Миний тоонот
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг гэж би боддог. Учир нь энэхэн зайд эхийн алтан хэвлийгээс хүй тасран унасан билээ. Эхээс унасан газрыг “тоонот”, хүй дарсан чулууг “хүйс” гэж нэрлэдэг. Миний тоонот газар хэзээд санаанд санаатай, бодолд уяатай. Тоонот минь үлгэрийн сайхан диваажин шиг биш ч гэлээ, төрж өссөн унаган нутаг болохоор уул ус, ургамал цэцэг, ан амьтад нь сэтгэлд ойр, ертөнцөд хаана ч байхгүй, сайхнаас сайхан, гоёос гоёхон билээ.
Хээрийн хонгор салхинд өнгө өнгийн өвс ногоо найган ганхсан, далан хэлийн шувууд дуу дуугаа авалцан жиргэсэн тийм нэг сайхан намрын өглөө би Уртын голын дэнж дээр эхээс мэндэлсэн юм. Намайг төрөхөд олондоо нэр хүндтэй хүнээр эх бариулна хэмээн урьдаас дуулган ирүүлсэн Лэгээ гуай бол миний хүйг боосон “хүйс ээж”, “авсан ээж”, “эх барьсан ээж”, “газар ээж”, “боосон ээж”, “хуурайлсан ээж”, “өрлөг ээж” минь билээ. Хүйг минь дарсан хүрэн бор эр чулуу эдүгээ ч байрандаа намайг хүлээдэг. Жил бүр нутагтаа очиж, хүй дарсан газраа хөрвөөн, цэцгийн үнэрт агаараар цээжээ уужиртал амьсгалж, ариун булгийнхаа рашаанаас хүртэж, сэрүүн дэнж дээгүүрээ хөл нүцгэн алхахад энэ жилийн ядаргаа тайлагдан, ирэх жилийн ажлын эрч хүч авдаг сан.
Хүн бүхэн эхээс унасан тохмын чинээхэн тоонот газартаа хөлд орж, эндээс эхэлж мөрөө гаргадаг. Орчлонг тойрч, дэлхийг хэрэн хэсэхдээ тоонот газартайгаа аргамжаатай явдаг юм. Алс нутгаар аялан явах бүрийд агуу их улс орны дэргэд миний төрсөн хязгаар нутаг, сэрүүн булгийн дэнж минь дэндүү бага болохыг улам бүр мэдэрдэг. Гэвч миний тоонот дэнж надад улам үнэ цэнтэй, ойр дотно санагдаж, хаа холын газраас эргэж очихын хүслэн төдий чинээ төрдөг юм. Тоонот газар, эх орноо хайрлахад хараа цуцам цэлгэр хөндий, хязгаар хярхаггүй цэлийм их тал эсвэл тэнгэр тулам өндөр уул, тэнгис далайн их ус, ургамал цэцэг тэгширсэн баян бүрд байх албагүй билээ. Эх орноо хайрлах хайр төрсөн нутаг тоонот газар, хүй дарсан жижиг чулуугаа санан дурсах сэтгэлээс, эхийн бүүвэйн дуунаас, анх хэлсэн үгээс, зулайг минь үлээсэн сэвшээ зөөлөн салхинаас, ууж умдаалсан булгийн хоржигнох чимээнээс ирж шингэдэг.
Эх орон, эх нутаг, тоонот газар гэдэг хүнд аав ээж шиг ганц л заяадаг. Алтнаас үнэтэй, аминаас эрхэм зүйл гэж байдаг бол надад тэр нь тохмын чинээхэн тоонот газар минь билээ.
Д. Баттогтох
5. Эхийн сэдвийг сонгоно уу.
A.
Шинэ нутгаар аялан явдаг тухай
B.
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг тухай
C.
Төрж өссөн Уртын голын тухай
D.
Эх барьсан ээжийн тухай
E.
Ариун булгийн рашаанаас хүртсэн тухай
Миний тоонот
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг гэж би боддог. Учир нь энэхэн зайд эхийн алтан хэвлийгээс хүй тасран унасан билээ. Эхээс унасан газрыг “тоонот”, хүй дарсан чулууг “хүйс” гэж нэрлэдэг. Миний тоонот газар хэзээд санаанд санаатай, бодолд уяатай. Тоонот минь үлгэрийн сайхан диваажин шиг биш ч гэлээ, төрж өссөн унаган нутаг болохоор уул ус, ургамал цэцэг, ан амьтад нь сэтгэлд ойр, ертөнцөд хаана ч байхгүй, сайхнаас сайхан, гоёос гоёхон билээ.
Хээрийн хонгор салхинд өнгө өнгийн өвс ногоо найган ганхсан, далан хэлийн шувууд дуу дуугаа авалцан жиргэсэн тийм нэг сайхан намрын өглөө би Уртын голын дэнж дээр эхээс мэндэлсэн юм. Намайг төрөхөд олондоо нэр хүндтэй хүнээр эх бариулна хэмээн урьдаас дуулган ирүүлсэн Лэгээ гуай бол миний хүйг боосон “хүйс ээж”, “авсан ээж”, “эх барьсан ээж”, “газар ээж”, “боосон ээж”, “хуурайлсан ээж”, “өрлөг ээж” минь билээ. Хүйг минь дарсан хүрэн бор эр чулуу эдүгээ ч байрандаа намайг хүлээдэг. Жил бүр нутагтаа очиж, хүй дарсан газраа хөрвөөн, цэцгийн үнэрт агаараар цээжээ уужиртал амьсгалж, ариун булгийнхаа рашаанаас хүртэж, сэрүүн дэнж дээгүүрээ хөл нүцгэн алхахад энэ жилийн ядаргаа тайлагдан, ирэх жилийн ажлын эрч хүч авдаг сан.
Хүн бүхэн эхээс унасан тохмын чинээхэн тоонот газартаа хөлд орж, эндээс эхэлж мөрөө гаргадаг. Орчлонг тойрч, дэлхийг хэрэн хэсэхдээ тоонот газартайгаа аргамжаатай явдаг юм. Алс нутгаар аялан явах бүрийд агуу их улс орны дэргэд миний төрсөн хязгаар нутаг, сэрүүн булгийн дэнж минь дэндүү бага болохыг улам бүр мэдэрдэг. Гэвч миний тоонот дэнж надад улам үнэ цэнтэй, ойр дотно санагдаж, хаа холын газраас эргэж очихын хүслэн төдий чинээ төрдөг юм. Тоонот газар, эх орноо хайрлахад хараа цуцам цэлгэр хөндий, хязгаар хярхаггүй цэлийм их тал эсвэл тэнгэр тулам өндөр уул, тэнгис далайн их ус, ургамал цэцэг тэгширсэн баян бүрд байх албагүй билээ. Эх орноо хайрлах хайр төрсөн нутаг тоонот газар, хүй дарсан жижиг чулуугаа санан дурсах сэтгэлээс, эхийн бүүвэйн дуунаас, анх хэлсэн үгээс, зулайг минь үлээсэн сэвшээ зөөлөн салхинаас, ууж умдаалсан булгийн хоржигнох чимээнээс ирж шингэдэг.
Эх орон, эх нутаг, тоонот газар гэдэг хүнд аав ээж шиг ганц л заяадаг. Алтнаас үнэтэй, аминаас эрхэм зүйл гэж байдаг бол надад тэр нь тохмын чинээхэн тоонот газар минь билээ.
Д. Баттогтох
4. Эхийн агуулгын уялдааг үйлээр зөв дараалуулсныг олоорой.
A.
унасан, санагдсан, эх барьсан, заяасан
B.
гоё, хүрэн бор, жижиг, тохмын чинээ
C.
заяасан, умдаалсан, хүртсэн, унасан
D.
хүйс, эрч хүч, хайр, үнэ цэн
E.
бодсон, хүлээсэн, мэдэрсэн, заяасан
1388-1400 оны хооронд Монголд таван хаан суусан нь бүгд цаг бусаар хорвоог орхисон байна. Дээрх үйл явдал нь ямар утга санааг илэрхийлж байна вэ?
A.
Эзэн, харьяатын зөрчил
B.
Шарын шашин дэлгэрсний сөрөг нөлөөлөл
C.
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн удирдагч гарахгүй байсан
D.
.
Улс төрийн хямрал гүнзгийрсэн
E.
Эзлэгдсэн орнуудын бослого тэмцэл
Миний тоонот
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг гэж би боддог. Учир нь энэхэн зайд эхийн алтан хэвлийгээс хүй тасран унасан билээ. Эхээс унасан газрыг “тоонот”, хүй дарсан чулууг “хүйс” гэж нэрлэдэг. Миний тоонот газар хэзээд санаанд санаатай, бодолд уяатай. Тоонот минь үлгэрийн сайхан диваажин шиг биш ч гэлээ, төрж өссөн унаган нутаг болохоор уул ус, ургамал цэцэг, ан амьтад нь сэтгэлд ойр, ертөнцөд хаана ч байхгүй, сайхнаас сайхан, гоёос гоёхон билээ.
Хээрийн хонгор салхинд өнгө өнгийн өвс ногоо найган ганхсан, далан хэлийн шувууд дуу дуугаа авалцан жиргэсэн тийм нэг сайхан намрын өглөө би Уртын голын дэнж дээр эхээс мэндэлсэн юм. Намайг төрөхөд олондоо нэр хүндтэй хүнээр эх бариулна хэмээн урьдаас дуулган ирүүлсэн Лэгээ гуай бол миний хүйг боосон “хүйс ээж”, “авсан ээж”, “эх барьсан ээж”, “газар ээж”, “боосон ээж”, “хуурайлсан ээж”, “өрлөг ээж” минь билээ. Хүйг минь дарсан хүрэн бор эр чулуу эдүгээ ч байрандаа намайг хүлээдэг. Жил бүр нутагтаа очиж, хүй дарсан газраа хөрвөөн, цэцгийн үнэрт агаараар цээжээ уужиртал амьсгалж, ариун булгийнхаа рашаанаас хүртэж, сэрүүн дэнж дээгүүрээ хөл нүцгэн алхахад энэ жилийн ядаргаа тайлагдан, ирэх жилийн ажлын эрч хүч авдаг сан.
Хүн бүхэн эхээс унасан тохмын чинээхэн тоонот газартаа хөлд орж, эндээс эхэлж мөрөө гаргадаг. Орчлонг тойрч, дэлхийг хэрэн хэсэхдээ тоонот газартайгаа аргамжаатай явдаг юм. Алс нутгаар аялан явах бүрийд агуу их улс орны дэргэд миний төрсөн хязгаар нутаг, сэрүүн булгийн дэнж минь дэндүү бага болохыг улам бүр мэдэрдэг. Гэвч миний тоонот дэнж надад улам үнэ цэнтэй, ойр дотно санагдаж, хаа холын газраас эргэж очихын хүслэн төдий чинээ төрдөг юм. Тоонот газар, эх орноо хайрлахад хараа цуцам цэлгэр хөндий, хязгаар хярхаггүй цэлийм их тал эсвэл тэнгэр тулам өндөр уул, тэнгис далайн их ус, ургамал цэцэг тэгширсэн баян бүрд байх албагүй билээ. Эх орноо хайрлах хайр төрсөн нутаг тоонот газар, хүй дарсан жижиг чулуугаа санан дурсах сэтгэлээс, эхийн бүүвэйн дуунаас, анх хэлсэн үгээс, зулайг минь үлээсэн сэвшээ зөөлөн салхинаас, ууж умдаалсан булгийн хоржигнох чимээнээс ирж шингэдэг.
Эх орон, эх нутаг, тоонот газар гэдэг хүнд аав ээж шиг ганц л заяадаг. Алтнаас үнэтэй, аминаас эрхэм зүйл гэж байдаг бол надад тэр нь тохмын чинээхэн тоонот газар минь билээ.
Д. Баттогтох
3. Ойролцоо утгатай хэлц бүхий хэсгийг сонгоорой.
A.
хараа цуцам - тохмын чинээ
B.
алга дарам - далан хэлийн
C.
аргамжаатай явах - хэрэн хэсэх
D.
хараа цуцам - хязгаар хярхаггүй
E.
хүй дарах - алтан хэвлий
XV зууны эхэн үеэс Монголын улс төрийн нэгдмэл байдал сулран доройтож, зүүн, баруун Монгол хэмээн хуваагдан тэмцэлдэх болсны дотоод шалтгааныг олно уу
A.
Ноёдын бие даах эрмэлзлэл ихэссэн
B.
Шарын шашин дэлгэрсэн үйл явдал болсон
C.
Мин улсын хагалган бутаргах бодлого явагдсан
D.
Мянгатын тогтолцоонд шилжсэн үйл явдал болсон
E.
Эзлэгдсэн орнуудын бослого тэмцэл гарсан
Миний тоонот
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг гэж би боддог. Учир нь энэхэн зайд эхийн алтан хэвлийгээс хүй тасран унасан билээ. Эхээс унасан газрыг “тоонот”, хүй дарсан чулууг “хүйс” гэж нэрлэдэг. Миний тоонот газар хэзээд санаанд санаатай, бодолд уяатай. Тоонот минь үлгэрийн сайхан диваажин шиг биш ч гэлээ, төрж өссөн унаган нутаг болохоор уул ус, ургамал цэцэг, ан амьтад нь сэтгэлд ойр, ертөнцөд хаана ч байхгүй, сайхнаас сайхан, гоёос гоёхон билээ.
Хээрийн хонгор салхинд өнгө өнгийн өвс ногоо найган ганхсан, далан хэлийн шувууд дуу дуугаа авалцан жиргэсэн тийм нэг сайхан намрын өглөө би Уртын голын дэнж дээр эхээс мэндэлсэн юм. Намайг төрөхөд олондоо нэр хүндтэй хүнээр эх бариулна хэмээн урьдаас дуулган ирүүлсэн Лэгээ гуай бол миний хүйг боосон “хүйс ээж”, “авсан ээж”, “эх барьсан ээж”, “газар ээж”, “боосон ээж”, “хуурайлсан ээж”, “өрлөг ээж” минь билээ. Хүйг минь дарсан хүрэн бор эр чулуу эдүгээ ч байрандаа намайг хүлээдэг. Жил бүр нутагтаа очиж, хүй дарсан газраа хөрвөөн, цэцгийн үнэрт агаараар цээжээ уужиртал амьсгалж, ариун булгийнхаа рашаанаас хүртэж, сэрүүн дэнж дээгүүрээ хөл нүцгэн алхахад энэ жилийн ядаргаа тайлагдан, ирэх жилийн ажлын эрч хүч авдаг сан.
Хүн бүхэн эхээс унасан тохмын чинээхэн тоонот газартаа хөлд орж, эндээс эхэлж мөрөө гаргадаг. Орчлонг тойрч, дэлхийг хэрэн хэсэхдээ тоонот газартайгаа аргамжаатай явдаг юм. Алс нутгаар аялан явах бүрийд агуу их улс орны дэргэд миний төрсөн хязгаар нутаг, сэрүүн булгийн дэнж минь дэндүү бага болохыг улам бүр мэдэрдэг. Гэвч миний тоонот дэнж надад улам үнэ цэнтэй, ойр дотно санагдаж, хаа холын газраас эргэж очихын хүслэн төдий чинээ төрдөг юм. Тоонот газар, эх орноо хайрлахад хараа цуцам цэлгэр хөндий, хязгаар хярхаггүй цэлийм их тал эсвэл тэнгэр тулам өндөр уул, тэнгис далайн их ус, ургамал цэцэг тэгширсэн баян бүрд байх албагүй билээ. Эх орноо хайрлах хайр төрсөн нутаг тоонот газар, хүй дарсан жижиг чулуугаа санан дурсах сэтгэлээс, эхийн бүүвэйн дуунаас, анх хэлсэн үгээс, зулайг минь үлээсэн сэвшээ зөөлөн салхинаас, ууж умдаалсан булгийн хоржигнох чимээнээс ирж шингэдэг.
Эх орон, эх нутаг, тоонот газар гэдэг хүнд аав ээж шиг ганц л заяадаг. Алтнаас үнэтэй, аминаас эрхэм зүйл гэж байдаг бол надад тэр нь тохмын чинээхэн тоонот газар минь билээ.
Д. Баттогтох
2. Бүгд хүндэтгэлийн үг бүхий хэсгийг сонгоно уу.
A.
орчлон, тоонот, сэвшээ
B.
хүй, дэнж, эрч хүч
C.
алтан хэвлий, тоонот, хүртэх
D.
мэндлэх, Лэгээ гуай, үнэр
E.
алтан хэвлий, хүртэх, хайрлах
Миний тоонот
Алга дарам газраас эх орон эхэлдэг гэж би боддог. Учир нь энэхэн зайд эхийн алтан хэвлийгээс хүй тасран унасан билээ. Эхээс унасан газрыг “тоонот”, хүй дарсан чулууг “хүйс” гэж нэрлэдэг. Миний тоонот газар хэзээд санаанд санаатай, бодолд уяатай. Тоонот минь үлгэрийн сайхан диваажин шиг биш ч гэлээ, төрж өссөн унаган нутаг болохоор уул ус, ургамал цэцэг, ан амьтад нь сэтгэлд ойр, ертөнцөд хаана ч байхгүй, сайхнаас сайхан, гоёос гоёхон билээ.
Хээрийн хонгор салхинд өнгө өнгийн өвс ногоо найган ганхсан, далан хэлийн шувууд дуу дуугаа авалцан жиргэсэн тийм нэг сайхан намрын өглөө би Уртын голын дэнж дээр эхээс мэндэлсэн юм. Намайг төрөхөд олондоо нэр хүндтэй хүнээр эх бариулна хэмээн урьдаас дуулган ирүүлсэн Лэгээ гуай бол миний хүйг боосон “хүйс ээж”, “авсан ээж”, “эх барьсан ээж”, “газар ээж”, “боосон ээж”, “хуурайлсан ээж”, “өрлөг ээж” минь билээ. Хүйг минь дарсан хүрэн бор эр чулуу эдүгээ ч байрандаа намайг хүлээдэг. Жил бүр нутагтаа очиж, хүй дарсан газраа хөрвөөн, цэцгийн үнэрт агаараар цээжээ уужиртал амьсгалж, ариун булгийнхаа рашаанаас хүртэж, сэрүүн дэнж дээгүүрээ хөл нүцгэн алхахад энэ жилийн ядаргаа тайлагдан, ирэх жилийн ажлын эрч хүч авдаг сан.
Хүн бүхэн эхээс унасан тохмын чинээхэн тоонот газартаа хөлд орж, эндээс эхэлж мөрөө гаргадаг. Орчлонг тойрч, дэлхийг хэрэн хэсэхдээ тоонот газартайгаа аргамжаатай явдаг юм. Алс нутгаар аялан явах бүрийд агуу их улс орны дэргэд миний төрсөн хязгаар нутаг, сэрүүн булгийн дэнж минь дэндүү бага болохыг улам бүр мэдэрдэг. Гэвч миний тоонот дэнж надад улам үнэ цэнтэй, ойр дотно санагдаж, хаа холын газраас эргэж очихын хүслэн төдий чинээ төрдөг юм. Тоонот газар, эх орноо хайрлахад хараа цуцам цэлгэр хөндий, хязгаар хярхаггүй цэлийм их тал эсвэл тэнгэр тулам өндөр уул, тэнгис далайн их ус, ургамал цэцэг тэгширсэн баян бүрд байх албагүй билээ. Эх орноо хайрлах хайр төрсөн нутаг тоонот газар, хүй дарсан жижиг чулуугаа санан дурсах сэтгэлээс, эхийн бүүвэйн дуунаас, анх хэлсэн үгээс, зулайг минь үлээсэн сэвшээ зөөлөн салхинаас, ууж умдаалсан булгийн хоржигнох чимээнээс ирж шингэдэг.
Эх орон, эх нутаг, тоонот газар гэдэг хүнд аав ээж шиг ганц л заяадаг. Алтнаас үнэтэй, аминаас эрхэм зүйл гэж байдаг бол надад тэр нь тохмын чинээхэн тоонот газар минь билээ.
Д. Баттогтох
1. Үгийн утгыг зөв харгалзуулсан хэсгийг олоорой.
1. тохом a. хэмжээ төгсгөлгүй
2. аргамжаа b. нам дор газраас өндөрлөг тэгшдүү газар
3. дэнж c. эмээлийн доор жийрэглэсэн эсгий зөөлөвч
4. хярхаггүй d. морь малыг аргамжих урт сур, дээс, олс
A.
1c, 2d, 3b, 4a
B.
1c, 2d, 3a, 4b
C.
1d, 2c, 3a, 4b
D.
1a, 2d, 3c, 4b
E.
1b, 2d, 3a, 4c
Дундад Азийн түүхч Абул Гази Бахадур “Монголын эзэнт гүрний тухайд” хэлэхдээ: “Иран, Тураны хоорондох бүх улс оронд урьд байгаагүй энх амгалан үе ирэв. Толгой дээрээ сагс алт тавиад дорноос өрнө тийш цор ганцаар аялан явах бүрэн боломжтой ажгуу” хэмээжээ. Уг сурвалжийн гол утгыг оновчтой тодорхойлсныг олно уу
A.
Дайн самуун, дээрэм тонуулгүй тайван, амгалан болсон тухай
B.
Ази, Европ дагуу худалдаа арилжаа цэцэглэн хөгжиж байсан тухай
C.
Иран болон Турины хооронд аялах, худалдаа арилжаа эрхлэхэд ихээхэн эрсдэлтэй байсан тухай
D.
Монголын эзэнт гүрэн дорноос өрнө тийш асар уудам нутгийг эзлэн захирсан тухай
E.
Монголын эзэнт гүрний нэгдсэн захиргаанд орсноор энх амгалан үе ирсэн тухай
Таанын цагаан толгойноос өөр
Тайтгаруулах цэцэггүй нүцгэн тал минь
Нандин эрхэмсэг эгэл боргилын туйл
Нар хур царайчилсан газрын саальтай хормой минь...
30. Дээрх /сорил-29/ хэсэгт үзүүлсэн гадаад орчныг сонгоорой.
A.
уулын зоо
B.
овоот хөтөл
C.
баян бүрд
D.
цайдам хөндий
E.
голын бэлчир
29. Б. Лхагвасүрэнгийн “Боржигины бор тал” шүлгийн дараах 4 шадын толгой холбоц
аль вэ?
Таанын цагаан толгойноос өөр
Тайтгаруулах цэцэггүй нүцгэн тал минь
Нандин эрхэмсэг эгэл боргилын туйл
Нар хур царайчилсан газрын саальтай хормой минь...
A.
АББА
B.
АБАБ
C.
ААББ
D.
АААА
E.
АААБ
28. “Хасын өнгөтэй дөрвөлжин цагаан шүдээ яралзуулан үе үе инээмсэглэн мишээхүй
нь хаврын улирал ирж буй адил бахтай” /сорил-25/ хэсэгт дүрийн ямар зан байдлыг
харуулсан бэ?
A.
аальгүй маягтай
B.
хөнгөн хийсвэр
C.
баяр баясгалантай
D.
ичимхий даруу
E.
эгэл боргил
...Сүлжилдэн давхих хөдөөгийн хүмүүсийн цэнгэл нь миний сэтгэлийг даруй
бахдуулж, Сан бэйсийн морины сайхан нь миний дурыг хөвсөлзүүлэн хөдөлгөнө.
Монгол газар уудам юм аа.
Энгэр нударгыг хар торгоор эмжиж, нарийхан хошмог тавьсан хүрэн ягаан
чисчүү дээлийг өмсөн, зүүн ханцуй дотроос нарийхан хурууг цухуйлган, жолоо
цулбуурыг хугас барин атгаад, баруун ханцуйгаа сул тавин, түүний дотор гараа нуун,
ташаагаа тулж буулгасан том нударгыг далбайлган бүрхүүлсэн нь шинэ цагийн
хээнцэр байдлыг гайхуулжээ. ...Хасын өнгөтэй дөрвөлжин цагаан шүдээ яралзуулан
үе үе инээмсэглэн мишээхүй нь хаврын улирал ирж буй адил бахтай.
27. Дээрх /сорил-25/ зохиолын хэсэгт “...инээмсэглэн мишээхүй нь хаврын улирал ирж
буй адил бахтай” гэсэнд дүрслэлийн ямар ур маяг илэрсэн бэ?
A.
ихэсгэл
B.
егөөдөл
C.
төлөөлөл
D.
адилтгал
E.
юмшуулал
...Сүлжилдэн давхих хөдөөгийн хүмүүсийн цэнгэл нь миний сэтгэлийг даруй
бахдуулж, Сан бэйсийн морины сайхан нь миний дурыг хөвсөлзүүлэн хөдөлгөнө.
Монгол газар уудам юм аа.
Энгэр нударгыг хар торгоор эмжиж, нарийхан хошмог тавьсан хүрэн ягаан
чисчүү дээлийг өмсөн, зүүн ханцуй дотроос нарийхан хурууг цухуйлган, жолоо
цулбуурыг хугас барин атгаад, баруун ханцуйгаа сул тавин, түүний дотор гараа нуун,
ташаагаа тулж буулгасан том нударгыг далбайлган бүрхүүлсэн нь шинэ цагийн
хээнцэр байдлыг гайхуулжээ. ...Хасын өнгөтэй дөрвөлжин цагаан шүдээ яралзуулан
үе үе инээмсэглэн мишээхүй нь хаврын улирал ирж буй адил бахтай.
26. Дээрх /сорил-25/ хэсгийн үйл явдал хэдий үед өрнөж байна вэ?
A.
XX зууны эхэн үе
B.
XV зууны үе
C.
XX зууны дунд үе
D.
XX зууны сүүл үе
E.
XXI зууны эхэн үе
Ил хаант улсын газар нутаг өнөөгийн аль бүс нутагт хамаардаг вэ?
A.
Төв болон Зүүн хойд Ази
B.
Баруун Ази, Зүүн Европ
C.
Орос, Зүүн Европ
D.
Баруун Ази, Ойрхи Дорнод
E.
Өмнөд Ази
25. Д.Нацагдоржийн “Хөдөө талын үзэсгэлэн” өгүүллэгийн онцолсон хэсгийн хам сэдвийг
олоорой.
...Сүлжилдэн давхих хөдөөгийн хүмүүсийн цэнгэл нь миний сэтгэлийг даруй
бахдуулж, Сан бэйсийн морины сайхан нь миний дурыг хөвсөлзүүлэн хөдөлгөнө.
Монгол газар уудам юм аа.
Энгэр нударгыг хар торгоор эмжиж, нарийхан хошмог тавьсан хүрэн ягаан
чисчүү дээлийг өмсөн, зүүн ханцуй дотроос нарийхан хурууг цухуйлган, жолоо
цулбуурыг хугас барин атгаад, баруун ханцуйгаа сул тавин, түүний дотор гараа нуун,
ташаагаа тулж буулгасан том нударгыг далбайлган бүрхүүлсэн нь шинэ цагийн
хээнцэр байдлыг гайхуулжээ. ...Хасын өнгөтэй дөрвөлжин цагаан шүдээ яралзуулан
үе үе инээмсэглэн мишээхүй нь хаврын улирал ирж буй адил бахтай.
A.
A. улс төрийн
B.
нийгмийн
C.
шашны
D.
түүхийн
E.
соёлын
Ил хаант улсын нийслэлийг сонгоно уу
A.
Алмалиг
B.
Аксу
C.
Дайду
D.
Сарай
E.
Тебриз
22. “Дархан цаазтай амьтан агнахыг хориглоно” өгүүлбэрийн онцолсон үгийн язгуурыг олоорой.
A.
аг
B.
анг
C.
ан
D.
агна
E.
анна
21. Эсрэг утгат бүтээвэр бүхий хэсгийг сонгоорой.
A.
. тохь + той, тохь + гүй
B.
нимгэн + л, нимгэн + д
C.
танай + хан, танай + х
D.
гэд + лз, гэд + ий
E.
ус + чин, ус + ч
Чингис хаан суурин оронтой байлдах туршлага хуримтлуулах үүднээс аль улс руу довтолсон бэ?
A.
Хорезм улс
B.
Алтан улс
C.
Сүн улс
D.
Тангуд улс
E.
Хар Хятан улс
20. Утгыг зөв харгалзуулсныг олно уу.
1. сайр a. хуурайшиж эвэршсэн арьс
2. саар b. хайр чулуутай газар
3. саарь c. муу муухан
A.
1a, 2b, 3c
B.
1a, 2c, 3b
C.
1c, 2a, 3b
D.
1b, 2c, 3a
E.
1b, 2a, 3c
19. “Хэдэн залуус морь тарлаж, нутгийн өвгөд уяа сойлгыг шинжинэ” өгүүлбэрийн
онцолсон бүтээврийг солин найруулахад аль нь тохирох вэ?
A.
-х
B.
-вч
C.
-магц
D.
-тал
E.
-н
1 ба 2 жагсаалтыг ямар шалгуураар гаргасан бэ?
A.
Оршин тогтносон цаг хугацаагаар
B.
Газарзүйн байршлаар нь
C.
Шашин шүтлэгийн хэлбэрээр
D.
Бөөгийн шашны зан үйлээр
E.
Засаглалын хэлбэрээр
18. Нутгийн аялгууны үгийг олоорой.
A.
жийхан
B.
бууз
C.
машин
D.
цахим
E.
НҮБ
17. Дагалдах утгат бүтээврийг сонгоорой.
A.
-нгоо
B.
-нгүүт
C.
-вч
D.
-хлоор
E.
-могц
Монгол аймгууд аж ахуйн хувьд талын малчин, ойн анчин хэмээх хоёр бүлэгт хуваагддаг. Ойн анчин аймгууд ямар хавсарга аж ахуй эрхэлдэг байв?
A.
Үслэг эдлэл болон үнэт чулууны худалдаа эрхэлж ашиг хүртэх
B.
Ан гөрөө, газар тариалан эрхэлж ашиг шимийг нь хүртэх
C.
Цаа буга, аргаль, сарлаг гаршуулан сүү шимийг нь хүртэх
D.
Загас агнуур болон шаазан ваар урлал эрхэлж ашиг хүртэх
E.
Эсгий ширэх, гар урлал эрхэлж ашиг шимийг нь хүртэх
16. Холбоо үгсийн бүтсэн аргын зүй тогтлыг ажиглаад, цэгийн оронд тохирохыг
сонгоно уу.
магтан дуулах, зуны аялал, ирж очих, .....
A.
усанд сэлэх
B.
ховор хомс
C.
ижил төс
D.
хэл ам
E.
алтан загас
.XI-XII зууны Монгол аймгуудаас аль нь Байгаль нуур, Баргужин төхөм, Горлог мөрний ай сав газраар нутаглаж байсан бэ?
A.
Онгуд
B.
Ойн иргэд
C.
Тайчууд
D.
Найман
E.
Мэргид
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
14. “Рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санах”-ын шалтгааныг илэрхийлсэн өгүүлбэрийг
сонгоно уу.
A.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирсөн учраас
B.
Явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж бий учраас
C.
Ясаа тавих алга дарам газартай учраас
D.
Нутгаа гэсэн төрөлх араншин сэтгэлд оршдог учраас
E.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс дуудсан учраас
Эртний улсуудын түүхэнд холбогдох археологийн олдвор олдсон газар, хөшөө дурсгалуудыг улстай нь зөв харгалзуулна уу?
A.
1a 2c 3b
B.
1a 2b 3c
C.
1b 2с 3а
D.
1c 2b 3a
E.
1c 2a 3c
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
13. “Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёх” гэсэн өгүүлбэрийг тонгоргон хувиргасныг олоорой.
A.
Энгэрээ хээрийн цэцэгсээр гоёх
B.
Энгэрээ гоёх
C.
Хээрийн гоё цэцэгсээр энгэрээ гоёх
D.
Талын цэцэгсээр энгэрээ гоёх
E.
Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ чимэх
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Онцолсон гишүүн өгүүлбэрийн утгын уялдааг тодорхойлоорой.
Хүний нутгийн шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа.
A.
“заримтай” гэсэн үгтэй зорилгын утгаар холбогдсон.
B.
“нутаг” гэсэн үгтэй орны утгаар холбогдсон.
C.
“амжлаа” гэсэн үгтэй шалтгааны утгаар холбогдсон.
D.
“мэнд” гэсэн үгтэй дүр байдлын утгаар холбогдсон.
E.
“сольж” гэсэн үгтэй цагийн утгаар холбогдсон.
Хятан гүрэнд олон шашин дэлгэрч байсан ч Хятаны хаад аль шашныг тэтгэх болсон бэ?
A.
Христийн Несторын
B.
Бөөгийн
C.
Манихейн
D.
Бурхны
E.
Лалын
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
11. “Амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцах” гэсэн өгүүлбэрийн онцолсон үгийг
“дэлдгэр” хэмээх үгээр соливол найруулгад ямар өөрчлөлт гарах вэ?
A.
Дээд найруулгын зэрэг хэвээр.
B.
Хүндэтгэлийн утгатай болно.
C.
Найруулгад өөрчлөлт орохгүй.
D.
Доод найруулгын зэрэгтэй болно.
E.
Найруулгын ерийн зэрэгтэй болно.
“Хятанчууд нь Дунхугийн салбар юм. Тэдний өвөг, Хүннүд цохигдоод, Сяньби ууланд нутаглаж, Сяньбичууд хэмээгдэв” баримт ямар утга санааг илэрхийлж байна вэ?
A.
Хятаны өвөг дээдэс Ляоси орчимд нутаглаж байсныг
B.
Хятанчууд анх Сяньби хэмээн нэрлэгдэж байсныг
C.
Хятаны өвөг дээдэс Шар мөрөнд орчимд нутаглаж байсныг
D.
Сяньбичууд анх Дунху хэмээн нэрлэгдэж байсныг
E.
Дунху, Сяньби ба Хятанчууд угсаа гарвал нэг болохыг
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
9. “Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон
шөнө сэрээлээ” гэсэн нь ямар далд утга санааг илэрхийлсэн бэ?
A.
сэтгэл зүрх догдлоод байх
B.
уйтгар гунигт автаад байх
C.
сэтгэл үймрэн шимшрээд байх
D.
санаа сэтгэл тогтохгүй байх
E.
нойр хүрэхгүй сэрвэлзээд байх
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
8. Эхийн онцолсон хэсэгт эргэцүүлэмжийн ямар шинж байна вэ?
A.
Юмс үзэгдлийг харьцуулан жишиж тайлбарласан.
B.
Үйл явдлыг нэгэн цагт зэрэгцүүлэн тоочиж дүрсэлсэн.
C.
Юмс үзэгдлийн уялдаа холбоог тайлбарласан.
D.
Хэрэг явдлаас үүдэлтэй бодомж дүгнэлт гаргасан.
E.
Хэрэг явдлыг дарааллаар өрнүүлэн дүрсэлсэн.
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
ошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовоХх янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
С. Пүрэв
7. “Монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрэн, хорвоогоор тарсан”-ыг аль
баримт баталж байна вэ?
A.
Монгол хүн хээрийн галуу шиг зоргоор одох эрх чөлөөтэй.
B.
Атга будаа, ам даавуунд хууртаж яваа хүмүүстэй уулзаж учирсан.
C.
Унасан газар, угаасан усаа гоочилдгийг зохиолч сонссон
D.
Алтан аягаар рашаан уух мэт харийн нутагт юм бүр байна.
E.
Алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт эргэн ирдэг.
840 онд Уйгар улс Енисейн Киргизүүдийн довтолгоонд өртөн мөхөв. Уг оныг зууны тоололд шилжүүлнэ үү
A.
НТ IX зууны I хагас
B.
НТӨ IX зууны I хагас
C.
НТӨ VIII зууны I хагас
D.
НТ VIII зууны II хагас
E.
НТӨ IX зууны II хагас
Сяньби улс мөхсөн гол шалтгаан нь юу вэ?
A.
Хань улсын олон удаагийн довтолгоо
B.
Алтайн түрэгүүдийн бослого
C.
Олон жил үргэлжилсэн ган зуд
D.
Хаан ширээний төлөөх тэмцэл
E.
Сяньбичууд суурин соёлд автсанаас
Хошуу цагаан нутаг санагдах янзтай
Хошуу цагаан нутгаасаа хол явна даа, хүү чинь. Үүл нүүсэн мөнх хөх тэнгэрийн доогуур шувуу адил нисээд, шуурга болж туйлаад ч хүрэхээргүй холын газар байна. Алсын уулын оройд агаарын будан манантаж, ойрын уулын хормойд огторгуйн будан хөглөрсөн уймраа мянганы газраас ус нутгаа санах гэдэг ухаант хүмүүнд байтугай нутаг хошуу алгассан адуу малд ч байдаг эхийгээ тэмцсэн үрийн төрөлх араншин сэтгэл дотор тонгочно.
Хээлэндээ очсон унага салхи нөмөрсөн цагтаа ус нутагтаа гүйдэг гэсэн домог шахуу үнэнийг дорнын их талд санаж л явна, би. Хээрийн галуу шиг зоргоор хүний үр намайг энд алтан аягаар рашаан зооглуулж, мөнгөн царанд идээ таваглалаа ч хоног хоногоор хоргоох гэж зовох янзтай. Аяс намуун талын алиа гэнэхэн салхи хөлийн доор томолдож, амраг нэгний санаашрал сонор шүргээд буцахад алс замын бодол Алтай, Хангайдаа хулжаад, рашаан тунгалаг Туулаа аргагүй санаж цангах юм. Долоон бурхан одондоо долоон шөнөө манууллаа, дорнын буурал сарыг долоон шөнө сэрээлээ. Гэвч явдал замын надад яарч буцах гэр минь байна, явган нүцгэн ч гэлээ очоод жаргах оромж минь хүлээнэ.
Хүний газрын шуугианд чих дөжирч явахдаа өөрийн нутгийн заримтай мэнд сольж амжлаа. Бидний цөөхөн монголчууд яргуй хөөсөн ямаа шиг бэлэн тансгийг эрээд, хорвоогоор тарчихсан юм уу даа. Мөр зүгээрээ яваа бол миний дүү нар сайн сан. Гэтэл ойворгон зарим ухаантан, гэм тарьсан эх орны гэмгүй хөөрхий нэгэн шиг харийн хүний чихэнд унасан газар, угаасан усаа гоочлох нь юу сан. Өрөөлийн газар явахдаа худлаа ч гэсэн нутгаа магт гэх үг сургаал айлдам хөх амтай тийм хүмүүс хөлийн доор хөглөрөх нь ичиг. Атга будаа шүтэж, ам даавуунд хууртдаг алаг энэ хорвоод хүн чанараа гээж, хаана шургахаа мэдэхгүй, өсөж төрснөө мартах шахсан хүмүүний үрийг хараад, халаглаж өрөвдөх ч багадна. Адаглаад, агаар салхи нь эм алтан нутгаа магтдаггүй юмаа гэхэд үхэхийн цагт ясаа тавих алга дарам газар минь тэнгэрийн алс хаяанд бий гэж ухаанаа аргадаж, сэтгэлээ хуур, дүү минь. Чамд буян болно. Хошуу цагаан нутгаа санах л янзтай, холын цэнхэр нутагтаа өвгөн ах нь харьсугай.
Аяс намрын салхи нутаг зүгээс бөмбөрч, аян замын намайг дуудан хөтлөн байнам. Хээрийн цэцэгсээр энгэрээ гоёж, хөх буурал зэрэглээнд өдөржин бүүвэйлүүлж өнждөг нутаг зүгийн салхи намайг ч чамайг ч дууднам бус уу.
6. Цогцолборуудын гол санааг түлхүүр үгээр зөв хураасныг олоорой.
A.
будан манан - дорнын тал - үг сургаал - хээрийн цэцэг
B.
төрөлх араншин - жаргах оромж - угаасан ус - аяс намарC.
C.
хошуу нутаг - буцах гэр - хүн чанар - нутаг зүг
D.
адуу мал - алс зам - харийн хүн - аян зам
E.
ус нутаг - долоон бурхан - хүмүүний үр - өнждөг нутаг