллагаа явуулах боломжгүй ийм хүнд нөхцөлд энэ мөнгийг ард иргэдийнхээ орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор олгож байна.
a) Хүүхдийн мөнгийг нэмсэний шалтгаан юу вэ?
A.Цар тахлын үед хүүхдийн мөнгө нэмж өрхийн амжиргааг дэмжсэн байна
b) 4 хүүхэдтэй айл хүүхдийн мөнгөө жилийн 10%-ийн хүүтэй банкинд хадгалуулвал нэг жилд хэдэн төгрөг болж өсөх вэ?
A.440000төг
B.Гаргалгааг нь зөв бодсон боловч алдаатай бодсон бол
c) Хүүхдийн мөнгийг нэмснээр өрхийн амжиргаанд хэрхэн яаж нөлөөлөх вэ? жишээгээр тайлбарлана уу.
A.Айл өрхийн хүнсний хэрэглээнд чухал, Өр зээлтэй хүмүүст нэмэртэй, Сургалтын төлбөр нэмэртэй, Ядуурал, хүнсний хомсдолд орохгүй
B.Дээрхээс дор хаяж нэгийг дурдсан бол
Чийдэн, зай хоёрыг холбосон хэлхээний хоёр салааны нэг салаанд доорх зүйлсийг ээлжлэн холбож туршиж үзжээ. Аль үр дүн зөв бэ?
Хариулт |
Цахилгаан дамжуулдаг бие |
Цахилгаан дамжуулдаггүй бие |
A. |
Зэс бугуйвч |
Резин баллуур |
B. |
Шохой |
Шил |
C. |
Хуванцар халбага |
Харандааны бал |
D. |
Хөнгөн цагаан сэрээ |
Лааз |
A.
B.
C.
D.
. “Б”, “Ч” нар 2 хүүхдийн хамт ам бүл дөрвүүлээ амьдардаг. Тэд бүрэн дунд боловсрол эзэмшин хөдөө гарч мал маллаж байтал зуд болж малгүй болсон тул хотод шилжин ирж ажил хийхийг хүсэн хөдөлмөрийн биржэд бүртгүүлэн идэвхтэй хайж байна.
“Б”, “Ч” нарыг хөдөлмөрийн зах зээлийн үүднээс юу гэж тодорхойлох вэ ?
Ажилгүй хүн. Учир нь албан ёсоор хийсэн ажилгүй боловч ажил идэвхтэй хайж байна.
“Б”, “Ч” нарыг мэргэжилтэй болгохын тулд ажилгүйдлийг бууруулах ямар арга замыг санал болгох вэ? Яагаад?
Захиргааны аргыг санал болгож байна.
Ажилгүйдлийн нийгмийн үр дагавраас 2-с доошгүйг бичнэ үү?
Амьдралын түвшин доройтно, гэр бүл салалт
Чийдэн, зай хоёрыг холбосон хоёр салааны нэг салаанд доорх зүйлсийг ээлжлэн холбож туршиж үзжээ. Аль үр дүн зөв бэ?
Хариулт |
Чийдэн ассан |
Чийдэн асаагүй |
A. |
Төмөр хайчны үзүүр |
Резин баллуур |
B. |
Шохой |
Шил |
C. |
Зэс халбага |
Харандааны бал |
D. |
Төмөр сэрээ |
лааз |
A.
B.
C.
D.
Дараах нөхцөлөөс аль нь тэмээний дасан зохицсон онцлогийг буруу тайлбарласан бэ?
A. Усаа нөөцлөх бөхтэй байдаг.
B. Нэг удаа ус уухдаа 100 л-ээс ихийг ууж чаддаг.
C. Урт сормуус нь элс нүд рүү орохоос хамгаалдаг.
D. Том тавхай нь элс рүү бага шигдэнэ.
Ажилгүйчүүдийн тоо өссөнөөр аж ахуйн нэгжүүд харьцангуй бага цалин амлах боломжтой болж цалингийн түвшин буурахад хүрнэ. Энэ үйл явц тасралтгүй үргэлжлэн явагдсаар хөдөлмөрийн эрэлтийг нийлүүлэлтээс давахад хүргэж ажиллах хүчний хомсдол үүсгэдэг.
a) Ажиллах хүчний хомсдол хөдөлмөрийн зах зээлд нөлөөлөх үү? Тийм үгүй гэж хариулах
A.Тийм
b) Ажиллах хүчний хомсдолд орсноор үйлдвэр, аж ахуйн нэгжүүдэд ямар үр дагавар үүсэх вэ?
A.Ажиллах хүчний хомсдолд орсноор үйлдвэр аж ахуйн нэгжүүд бүтээгдэхүүний алдагдалд орж, улмаар хямралд өртөх магадлал өндөр. Нөгөөтэйгүүр аж ахуйн нэгжүүд ашиг буурах, дампуурах
B.Сөрөг үр дагавараас нь дор хаяж 1-ийг бичсэн бол эсвэл утгыг илэрхийлсэн бол
c) Хөдөлмөрийн хөлс болох цалин нь хөдөлмөрийн эрэлт, нийлүүлэлтэд хэрхэн яаж нөлөөлөх вэ?
A.Цалин бол хөдөлмөрийн үнэ юм. Цалин өсөхөд хөдөлмөрийн нийлүүлэлт өсч хөдөлмөрийн эрэлт буурдаг. Цалин буурахад хөдөлмөрийн нийлүүлэлт буурч хөдөлмөрийн эрэлт өсдөг.
B.Дээрхээс аль нэгийг нь тайлбарласан бол
Зургийг ажиглан циклон ба эсрэг циклоныг ялгаатай байдлыг тодорхойцгооё. Аль нь эсрэг циклон аль нь циклон болохыг бичээрэй.
А зураг: Агаарын өгсөх хөдөлгөөнтэй Циклон
В зураг: Агаарын уруудах хөдөлгөөнтэй Эсрэг Циклон хариулсан бол
Циклоны үед цаг агаар ямар төлөв байдалтай байхыг тайлбарлаарай.
Циклоны үед тэнгэр тогтворгүй хур тунадастай, салхитай, үүлэрхэг, гэнэт цаг агаар тогтворгүйтэнэ.
Эсрэг циклоны үед цаг агаарын төлөв байдал ямар байхыг тайлбарлаарай.
Эсрэг циклоны үед тэнгэр тогтвортой, цэлмэг, хур тунадасгүй, их хэмжээгээр халалт явагдана.
Нислэгийн цаг уурын төвөөс хамтран ажилладаг авиакомпаниуддаа сэрэмжлүүлэх үүднээс дараах мэдээллийг оруулж байна. Сүүлийн үед бидний нисэн очдог олон улсын нисэх буудлуудад /Чежү арал, Пусан, Нарита..... гэх мэт/ циклоны давтамж нэмэгдсэн тул үйл ажиллагаандаа шинэ зохион байгуулалт хийнэ үү..Циклоны үед бий болох гамшигт үзэгдлүүдээс 3 жишээ гаргаж дүгнээрэй.
Хар салхи үүснэ. Салхины хурд 30-70м/сек болж замдаа тааралдсан барилга байгууламжийг нураана
Их хэмжээний усархаг аадар бороо орж үерийн аюул нүүрлэнэ.
Далайн эргийн дагуу хар салхины нөлөөгөөр цунами үүснэ.
Чонын хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Зулзага → Бэлтрэг → Чоно
B. Бэлтрэг → Чоно
C. Өндөг → Зулзага → Чоно
D. Өндөг → Бэлтрэг → Чоно
Нугасны хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Өндөг → Ангаахай → Нугас
B. Өндөг → Дэгдээхэй → Ангаахай → Нугас
C. Өндөг → Дэгдээхэй → Нугас
D. Өндөг → Ангаахай → Дэгдээхэй → Нугас
Улирлын чанартай үйлдвэрлэл болон хүн амын шилжих хөдөлгөөнтэй холбоотой ажилгүйдэл нийгэмд зайлшгүй байдаг. Судалгаанаас харахад хөдөлмөрийн хамгийн идэвхтэй нас буюу 25-34 насныхны дунд ажилгүйдэл өндөр байна. Нөгөө талаар ажилгүй иргэдийн дунд бүрэн дунд боловсролтой хүмүүс зонхилж байгаа бөгөөд дээд боловсролтой хүмүүс ч багагүй хувийг эзэлж байна.
a) Улирлын чанартай ажилгүйдэл гэж юу вэ?
A.Улирлын чанартай ажилгүйдэл гэдэг нь улирлын чанартай ажил мэргэжлээс шалтгаалан бий болж байгаа ажилгүйдэл.
b) Ажилгүйдэл нь залуучуудын амжиргааны түвшинд хэрхэн нөлөөлөх вэ? жишээгээр тайлбарлаж бичнэ үү.
A.Ажилгүйдэл нь залуучуудын амжиргааны түвшинд дараах байдлаар нөлөөлдөг. Хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй байх, Амьжиргааны түвшин доройтох, Ядуурал, архидалт, гэр бүл салах, Ёс зүй ухамсар доройтох, өөртөө итгэлгүй болох, Эрүүл мэнд муудах
B.Дээрхээс дор хаяж 1 жишээ бичсэн бол
c) Залуучуудын хөдөлмөрийн эрхлэлтийг нэмэгдүүлэхийн тулд төрөөс зүгээс ямар арга хэмжээ авбал зохилтой вэ?
A.Залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэхийн тулд төрийн зүгээс Мэргэжил боловсрол дэмжих, Санхүүгийн дэмжлэг олгох, Байнгын ажлын байр бий болгох, Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих
B.Дээрхээс дор хаяж 1 арга хэмжээг жишээ татан тайлбарласан бол
Тахианы хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Өндөг → Ангаахай → Тахиа
B. Өндөг → Дэгдээхэй → Ангаахай → Тахиа
C. Өндөг → Дэгдээхэй → Тахиа
D. Өндөг → Ангаахай → Дэгдээхэй → Тахиа
Иргэн “Ц” 5 хүүхдийн хамт сумандаа дэлгүүр ажиллуулан амьдардаг. Том хүү нь Мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн автомеханикийн ангийг төгссөн, том охин нь хуульч мэргэжилтэй боловч ажил олдохгүй гэр зуураа ээжийнхээ ажилд тусалдаг. Иймд том хүүгээ хүнд даацын тэрэг барих 3 сарын сургалтад суулган төгсгөж Уул уурхайн компанид ажилд оруулав. Охинтойгоо хамтран сум хөгжүүлэх сангаас зээл авч эсгий урлалаар бүтээгдэхүүн хийж нэг хэсэгтээ амьдрал нь сайжирч байсан боловч удалгүй бүтээгдэхүүний борлуулалт нь муудаж зарлага нь орлогоосоо давснаар алдагдалд орж ажилгүй болсон.
Том хүү “Х” ажилгүйдлийг бууруулах ямар аргын жишээ вэ?
Захиргааны аргын жишээ байна
Охинтойгоо хамтран ямар бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлсэн бэ? Сум хөгжүүлэх сангаас зээл авч жижиг дунд үйлдвэлэлийн бизнес эрхэлж байгаа нь ажилгүйдлийг бууруулах ямар аргын жишээ вэ?
Эдийн засгийн аргын жишээ байна.
Ажилгүйдлийн үр дагавараас 4-с доошгүй жишээ бичнэ үү?
Амьдралын түвшин доройтно, гэр бүл салалт, сэтгэл санааны дарамт, санхүүгийн дарамт гэх мэт
Температурын өөрчлөлт, температурын хуваарийн зөрүүг Улаанбаатар хотын жишээн дээр судалцгаая. Агаарын температур өөрчлөгдөх хүчин зүйлсийг нэрлээрэй.
Нарын тусгалын өндөр, газрын гадарга, агаарын чийгээс хамаарч өөрчлөгддөг.
Улаанбаатар хот д.т.д 1320м харьцангуй өндөрт оршино. Агаарын температур +120С, харин Цэцээ гүний оргил дээр +6,40С байсан бол Богд уулын үнэмлэхүй өндрийг тооцоолоорой.
12-6,4 = 5.6 хэм 5,4 * 1000 / 6 = 930м
1320м + 930м = 2250м үнэмлэхүй өндөртэй гэж тооцоолсон бол
Улаанбаатар хот болон Цэцээ гүний оргил дээрх агаарын температурыг Франгейтын хуваарьт шилжүүлээрэй.
9 / 5 * 12 + 32 = 53.60F
9 / 5 * 6.4 + 32 = 43.50F
Улаанбаатар хот нь дэлхийн хамгийн хүйтэн нийслэлүүдийн нэг юм. Уур амьсгалд нөлөөлөх 3 хүчин зүйлтэй холбон дүгнээрэй.
Далайн түвшнээс дээш харьцангуй өндөрт оршдог
Далайг алслагдан хөндий хотос газар оршдог
Дундаж өргөрөгөөс хойш буюу х.ө 48-д орших ба энэ нь үд дундын нарны өндөр бага байна.
Хөдөлмөрийн насны залуучуудын дунд ажилгүйдлийн түвшин өндөр байна. Амьдралын боломж тааруу залуучууд сургуулиас ажилд шилжих үед илүү хүндрэл бэрхшээлтэй тулгардгаас хурдан орлоготой болохын тулд олдсон ажилдаа ордог. Мөн эдгээр залуусын ихэнх нь мэргэжлээ зөв сонгоогүйтэй холбоотой, зарим нь мэргэжил ур чадвар дутагдах зэргээр ажлын байрандаа тэнцэхгүй тохиолдол элбэг байна.
a) Ажилгүй хүн гэж ямар хүнийг хэлэх вэ?
A.Ажилгүй хүн гэдэг нь албан ёсоор хийсэн ажилгүй боловч ажил идэвхтэй хайж байгаа, хөдөлмөрийн биржид бүртгэлтэй хүнийг хэлдэг
b) Хөдөлмөрийн насны залуучуудад тулгамдсан асуудлыг жагсаан бичнэ үү?
A.
Манай улсын хөдөлмөрийн насны залуучуудад тулгамдсан дараах асуудал байна. Үүнд:
Дадлага туршлага
Нарийн ур чадвар
Мэргэжлээ буруу сонгосон байдал Ажлын ачаалал даах чадвар
Хувь хүний хариуцлага
Ажил олгогчийн зүгээс тавьж буй шаардлага
B.Дээрх тулгамдсан асуудлаас дор хаяж хоёрыг бичсэн бол
c) Залуусыг ажилтай болгохын тулд хувь хүн өөрийн зүгээс, төр засгийн зүгээс ямар ажил зохион байгуулбал үр дүнтэй вэ?
A.Залуусыг ажилтай болгохын тулд хувь хүн өөрийн зүгээс: Ажлын хариуцлагатай байх, Ур чадвараа байнга нэмэгдүүлэх, Ачаалал даах чадвартай байх, Шинийг санаачлагч байх, Эрүүл мэндийн хувьд сайн байх, Төр засгийн зүгээс: Залуучуудаа дэмжих, Ажлын байр бий болгох, Залуучуудаа чадавхижуулах
B.Дээрхээс 2-с доошгүйг бичсэн бол
Галт уулын байршил, үр дагаврыг Исланд улсын жишээн дээр судалцгаая. Зургийг ажиглан Исланд улсын газарзүйн байрлалыг тодорхойлоорой.
Атлантын далайн хойд хэсэгт хоёр хавтангийн заагт оршдог арлын орон. Атлантын гол нуруу арлын дундуур дайрч өнгөрдөг гэж хариулсан бол
Хоорондоо холдон салж буй Хойд Америкийн болон Евразийн хавтангийн хил зааг болох Атлантын гол нурууны хяр дагууд 200-аад галт уул оршдог. Эдгээрийн ач холбогдлыг нь дүгнээрэй.
Хөрсний үржил шим сайжрана. Гүний халуун ус, рашаан элбэг тархана. Шинээр газрын гадарга бий болж аялал жуулчлал хөгжих боломжууд нээгдэнэ гэж бичсэн бол
800 орчим халуун булаг, гейзер оршдог нь Исланд улсад ямар давуу талуудыг бий болгохыг тайлбарлаарай.
Хямд, байгальд ээлтэй, шавхагдахгүй сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэр болж хот, суурин газруудын дулаан эрчим хүчний асуудлыг хялбар хямдаар шийдэж болно гэж хариулсан бол
Исланд улсын эрчим хүчний салбар нь хүрээлэн буй орчинд учруулах нөлөөлөл ямар байхыг 3 жишээгээр тайлбарлана уу?
Галт уулын бүсд байгаа гүний халуун усыг дулаан, эрчим хүч гаргаж авахад ашиглана. Энэ нь агаарын бохирдолгүй, хямд зардлаар эрчим хүчийг бий болгох боломж бүрдэж байна.
Ажилгүйдэл өссөнөөр нийгэмд ихээхэн хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үйлдвэрлэх боломж алдагдахаас гадна нийгмийн олон сөрөг үр дагаврыг бий болгодог учраас аль ч улсын төр, засгийн газраас ажилгүйдлийг аль болох бууруулах зорилгыг өмнөө тавьж ажилладаг.
a) Ажилгүйдэл гэж юуг хэлдэг вэ?
A.Ажилгүй хүн гэдэг нь хөдөлмөрийн чадвартай боловч ажил эрхлээгүй хүмүүсийг хэлдэг. Хөдөлмөрийн зах зээл дээр хөдөлмөрийн нийлүүлэлт эрэлтээс давсанаар ажилгүйдэл бий болдог.
b) Ажилгүйдлийн үр дагаврыг жишээ татан бичнэ үү
A.Хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй байх, Амьжиргааны түвшин доройтох, Ядуурал, архидалт, гэр бүл салах, Ёс зүй ухамсар доройтох, өөртөө итгэлгүй болох, Эрүүл мэнд муудах
B.Дээрхээс аль нэгийг нь жишээ татаад дурдсан бол
c) Ажилгүйдэлд өртөхгүй нь тулд иргэн хүн ямар байх ёстой вэ?
A.
Ажлын хариуцлагатай байх
Ур чадвараа байнга нэмэгдүүлэх
Ачаалал даах чадвартай байх
Шинийг санаачлагч байх
Эрүүл мэндийн хувьд сайн байх
B.Дээрхээс 1-ийг дурдаж бичсэн бол
Выберите правильный вариант:
Мы говорили ... .
A.новым бассейном
B.в новый бассейн
C.о новом бассейне
D.в новом бассейне
Иргэн “Ц” 5 хүүхдийн хамт сумандаа дэлгүүр ажиллуулан амьдардаг. Том хүү нь Мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн автомеханикийн ангийг төгссөн, том охин нь хуульч мэргэжилтэй боловч ажил олдохгүй гэр зуураа ээжийнхээ ажилд тусалдаг. Иймд том хүүгээ хүнд даацын тэрэг барих 3 сарын сургалтад суулган төгсгөж Уул уурхайн компанид ажилд оруулав. Охинтойгоо хамтран сум хөгжүүлэх сангаас зээл авч эсгий урлалаар бүтээгдэхүүн хийж нэг хэсэгтээ амьдрал нь сайжирч байсан боловч удалгүй бүтээгдэхүүний борлуулалт нь муудаж зарлага нь орлогоосоо давснаар алдагдалд орж ажилгүй болсон.
Том хүү “Х” ажилгүйдлийг бууруулах ямар аргын жишээ вэ?
Захиргааны аргын жишээ
Охинтойгоо хамтран ямар бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлсэн бэ? Сум хөгжүүлэх сангаас зээл авч жижиг дунд үйлдвэлэлийн бизнес эрхэлж байгаа нь ажилгүйдлийг бууруулах ямар аргын жишээ вэ?
Эдийн засгийн аргын жишээ байна
c) Ажилгүйдэлд өртөхгүй нь тулд иргэн хүн ямар байх ёстой вэ?
A.
Ажлын хариуцлагатай байх
Ур чадвараа байнга нэмэгдүүлэх
Ачаалал даах чадвартай байх
Шинийг санаачлагч байх
Эрүүл мэндийн хувьд сайн байх
B.Дээрхээс 1-ийг дурдаж бичсэн бол
c) Ажилгүйдэлд өртөхгүй нь тулд иргэн хүн ямар байх ёстой вэ?
A.
Ажлын хариуцлагатай байх
Ур чадвараа байнга нэмэгдүүлэх
Ачаалал даах чадвартай байх
Шинийг санаачлагч байх
Эрүүл мэндийн хувьд сайн байх
B.Дээрхээс 1-ийг дурдаж бичсэн бол
Ажилгүйдлийн үр дагавараас 4-с доошгүй жишээ бичнэ үү?
Амьдралын түвшин доройтно, гэр бүл салалт, сэтгэл санааны дарамт, санхүүгийн дарамт гэх мэт
Ажилгүйдэл өссөнөөр нийгэмд ихээхэн хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үйлдвэрлэх боломж алдагдахаас гадна нийгмийн олон сөрөг үр дагаврыг бий болгодог учраас аль ч улсын төр, засгийн газраас ажилгүйдлийг аль болох бууруулах зорилгыг өмнөө тавьж ажилладаг.
a) Ажилгүйдэл гэж юуг хэлдэг вэ?
A.Ажилгүй хүн гэдэг нь хөдөлмөрийн чадвартай боловч ажил эрхлээгүй хүмүүсийг хэлдэг. Хөдөлмөрийн зах зээл дээр хөдөлмөрийн нийлүүлэлт эрэлтээс давсанаар ажилгүйдэл бий болдог.
b) Ажилгүйдлийн үр дагаврыг жишээ татан бичнэ үү
A.Хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй байх, Амьжиргааны түвшин доройтох, Ядуурал, архидалт, гэр бүл салах, Ёс зүй ухамсар доройтох, өөртөө итгэлгүй болох, Эрүүл мэнд муудах
B.Дээрхээс аль нэгийг нь жишээ татаад дурдсан бол
Выберите правильный вариант:
Папа читает газету, ... мама читает журнал.
A. а
B. но
C. и
D. или
Зургийг ажиглан даалгаврыг гүйцэтгээрэй. Зурагт хот төлөвлөлтийн ямар загварыг харуулсан байна вэ?....................................................................................................................
Хот байгуулалтын” Төвлөрсөн “ загвар
Дэлхийн хотжилтын дундаж түвшинг 53% гэж үздэг. Хотуудын “ Секторлог, Олон цөмт, “ загваруудыг харьцуулан, тэдгээрийн ижил ба ялгаатай шинжүүдийг тайлбарлана уу?
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Хот байгуулалтын 3 загварт, төвийн бизнес дүүрэг нь ижилхэн төвд нь байрладаг. Хөгжиж буй орны олон хотууд олон цөмт бүтэцтэйгээр хөгжиж байна
Монголын хүн амын 1040509 нь буюу 32,1% нь хөдөөгийн хүн ам бол хотын хүн амын эзлэх хувийг тооцоолно уу? ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Хотын хүн ам 67,9%
Монголын хот, хөдөөгийн хүн амын эзлэх хувийг тооцоолж, тохирох дүрслэлийн аргаар илэрхийлэн, хотын хүн амын тасралтгүй өсөн нэмэгдэж байгаа шалтгааныг дүгнэнэ үү?
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Диаграммаа зөв сонгож, хуваариа зөв авах, таних тэмдэг ашиглан байгуулах, хотын татагч хүчнээс аль нэгийг дурдах.
Выберите правильный вариант:
Эта сказка интересная, ... у меня нет времени читать её.
A. или
B. но
C. да
D. и
Бор шувууны хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Өндөг → Ангаахай → Бор шувуу
B. Өндөг → Дэгдээхэй → Ангаахай → Бор шувуу
C. Өндөг → Дэгдээхэй → Бор шувуу
D. Өндөг → Ангаахай → Дэгдээхэй → Бор шувуу
Выберите правильный вариант:
Мы пошли в бассейн, ... они тоже пошли в бассейн.
А. да В. и С. но D. а
A. да
B. и
C. но
D. а
Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний ерөнхий газрын цахим сайтад 350000-1.5 сая төгрөгийн цалинтай их эмч, орчуулагч, архитектор, худалдагч, барилгын туслах, сантехникч, гагнуурчин, жолооч гээд 216 ажлын байр нээлттэй зарлажээ. Ажил хайж хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад бүртгүүлсэн иргэний тоо өнгөрсөн долдугаар сарын байдлаар 37 мянгад хүрчээ. Хамгийн сонирхолтой нь, бүртгүүлсэн ажилгүй иргэдийн 53 хувийг 15-34 насны залуучууд эзэлж байна.
a) Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний ерөнхий газрын цахим сайтад ажилд авна гэсэн зар байршуулсан нь хөдөлмөрийн зах зээлийн аль хэсгийг илэрхийлж байна вэ?
A.Хөдөлмөрийн эрэлт
b) Бүртгүүлсэн ажилгүй иргэдийн дунд 15-34 насны залуучууд тоо хэд байгааг тооцоолж гаргана уу ?
A.15-34 насны залуучууд 19610 байна.
c) Нэг талд ажлын байр байгаад байхад нөгөө талдаа ажилгүйдэл их байгаа нь юутай холбоотой вэ?
A.Ажил олгогч нар нарийн ур чадвартай, туршлагатай, ажлын ачаалал даах хүнийг хайж байгаа гэтэл хөдөлмөрийн зах зээлд илүүдэлтэй мэргэжлээр сурсан залуус цөөнгүй
B.Аль нэг талыг нь тайлбарласан бол
Выберите правильный вариант:
Мне тринадцать лет, ... ему пятнадцать лет.
A. а
B. и
C. но
D. да
Мэлхийн хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Түрс → Авгалдай → Шанаганцар → Бие гүйцсэн мэлхий
B. Өндөг → Авгалдай → Шанаганцар → Бие гүйцсэн мэлхий
C. Өндөг → Шанаганцар→ Бие гүйцсэн мэлхий
D. Өндөг → Авгалдай → Хүүхэлдэй → Бие гүйцсэн мэлхий
“Т” хөдөө орон нутагт барилгын засал чимэглэлийн ажил хийдэг байлаа. Түүний эрхэлдэг ажил улирлын чанартай учир цалин хөлс нь амьдралд нь хүрэлцэхгүй байгаа тул өөр өндөр цалинтай ажил хайхаар ажлаасаа гарч дахин өөр мэргэжил эзэмшихээр хүнд даацын машины жолооны курст суралцаж төгслөө. Энэ тухайгаа найз “Б”-д ярьтал түүнийг Оюу толгойд байдаг өөрийн ахын Уул уурхайн компанид өндөр цалинтай ажиллахыг санал болгосны дагуу ажилд оров.
“Т” дахин өөр мэргэжил эзэмшихээр суралцсан нь ажилгүйдлийг бууруулах ямар арга замын жишээ вэ?
Ажилгүйдлийг бууруулах захиргааны аргаар
“Т”-гийн ажлаасаа гарсан шалтгааныг тайлбарлан бичээрэй
Улирлын чанартай ажилгүйдлээс болж орлого нь амьдралд нь хүрэлцэхгүй байсан тул өөр мэргэжил эзэмшиж өрхийн орлогоо нэмэгдүүлэх зорилгоор
“Т” шинэ ажилд орсноор өрхийн орлогод өөрчлөлт гарсан уу? ямар өөрчлөлт гарсан бэ?
Өөрчлөлт гарсан
Өндөр цалинтай ажилд орсон тул өрхийн орлого нэмэгдэнэ.
Выберите правильный вариант:
В её комнате нет телевизора, … есть компьютер.
A. и
B. или
C. но
D. да
Загасны хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Түрс → Авгалдай → Жараахай → Бие гүйцсэн загас
B. Өндөг → Авгалдай → Жараахай → Бие гүйцсэн загас
C. Өндөг → Жараахай → Бие гүйцсэн загас
D. Өндөг → Авгалдай → Хүүхэлдэй → Бие гүйцсэн загас
Выберите правильный вариант:
Мой брат - студент, ... моя сестра - школьница.
A. и
B. но
C. а
D. если
Царцааны хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Өндөг → Бие гүйцсэн царцаа
B. Өндөг → Авгалдай → Бие гүйцсэн царцаа
C. Зулзага → Бие гүйцсэн царцаа
D. Өндөг → Авгалдай → Хүүхэлдэй → Бие гүйцсэн царцаа
Нэрт зохиолч Антуан дэ Сэнт Экзюпери “Харилцаа гэдэг бол цорын ганц, жинхэнэ тансаг байдал” гэж бичсэн байдаг. Хүн харилцаагүйгээр амьдрах боломжгүй. Харилцаа хүнд сэтгэл ханамжийг өгөөд зогсохгүй таагүй байдлыг ч араасаа дагуулдаг. Хүмүүс хоорондын харилцааны явцад зөрчил маргаан үүсдэг. Гэхдээ зөрчил бүр сөрөг үр дагавартай байдаггүй.
a) Харилцааны ямар хэлбэрүүд байдаг вэ?
A.Үгэн ба үгэн бус бас аман ба аман бус ч гэж болно.
b) Хүмүүсийн харилцаанд зөрчил үүсэх шалтгаануудаас 2-с доошгүйг бичнэ үү?
A.Үзэл болдлын, үүргийн, үл ойлголцлын, зорилгын, ашиг сонирхолын, үнэлэмжийн, хуваарилалтын
B.Аль нэгийг бичсэн бол
c) Зөрчлийн эерэг талыг илэрхийлэх 2-с доошгүй жишээ дурдана уу.
A.Зөрчлийн эерэг талыг илэрхийлсэн 2-с доошгүй жишээ бичсэн бол
B.1 жишээ бичсэн бол
Сарны байрлалыг 5 хоногийн зайтай ажиглахаар төлөвлөв. Алийг нь баримтлах шаардлагатай вэ?
A. Ямар нэгэн зүйлтэй харьцуулж сарны байрлалыг нь тодорхойлно
B. Тэнгэрийг бүх тал руу ажиглах боломжтой байр сонгоно
C. Тогтсон нэг газраас ажиглана
D. Бүгд зөв
Нэг өдрийн турш байшингийн сүүдэр ажиглав. Эндээс аль дүгнэлт гарах вэ?
A. Сүүдэр баруунаас зүүн тийш шилжинэ
B. Сүүдрийн хэмжээ нь урт байснаа богиносоод, дахин урт болно
C. Нар зүүн урд зүгт байхад байшингийн сүүдэр баруун хойшоо чиглэж байна.
D. Бүгд зөв
Эрвээхэйн хөгжлийн үе шатыг алинд нь зөв дарааллаар бичсэн байна вэ?
A. Өндөг → Хүүхэлдэй→ Авгалдай → Бие гүйцсэн эрвээхэй
B. Өндөг → Хүүхэлдэй → Бие гүйцсэн эрвээхэй
C. Өндөг → Авгалдай → Хүүхэлдэй → Бие гүйцсэн эрвээхэй
D. Өндөг → Авгалдай → Бие гүйцсэн эрвээхэй
Сэтгэл судлаач А. Мехрабиан хүмүүс бусадтай анх удаа уулзахад төрөх сэтгэгдэлд үгэн бус харилцаа 55%, дуу хоолой 38%, үгэн бус харилцаа 7% нөлөө үзүүлдэг гэжээ. Хэрэв хүний үгэн ба үгэн бус харилцааны хооронд зөрөө үүссэн гэж үзвэл бусад хүн үгэн бус илэрхийлэлд илүү итгэдэг болохыг эрдэмтэд тогтоожээ.
a) Үгэн бус харилцаа гэж юу вэ? тодорхойлж бичнэ үү
A.Үгэн бус харилцаа гэдэг нь мэдээллийг үг ашиглахгүйгээр илгээх, хүлээн авах үйл явц юм
b) Үгэн бус харилцааны төрлүүдээс 2-с доошгүйг нэрлэж, тэдгээрийн онцлогийг жишээ татан тайлбарлана уу.
A.Дохио зангаа, дуу хоолой, нүүрний хувирал, биеийн байрлал, хөдөлгөөн. Жишээ нь хөлөө хавчин суух нь сэтгэл санаа зовнисны шинж гэж үздэг.
B.Үгэн бус харилцааны төрлүүдээс дутуу нэрлэх эсвэл жишээгээр тайлбарлаагүй бол
c) Үгэн бус харилцаа хүмүүст ихээхэн нөлөөлдөг шалтгаан юу вэ? жишээгээр тайлбарлана уу.
A.Үгэн бус харилцаа хүмүүст ихээхэн нөлөөлдөг шалтгаан нь хүмүүсийн харилцааны 90 орчим хувийг үгэн бус харилцаа эзэлдэг. Жишээ нь хэлний бэрхшээлийг даван туулах боломжтой мөн сайхан инээмсэглэл хүнд урам зориг итгэл үнэмшил өгдөг.
B.Үгэн бус харилцааны жишээг нь бичээд хүмүүсийн харилцаанд нөлөөлдөг шалтгааныг нь бичээгүй бол
2017 оны 4 сарын 1-нд Хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад ажил хайж бүртгүүлсэн 34,3 мянган ажилгүй иргэд байна. Бүртгэлтэй ажилгүй иргэдийн мэдээлэл өгөгдсөн байна.
Дд |
Боловсролын түвшин |
Нийт ажилгүй иргэдийн тоонд эзлэх хувь |
1 |
Боловсролгүй |
1.3 |
2 |
Бага |
2.1 |
3 |
Суурь |
6.0 |
4 |
Бүрэн дунд |
44.7 |
5 |
Тусгай мэргэжлийн дунд |
6.0 |
6 |
Техникийн болон мэргэжлийн |
6.7 |
7 |
Дипломын дээд болон бакалаврын |
31.5 |
8 |
Магистр, доктор |
1.7 |
Ямар түвшний боловсролтой хүмүүс ажилгүйдэлд илүү их өртөж байна вэ?
Бүрэн дунд
Дипломын дээд болон бакалаврын
Тусгай мэргэжлийн дунд боловсролтой хүмүүс ажилгүйдэлд бага өртөж байгаагийн шалтгааныг тайлбарлаарай.
Шалтгаан нь тусгай мэргэжлийн сургуульд суралцаж төгссөн хүүхдүүд мэргэжилтэй ажилчид учраас ажилгүйдэлд бага өртөж байна.
Ажлыг голохгүй хийдэг гэх мэтээр зөв үндэслэл нотолгоо гарган хариулсан
Боловсролгүй болон бага боловсролтой хүмүүс ажилгүйдэлд харьцангуй бага өртөж байгаагийн шалтгааныг жишээ гарган тайлбарлаарай
Бага боловсролтой хүмүүс ажлыг голохгүй хийдэг
Дээд боловсролтой хүмүүс өөрийн эзэмшсэн мэргэжлийн чиглэлээрээ ажил хайдаг. Мөн зах зээл дээр илүүдэлтэй мэргэжил эзэмшсэн гэх мэт олон шалтгаантайг дурдан жишээгээр баяжуулан сурагч өөрийн санаа бодлыг шингээн зөв хариулсан
Хэсэг хугацааны дараа камераар авсан оддын зургаа дахин авахын тулд камераа эргүүлэх шаардлагатай болжээ.
Шалтгаан нь юу вэ?
A. Алтан гадас одыг тойроод бүх одод эргэдэг
B. Долоон бурхан одны орд нь зүүнээс баруун тийш эргэдэг
C. Долоон од нь хамтдаа Алтан гадсыг тойрч эргэдэг
D. Бүгд зөв
Хоёр хотын хоорондох зайг тодорхойлохдоо ангид байсан газрын зураг ашиглахаар шийдэв. Түүн дээр 1:50000000 гэж бичсэн байв. Энэ нь 1 см-т ямар хэмжээ багтаан зурсан гэсэн үг вэ?
A. 500 см
B. 50 км
C. 500 км
D. 5000 км