“Толгод хүүхэд адил өсөж, толгод хүүхэд адил олширно.”- өгүүлбэрийн утгын харьцааг тодорхойлоорой.
A.
Төсөөт утга
B.
Эсрэг утга
C.
Ойролцоо утга
D.
Зүйлчилсэн утга
E.
Төсөөрхүү утга
2HI(х) H2(х)+ I2(х) гэсэн урвалын хувьд ∆G°= 15.8 кЖ/моль бол урвал аяндаа явагдах эсэхийг тогтооно уу.
A.
∆G°>0, аяндаа явагдах
E. ∆G°=0, аяндаа явагдах боломжтой
B.
∆G°<0, аяндаа явагдах боломжтой
C.
∆G°>0, аяндаа явагдах боломжгүй
D.
∆G°<0, аяндаа явагдах боломжгүй
E.
∆G°=0, аяндаа явагдах боломжтой
Олон тооны дагавар зөв хэрэглэснийг олоорой.
A.
мянга гаруй ажилчид
B.
хүүхдүүдэд бэлэглэх
C.
бөхчүүд барилдах
D.
зарим асуудлууд
E.
хэсэг хүүхдүүд
Цагаан тугалгын атомын хувьд (Z=50) түүнийг устөрөгч төсөөтэй атом гэж үзээд электрон 2-р түвшнээс 1-р түвшин рүү шилжихэд үүсэх тодорхойлогч рентген туяаны энергийг үнэлнэ үү?
A.
17кэВ
B.
25.5 кэВ
C.
34 кэВ
D.
0.51кэВ
E.
0.68 кэВ
Цагаан тугалгын атомын хувьд (Z=50) түүнийг устөрөгч төсөөтэй атом гэж үзээд электрон 2-р түвшнээс 1-р түвшин рүү шилжихэд үүсэх тодорхойлогч рентген туяаны энергийг үнэлнэ үү?
A.
17кэВ
B.
25.5 кэВ
C.
34 кэВ
D.
0.51кэВ
E.
0.68 кэВ
“Сарны цагаан туяа шингэсэн толгоддоо би хорвоогийн жамаар очиж, толгодоос минь гараг оддын аялгуу эгшиглэх тоолон, орчлонгийн хязгааргүйд би шингэнэ.” гэсэн өгүүлбэрийн онцолсон үгтэй ойролцоо утгатай хэлцийг олоорой.
A.
хорвоогийн шороо хөдөлгөх
B.
зүрх нь үхэх
C.
толгойгоо ганзагалах
D.
тэнгэрт халих
E.
тэнгэр нь хаях
“Эх нутаг гэж байхгүй байсан бол амиа өгөх юм надад байхгүй байх байсан.” гэсэн өгүүлбэрийн онцолсон бүтээврийн утгыг олоорой
A.
ялган дуудах
B.
төсөөлөн барагцаалах
C.
салган онцлох
D.
дурсан дурдах
E.
батлах
Өгөгдсөн давсуудыг лабораторт гарган авах хамгийн тохиромжтой аргатай нь зөв харгалзуулна уу.
- ZnCl2 а. Идэвхтэй металл + Хүчил → Давс + Устөрөгч
- CuCl2 б. Давс + Давс → Давс + Давс
- AgCl в. Суурийн оксид + Хүчил → Давс + Ус
- NaCl г. Суурь + Хүчил → Давс + Ус
A.
1в 2б 3а 4г
B.
1в 2а 3г 4б
C.
1а 2в 3г 4б
D.
1а 2в 3б 4г
E.
1г 2а 3в 4б
Доод зэргийн хөгжилтэй амьтдаас дээд зэргийн хөгжилтэй амьтад үүссэн гэдгийг батлах палеонтологийн завсрын эрмэл олдворууд, тэдгээрийн онцлогийг зөв харгалзуулсан мөрийг олно уу.
|
Зураг |
Төлөөлөгчид |
Онцлог |
A |
Ихтиостег |
Усны ургамал хуурай газарт шилжсэн болохын баталгаа |
|
B |
Археоптерикс |
Мөлхөгчөөс шувуу үүссэн болохын баталгаа |
|
C |
Терапсид (араатан шүдэт гүрвэл) |
Хоёр нутагтан – Мөлхөгчдийн завсрын хэлбэр |
|
D |
Псилофит |
Загас болон хуурай газрын сээр нуруутны завсрын хэлбэр |
|
Е |
Стегоцефал |
Мөлхөгч – Сүүгээр бойжигчдын завсрын хэлбэр |
38-39-р даалгаврын өгөгдөл: Z протонтой цөмийг нэг электрон тойрч эргэх устөрөгч төсөөтэй атомын n-р төлөвийн энерги Эв болно.
38. Хурд ихтэй электронууд атомын дотоод бүрхүүлийн электроныг сугалан гаргах бөгөөд энэ хоосорсон бүрхүүл рүү гадаад бүрхүүлийн электрон шилжсэнээр тодорхойлогч рентген туяа нь үүсдэг. Иймд тодорхойлогч рентген туяаг .... –аар үүсдэг гэж үзэж болно.
A.
дулааны цацаргалт
B.
албадмал цацаргалт
C.
аяндаа явагдах цацаргалт
D.
атомын шингээлт
E.
бодисын шингээлт
Эхийн онцолсон хэсгийн хэв маягийг зөв тодорхойлсныг олоорой.
A.
Хэрэг явдлыг цагийн дарааллын дагуу өгүүлсэн тул хүүрнэмж
B.
Энэ яваа насныхаа утга учрыг олон талаар задлан тайлбарласан тул тайлбарламж
C.
Үйл явдлын шалтгаант холбоог зэрэгцүүлэн үзүүлсэн тул хүүрнэмж, тоочимж хосолсон хэв маяг
D.
Уул толгодоос амьд явахын шалтгаан нь тодорч буйн учир начрыг баталсан тул эргэцүүлэмж
E.
Хэрэг явдлыг нэг цагт зэрэгцүүлэн зурагласан тул тоочимж
Усны байнгын хатуулгийг үүсгэдэг давсуудыг сонгоно уу.
A.
B.
C.
D.
E.
“Ардын дууны утга сая тайлагдаж, мартагдахын их далайг туулж ирсэн увдис нь бишрэл төрүүлнэ.” Гэсэн өгүүлбэрдэх онцолсон бүтээврийг солин найруулбал аль нь хамгийн тохиромжтой вэ?
A.
-н
B.
-нгаа
C.
-хлаар
D.
-снаа
E.
-вал
2C(хат) + H2(х) C2H2(х) ∆H°=227.4 кЖ/моль гэсэн тэнцвэр тогтсон системд бүтээгдэхүүний гарцыг нэмэгдүүлэхийн тулд ямар нөхцөлийг хэрхэн өөрчлөх хэрэгтэй вэ?
A.
Температурыг
B.
Температурыг бууруулах
C.
Даралтыг бууруулах
D.
Катализатор нэмэх
E.
Бүтээгдэхүүн бодисын концентрацыг нэмэгдүүлэх
цөм бүхий плутоны саармаг атом хэдэн нуклон ба электронтой вэ?
A.
239, 94
B.
239, 145
C.
145, 94
D.
94, 145
E.
333, 239
Байгалийн шалгарлын хөдөлгөгч хэлбэрийг илэрхийлсэн зураг аль нь вэ?
|
||||
А |
B |
C |
D |
E |
“Өнгө, үнэр, дуу гурав нэгэн дор ийнхүү цогцлон жигдрэхэд мөнөөх ер бусын сайхны дутуу бүхэн тэгширч, орчлонгийн хосгүй гайхамшиг болон хувирна.” Гэсэн өгүүлбэрийн онцолсон үг эхийн аль үйл явдалтай холбогдох вэ?
A.
Мартагдахын их далайг туулж ирсэн
B.
Эцэг өвгөдийн үлдээж өгсөн өвийг арвижуулж буй
C.
Ардын дууны утга сая тайлагдаж буй
D.
Тансаг үнэр, гоёмсог өнгө бие биесдээн эвчин шингэж буй
E.
Эх нутгийнхаа гайхамшгийг гүйцэд мэдэрч буй
Эхийн гол санааг илэрхийлсэн тулгуур өгүүлбэрийг олоорой.
A.
Үлгэр, үнэн хоёр сүлэрч, санаа бодол дээд цэгтээ хүртэл ариусна
B.
Энэ бяцхан толгод хэзээ нэгэн цагт уулс болно доо.
C.
Орчлонгийн хязгааргүйд би шингэнэ.
D.
Толгод бүхэн эх орноо хайрлах сэтгэлийн эрих юм.
E.
Аажмаар энэ тансаг үлгэр минь тэнгэрт замхарч, бие жихүүцнэ.
Эхийн дэвшүүлэн тавьсан асуудал буюу сэдвийг тодорхойлоорой.
A.
Эх орноо хайрлах тухай
B.
Нөхөрлөлийн тухай
C.
Амьдралын утга учрын тухай
D.
Амьтны үр төлийг хайрлах тухай
E.
Хорвоогийн жам ёсны тухай
Eф=6 эВ энергитэй фотоны импульсийг (хөдөлгөөний тоо хэмжээ) тодорхойл.
1 эВ=1.6∙10-19 Ж , гэрлийн хурд
A.
B.
C.
D.
E.
Дараах холбоо үгсийн зүй тогтлыг ажиглаад, цэгийн оронд тохирохыг сонгоно уу.
хангай дэлхий, тансаг үнэр, өнө мөнх, ариун үйл, .........
A.
гоёмсог өнгө
B.
эцэг өвгөд
C.
дууны утга
D.
дутуу бүхэн
E.
сайхан юм
Хоёр шинжээрээ гетерозигот генотиптэй бодгалиудыг эрлийзжүүлэх үед гарах шинэ үр төлийн генотипийн боломжит хувилбаруудыг Пиннетийн торонд үзүүлжээ. Пиннетийн торонд дутуу бичигдсэн 2 бодгалийн генотипийг дараах өгөгдлүүдээс олно уу.
A.
TTbb, ttBb
B.
TtBb, ttBb
C.
Ttbb, TtBb
D.
TTBb, Ttbb
E.
Ttbb, ttBb
Толгод
Үдшийн цагт тэнгэр толгодод сарны туяаг шившин оруулна. Гараг оддын аялгуу толгодоос эгшиглэн, нөмөрт нь хоргодом толгод эртний сайхан нөхөд мэт дотно. Энэ бяцхан толгод хэзээ нэгэн цагт уулс болно доо гэж бодном. Толгод хүүхэд адил өсөж, толгод хүүхэд адил олширч, үдшийн цагаан гэгээнд хөөцөлдөн эрхлэлдэхийг ажихуй энэ яваа насны учир утга, амьдрахуйн хүслэн тодорно. Тэнгэрээс ах настай уулсын эрх бяцхан ач нар болох энэ толгод салхитай, өвс ногоотой нөхөрлөж, оддод дурлана.
Намрын үдэш олон бор толгодын дунд даарсан янзага надад бяцхан дүүг минь санагдуулна. Алгаа тоссоор дөхөхөд айсан нүд нь гэм зэмгүйн бэлгэдэл тэр жаахан амьтан холдосхийнэ. Толгод, янзага хоёр ихэр юм шиг санагдана. Хорин жилийн өмнөх ертөнц нүдний өмнө тодорч, эмээ минь толгодын оройд үлгэр шивнэн суух шиг...
Толгод, өвс ногоо, янзага, эмээ, салхи, бид зургаа нэгэн үлгэр болж, сарны туяанд олон толгод амилан, олон цагаан ботго гунганах шиг...
Үлгэр, үнэн хоёр сүлэрч, санаа бодол дээд цэгтээ хүртэл ариусаж, тархи толгойд минь одод бужигнан орж ирж, би өөрөө үгүй, хязгааргүй орон зай, тэнгэр, одод, толгодтой нэгдсэн мэт санагдана. Аажмаар энэ тансаг үлгэр минь тэнгэрт замхарч, бие жихүүцнэ. Бага насны үлгэрийн диваажингаас эргэж ирэхдээ жигтэйхэн эмзэглэж, “Толгодын тоогоор шүлэг бичих сэн” гэж адгана. Толгод бүхэн эх орноо хайрлах сэтгэлийн эрих юм. Сарны цагаан туяа шингэсэн толгоддоо би хорвоогийн жамаар очиж, толгодоос минь гараг оддын аялгуу эгшиглэх тоолон орчлонгийн хязгааргүйд би шингэнэ. Ийнхүү би шүлэглэнэм.
/О.Дашбалбар/
Толгодыг эртний сайн нөхөдтэйгөө зүйрлэсний учир юу вэ?
A.
Хоргодох нөмөртэй байсан учраас
B.
Бага насандаа тоглон наадаж өссөн учраас
C.
Толгод амилан, олон цагаан ботго гунганах шиг санагдсан учраас
D.
Бяцхан дүүг минь санагдуулсан учраас
E.
Энэ яваа насных нь утга учир тодорсон учраас
Гидрометаллургийн аргаар зэс үйлдвэрлэхтэй холбоотой зөв мэдээллийг сонгоно уу.
1. Сульфидын бус хүдрээр овоолго байгуулж, хүхрийн хүчлийн уусмалаар шүршиж уусмал хэлбэрт шилжүүлнэ.
2. Сульфидын хүдрээр овоолго байгуулж, хүхрийн хүчлийн уусмалаар шүршиж уусмал хэлбэрт шилжүүлнэ.
3. Амьдралын эх үүсвэрээ органик биш нэгдлээс авдаг бактеруудыг био уусгалтад ашигладаг.
4. Катодын зэсийг гидрометаллургийн аргаар үйлдвэрлэдэг.
5. Катодын зэс үйлдвэрлэх явцад мөнгө, алт, платин зэрэг зэсээс эерэг потенциалтай металлууд катод дээр зэрэг ангижирдаг.
6. Гидрометаллургийн аргаар зэс үйлдвэрлэхдээ өндөр температурт зэсийн хүдрийг хайлуулдаг.
A.
1, 3, 5
B.
2, 5, 6
C.
1, 5, 6
D.
1, 5, 6
E.
1, 3, 4
“Урам зориг, цог жавхаатай болох” гэсэн утгад тохирох хэлцийг олоорой.
A.
Нүд нээгдэх
B.
Нүд нээх
C.
Нүд нь сэргэх
D.
Нүд өөхлөх
E.
Нүд булаах
Дараах төлөөлөгчдийн хөврөлийн дараах хөгжлийн үе шатуудыг зөв харгалзуулсан мөрийг олно уу.
Төлөөлөгчид |
Хөврөлийн дараах хөгжил |
||
A |
Шууд бус |
Өндөг -Жараахай -Бие гүйцэх |
|
B |
Шууд бус |
Өндөг -Авгалдай -Хүүхэлдэй -Бие гүйцэх |
|
C |
Шууд |
Өндөг -Дэгдээхий-Бие гүйцэх |
|
D |
Шууд |
Өндөг -Авгалдай -Бие гүйцэх |
|
Е |
Шууд |
Өндөг -Шанаганцар -Бие гүйцэх |
Төрөл биш утгатай үгийг олоорой.
A.
жирэм
B.
жиргэр
C.
жирий-
D.
жирсхий-
E.
жирэлз-
Холимгийг ялган салгах аргыг зарчимтай нь харгалзуулна уу.
1. |
Нэрэх |
а. |
Уусмал дахь хатуу бодисын жижиг хэсгийн хэмжээнд үндэслэнэ. |
2. |
Хандлах |
б. |
Холимог дахь химийн бодисуудын буцлах цэгийн зөрүүнд үндэслэнэ. |
3. |
Шүүх |
в. |
Үл холилдох хоёр шингэнд бодисын уусах чанар харилцан адилгүй байдагт үндэслэнэ. |
4. |
Центрфугдэх |
г. |
Холимог дахь бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн уусах болон шингээгдэх чанарын ялгаан дээр үндэслэнэ. |
|
|
д. |
Төвөөс зугтах хүч болон нягтын зөрүүнд үндэслэнэ. |
A.
1г 2а 3в 4б
B.
1б 2в 3г 4а
C.
1в 2а 3г 4д
D.
1б 2в 3а 4д
E.
1д 2б 3в 4а
“Алтан Богдын шилд
Алтан гургалдай жиргэнэ” гэсэн өгүүлбэрийн онцолсон үгийн утгыг олоорой.
A.
Уулын бэрх цухал гүн жалга
B.
Уул хярын дээд ирмэг
C.
Уулын хажуугийн шувтрах налуу газар
D.
Уул толгодын арын нам хотос газар
E.
Уул хярын өвөр газар
Вискозын мяндас үйлдвэрлэхэд хэрэглэдэг урвалжийг сонгоно уу
A.
Хүхрийн хүчил
B.
Натрийн гидроксид
C.
Ацетилен
D.
Цууны хүчил
E.
Ус
Дараах зургаас пойкилотерм (биеийн температур тогтмол бус) амьтдыг нэрлэнэ үү
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
A.
1. 3. 4
B.
3. 4. 6
C.
2. 3. 4
D.
3. 4. 7
E.
2. 4. 5
Дараах холбоо үгийг ажиглаад, үндсэн утгаараа байгаа үгийг олоорой.
A.
дургүй хүрэх
B.
уур хүрэх
C.
ханиад хүрэх
D.
хорхой хүрэх
E.
ам хүрэх
Эхийн өгүүлбэрүүдээс тонгоргон хувиргасныг олоорой.
A.
Ариун сайхан үйл бүтээж, ертөнцийн сайхан юм сонсож, сайхан юм үзэж явахыг эцэг өвгөд маань урт наслахын үндэс гэж үздэг.
B.
Мөнөөх ер бусын сайхны дутуу бүхэн тэгшрэн, орчлонгийн хосгүй гайхамшиг болон хувирна.
C.
Алтан гургалдайн дууны сайхныг үүнээс илүү уран хэлж боломгүй санагдан өөрийн эрхгүй уулга алдана.
D.
Урт насалж гэмээн эцэг өвгөдийн үлдээж өгсөн өвийг арвижуулж хойч үедээ өгнө.
E.
Яг энэ үеэр алтан гургалдай урнаар донгодож эхэлнэ.
Хамгийн бага төмрийн агууламж бүхий хүнсний бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу.
A.
Чангаанз
B.
Хатаасан мөөг
C.
Хад , нохойн хошуу
D.
Усан үзэм
E.
Наранцэцгийн үр
λ=620 нм долгионы урттай фотоны энергийг тодорхойл. 1240 нм долгионы урттай фотоны энерги 1 эВ байдаг.
A.
1 эВ
B.
0.5 эВ
C.
4 эВ
D.
2 эВ
E.
0.25 эВ
Дифракцын торонд перпендикуляраар 0.6 мкм долгионы урттай гэрэл тусгав. Гол максимумаас 2-р эрэмбийн максимум ажиглагдах өнцгийн синус нь sinθ=0.3 бол дифракцын торын 1 мм тутамд оногдох зураасын тоог ол.
A.
200
B.
250
C.
324
D.
36
E.
360
Бор шаргал өнгийн гидроксидын тунадас үүсгэдэг ионыг сонгоно уу.
A.
Cu0
B.
Cu+
C.
Fe2+
D.
Cu2+
E.
Fe3+
Гэрлийн дисперстэй холбоотой АЛДААТАЙ үндэслэлийг сонгоно уу?
A.
Цагаан өнгийн гэрэл олон өнгийн гэрлийн нийлбэр юм.
B.
Солонго үүсэх нь гэрлийн дисперсийн илрэл юм.
C.
Цагаан өнгийн гэрэл призмээр нэвтрэхдээ улаан өнгийн гэрэл хамгийн их, ягаан өнгийн гэрэл хамгийн бага хазайна.
D.
Гурвалжин призм дээр цагаан өнгийн гэрэл тусгахад нэвтэрсэн гэрэл нь өнгө, өнгийн гэрэл болж задардаг.
E.
Орчны хугарлын илтгэгч гэрлийн өнгөнөөс хамаарч өөр өөр байдаг.
“Алтан гургалдайн жиргэх дуун сая сэтгэлийн гүнд хүрнэ.”- өгүүлбэрийн хэв шинжийг тодорхойлоорой.
A.
Зэрэгцсэн нийлмэл өгүүлбэр
B.
Харилцан угсарсан нийлмэл өгүүлбэр
C.
Энгийн өгүүлбэр
D.
Угсарсан нийлмэл өгүүлбэр
E.
Холимог нийлмэл өгүүлбэр
Цусны цагаан эсийг үүрэг онцлогт нь зөв харгалзуулна уу.
Цусны эсүүд |
Үүрэг |
Онцлог, нийлэгжүүлэгч эрхтэн |
|||
1 |
A |
Бие махбодод гаднаас орж ирсэн өвчин үүсгэгчдийг устган, дархлааны урвал өрнүүлэх үүрэгтэй. |
I |
Хөндийт ясны химт хэсгээс үүсэх үедээ бөөмтэй, цусны судас руу шилжих үедээ бөөмгүй болдог. 1 мм3 цусанд 5 сая эс агуулагдана. |
|
2 |
B |
Эд эсүүдэд хүчилтөрөгч болон нүүрсхүчлийн хийг зөөвөрлөнө. |
II |
Тунгалгийн зангилаа, хөндийт ясны химт хэсэг, дэлүүнд үүсдэг. Бөөмтэй, 1 мм3 цусанд 6-8 мянган эс агуулагдана. |
|
3 |
C |
Цус бүлэгнүүлэхэд оролцоно. |
III |
Хөндийт ясны химт хэсгээс үүсдэг. 5-8 хоног амьдардаг, бөөмгүй эс. |
A.
3-С-I
B.
2-B-II
C.
1-A-II
D.
2-A-II
E.
3-A-III