Устөрөгчийн холбоо нь ямар жижиг хэсгүүдийн хооронд үүсэх харилцан үйлчлэлийн хүч вэ?

• A. ион – ион

• B. атом – атом

• C. атом – молекул

• D. молекул - молекул
   

Аль хос атом нь гадаад давхрааны S дэд түвшиндээ 1 электронтой вэ?

• A. Cr, Na

• B. K, Al

• C. H, He

• D. Sc, Al
   

Хатуулаг ихтэй усанд магнийн гидрокарбонат Mg(HCO₃)₂ агуулагддаг. Гидрокарбонат ионы дотор хэдэн электрон байх вэ?

• A. 30

• B. 31

• C. 32

• D. 33
   

Нүүрстөрөгчийн дисульфидын уурыг хүчилтөрөгчийн дотор шатаахад дараах химийн урвал явагддаг.

                 CS_2(х)+ 3O_2(х) ⟶CO_2(х)+ 2SO_2(х)

20 мл нүүрстөрөгчийн дисульфидыг 100 мл хүчилтөрөгч дотор шатаажээ. Үүссэн хийг натрийн гидроксидын уусмал дундуур нэвтрүүлсэн.

            а) CO₂ ба SO₂ хий бүрийн натрийн гидроксидын уусмалтай харилцан үйлчлэх урвалын тэгшитгэлийг бичиж тэнцүүлнэ үү. [2 оноо]

                   CO₂ + NaOH→

                     SO₂ + NaOH→

            b) Нүүрстөрөгчийн дисульфидыг шатаагаад үүссэн хийг шүлтэнд шингээсний дараах эзлэхүүүнийг олно уу. [1 оноо]

                        ………………………………………

            c) Нүүрстөрөгчийн дисульфидыг шатаасны дараах хийн эзлэхүүнийг тооцоолно уу. [1 оноо]

         ....................      +            ……………….             =                  ………………….

• a)CO₂+2NaOH= Na₂CO₃+H₂O        CO₂+NaOH=NaHCO₃          SO₂+NaOH=NaHSO₃           SO₂+2NaOH=Na₂SO₃+H₂O Зөв бичсэн тэгшитгэл оксид бүрээс нэгийн тооцно.  2 оноо

  b) 40 мл О2 үлдэнэ 1 оноо

  c) Илүүдсэн хийн эзлэхүүн 400мл. Урвалаас үүссэн эзлэхүүн 60мл. Нийт эзлэхүүн 100мл.  1 оноо

Хүснэгтэнд үелэх системийн 2, 3р үеийн элементүүдийн буцлах цэгийг өгсөн байна.

a) Хлоридуудын буцлах температур үеийн дагуу ........................................ байна.[1 оноо]

b) Яагаад ингэж өөрчлөгдөж байна вэ? ...............................[1 оноо]

c) Хлоридуудын усанд уусах чанар хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? [1 оноо]

                                      ......................................................................

• a) буурах 1 оноо

  b) Холбооны туйлширал бага болж ионт нэгдлээс туйлт, бага туйлт, туйлгүй нэгдэлд шилжиж байна 1 оноо

  c) Туйлширал багасах учир уусах чанар багасна. 1 оноо.

Хүснэгтэнд үелэх системийн 1р бүлэгт байрлах лити ба натрийн нэгдүгээр иончлолын энерги I₁ , ба хоёрдугаар иончлолын энерги I₂  өгөгджээ.

             a) Литийн иончлолийн энерги яагаад натритай харьцуулахад их байна вэ? [1 оноо]

            b) Эдгээр элементүүдийн иончлолын нэгдүгээр энерги яагаад хоёрдахь иончлолын энергээс бага байна вэ? [1 оноо]

            c) Нэгдүгээр бүлгийн калигийн иончлолын энерги лити, натрийн иончлолын эергитэй харьцуулахад ямар байх вэ? [1 оноо]

• a) Лити нь натригаас цөөн давхраатай, радиус багатай тул электрон нь цөмдөө илүү татагддаг 1 оноо

  b) Эхний электроноо алдаж эерэг цэнэгтэй болсон ионоос дараагийн электроныг салгахад илүү их энерги шаардагдана. 1 оноо.

  c) Li>Na>K буюу 490-с бага байна. 1 оноо.

Үелэх системийн 3-р үеийн элементүүдийн хайлах температурыг хүснэгтэнд өгөв.

                    a) Үелэх системд үеийн дагуу хэрхэн өөрчлөгдэж байна вэ?

                     b) Элементүүдийн хайлах температур яагаад өөрчлөгдсөн болохыг тэдгээрийн үүсгэх элементүүдийн шинж чанарт үндэслэн тайлбарлана уу
 

• a) Ихсээд багасаж байна (1 оноо)

  b) Металлын холбоо (Na,Mg,Al) харилцан үйлчлэлийн хүч ихтэй, Атомын талст ковалент холбоотой, том молекулт бүтэцтэй нь SI харилцан үйлчлэлийн хүч ихтэй. Молезул хооронд Ван дер Ваальсийн хүчээр холбогдсон энгийн молекулт бүтэцтэй нв Р₄, S₈, CI₂ сул харилцан үйлчлэлтэй, Ar лондонгийн хүч сул харилцан үйлчлэл

Дараах жижиг хэсгүүд өгөгджээ

               ¹⁶₈O^{2-     19}₉F^{-               20}₁₀Ne                 ²³₁₁Na                 ²⁵₁₂Mg²⁺

a) Нейтроны тоогоор ижил хоёр жижиг хэсэг. [1 оноо]

b) Нейтрон, протоны харьцаа нь ижил 2 жижиг хэсэг. [1 оноо]

c) 10 электронтой жижиг хэсэг. [1 оноо]

• a) ¹⁹₉F^{-                20}₁₀Ne                     (1 оноо)

  b)  ¹⁶₈O^{2-              20}₁₀Ne                (1 оноо)

  c) ¹⁶₈O^{2-     19}₉F^{-               20}₁₀Ne                 ²³₁₁Na                 ²⁵₁₂Mg²⁺(1 оноо)

Электроны тооны ихсэх дарааллаар байрлуулна уу

• A. Cr, Fe, Mn

• B. Cr, Mn, Fe

• C. Mn, Fe, Cr

• D. Fe, Mn, Cr
   

 Хэвийн нөхцөлд 6.72 л хлорыг натрийн гидроксидын уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд дараах урвал явагджээ.

                        Cl_2(х)+2NaOH_(уус) ⟶NaCl_(уус)+NaOCl_(уус)+ H₂O_(ш)

            a) Хэдэн моль хлор урвалд орсон вэ? [1 оноо]

            b) Ямар масстай NaOCl үүссэн бэ? [1 оноо]

            c) 2 моль/л концентрацитай натрийн гидроксидын уусмалаас ямар эзэлхүүнтэй шаардагдах вэ? [1 оноо]

• a) 0,3моль Cl2 (1 оноо) b) 74.5 х 0.3 = 22.35 (1 оноо) c) х=0,6 моль NaOH x=300мл (1 оноо)

Аммонын нитратыг дулааны задралд оруулахад азотын оксид ба ус үүснэ.

NH₄NO_3(хат) ⟶ N₂O_(х)+2H₂O_(ш)

            a) Аммонийн нитратын молийн массыг ол. [1 оноо]

            b) 1.6 г аммонийн нитратын тоо хэмжээг олно уу. [1 оноо]

            c) Аммонийн нитратаас үүсэх N₂O хийн хэвийн нөхцөл дэх эзлэхүүнийг олно уу. Хэвийн нөхцөлд 1 моль хийн эзэлхүүн 22.4 л/моль[1 оноо]

• a) NH₄NO₃ 80г/моль (1 оноо)

  b) 0,02 моль (1 оноо)

  c) 0,02 моль ∙ 22,4л/моль=0,448л (1 оноо)

Натрийн карбонат нь хлорт устөрөгчийн хүчлийн уусмалтай харилцан үйлчлээд натрийн хлоридын уусмал, нүүрстөрөгчийн диоксид ба ус үүсгэдэг.

Na₂CO₃+2HCl ⟶2NaCl+CO₂+ H₂O

              a) 5.30 г натрийн карбонатыг хэдэн моль давсны хүчлээр үйлчлэх үед урвал бүрэн явагдах вэ? [1 оноо]

             b) Моль гэсэн нэр томьёог тайлбарлана уу. [1 оноо]

            c) Энэ урвалаар хэвийн нөхцөлд хэдэн литр CO₂ үүсэх вэ? [1 оноо]

• Бодлогыг хэд хэдэн аргаар бодох боломжтой

  a) Натрийн карбонат 0.05 моль хүчил 0,1 моль (1 оноо)

  b) Зөв хариулсан бол 1 оноо

  c) 0,05 ∙ 22,4 = 1,12 (1 оноо)

Органик бодисыг олон улсын нэршлээр нэрлэнэ үү.

• A. 6 метил гепт-3-ен 

• B. 2 метил гепт- 3 - ен

• C. 4 метил гепт- 3 - ен

• D. 2 метил гепт- 4 - ен 
   

Хэвийн нөхцөлд 56л устөрөгчийг улайсгасан нүүрсэн дээгүүр никель катализатортайгаар нэвтрүүлэх үед урвал бүрэн явагдах хий байдалтай хамгийн энгийн бүтэцтэй органик бодис үүсэв. (урвал 1) Үүссэн хийг бүрэн шатаагаад (урвал 2) шаталтын бүтээгдэхүүнийг натрийн гидроксидын уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд (урвал 3)

a) Холбогдох урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү.

                        Урвал 1            ......................................................................

                        Урвал 2            ......................................................................

                        Урвал 3            ......................................................................

            b) 1-р урвалаар үүсэх хийн эзэлхүүнийг олно уу.

            c) 1-р урвалаар үүссэн хийг нэрлэж хими шинж чанарыг нь илэрхийлсэн урвалын тэгшитгэл нэгийг бичнэ үү.

• a) урвал 1             C+2H₂=CH₄

  урвал 2                CH₄+2O₂=CO₂+2H₂O

  урвал 3                CO₂+2NaOH=Na₂CO₃+H₂O

  b) x=28л

  c) метан                 CH₄+Cl₂ (гэрэл)=> CH₃Cl + HCl

Дараах схемийн дагуу урвал явуулхын тулд ямар бодис, ямар нөхцөл шаардагдах вэ?

• A.X₁ = H₂ , Ni кат ; X₂ = HBr ; X₃ = CH – CH₂ – CH₃

• B.X₁ = H₂ , KMnO₄ ; X₂ = Br₂гэрэл t° ; X₃ = C₃H₈

• C.X₁ = H₂ , Ni кат ; X₂ = Br₂гэрэл t° ; X₃ = Na, t°

• D.X₁ = H₂ , KMnO₄ ; X₂ = HBr ; X₃ = Na, t°

Эндотермийн урвалыг аль нь зөв илэрхийлсэн байна вэ?

• A. 2HI_(х)⇆H_2(х) + I_2(х) – 9.6 кЖ/моль буюу ∆H= +9.6 кЖ/моль

• B. N_2(х)+3H_2(х)⇆ 2NH_3(х) + 93 кЖ/моль буюу ∆H= -93 кЖ/моль

• C. S_(хат)+О_2(х)⇆ SO_2(х) - 296.8 кЖ/моль буюу ∆H= -296.8 кЖ/моль

• D. 1/2F_2(х) →F_(х) + 79 кЖ/моль буюу ∆H= +79 кЖ/моль
   

Br⁰₂ →2Br ^- Энд ямар процесс явалдсан бэ? Энэ үед хэдэн электрон шилжих вэ?

• A. Ангижрах, 1е^-

• B. Ангижрах, 2е^-

• C. Исэлдэх, 1е^-

• D. Исэлдэх, 2е^-

Дараах бодисуудаас хэд нь зөвхөн исэлдүүлэгч вэ?

Үүнд: NH₃, Br_2, KClO₃, Fe, HNO₃

• A. 1

• B.2

• C.3

• D.4

H₂O + K₂Cr₂O₇ + HCl → CrCl₃ + KCl + O₂ + H₂O Исэлдэн ангижрах урвал урвал өгчээ.

a) Ангижрах хагас урвалын тэгшитгэл бичнэ үү.[1 оноо]

b) Исэлдэх хагас урвалын тэгшитгэл бичнэ үү.[1 оноо]

c) Урвалыг шүлтлэг орчинд явуулбал ямар бүтээгдэхүүн үүсэх вэ?[1 оноо]

• a) 2Cr⁶⁺+6e^-→2Cr³+ 1

  b) 2O^-1 - 2e^- → O2⁰

  c) тэгшитгэл зөв бол

NaI+NaIO₃+ H₂SO₄  → гэсэн исэлдэн ангижрах урвалыг явуулжээ.

a) Исэлдэх хагас урвалын тэгшитгэл бичнэ үү.[1 оноо]

b) Ангижрах хагас урвалын тэгшитгэл бичнэ үү. [1 оноо]

c) Исэлдэн ангижрах урвалын тэгшитгэлийг гүйцээж бичнэ үү. [1 оноо]

• a) 2I⁺ → 2e^- →I2

  b)2I⁺⁶+10e^-→I2

  c) тэгшитгэл зөв

   

Дараах бодисуудаас зөвхөн ангижруулагч бодисыг сонгоно уу .

Үүнд: KI, Fe, H₂O₂, LiClO₄, KNO₂

• A. KI, Fe, H₂O₂

• B. H₂O₂, KNO₂

• C. LiClO₄, KNO₂

• D. KI, Fe
   

Дараах бодисуудаас зөвхөн исэлдүүлэгч бодисыг сонгоно уу.

Үүнд: CrO₃, Mg₃P₂, Na₂CrO₄, SO₂, KI, HNO₃

• A. CrO₃, Na₂CrO₄, HNO₃

• B. Mg₃P₂, KI

• C. HNO₃, CrO_3, SO₂

• D. CrO₃, HNO₃, Na₂CrO₄
   

⁵⁵₂₅Mn-ын дээд исэлдэхүйн хэм нь хэд вэ?

• A. -1

• B. 0

• C. +7

• D. +4
   

Төмрийн (II)-ын гидрокарбонатын томъёо аль нь вэ?

• A. Fe(HCO₃)₃

• B. FeOHCO₃

• C. Fe(HCO₃)₂

• D. Fe(OH)₂CO₃
   

Аль нь хар тугалганы (II)-ын силикатын вэ ?

• A. (PbOH)₂SiO₃

• B. Pb(HSiO₃)₂

• C. Pb(SiO₃)₂

• D. PbSiO₃
   

Нүүрсхүчлийн хий (CO₂) усанд уусаад сул хүчил үүсгэж түүнд гидрокарбонат ион агуулагддаг.

a) Нүүрсхүчлийн хий устай харилцан үйлчилж гидрокарбонат ион үүсгэх тэгшитгэлийг бичнэ үү.[1 оноо]

b) CO₂ усанд уусах процесс нь эргэх урвал бөгөөд энэ урвалын K_c –ийг олох илэрхийллийг бичнэ үү. [1 оноо]

• a) Тэгшитгэл

  b) Илэрхийлэл

Na⁺, Li⁺, Ca²⁺, Cl^- ионуудыг радиусын ихсэх дарааллаар байрлуулна уу.

• A. Li⁺, Na⁺, Ca²⁺, Cl^-

• B. Li⁺, Na⁺, Cl^-, Ca²⁺

• C. Ca²⁺, Cl^-, Na⁺, Li⁺

• D. Cl^-, Ca²⁺, Na⁺, Li⁺
   

2 атомтой фенол болох гидрохиноныг гэрэл зурагт ангижруулагч, будгын үйлдвэр эмийн үйлдвэрт өргөнөөр хэрэглэдэг.

a) Гидрохинон усанд уусах  уу (Хариултаа молекулын бүтэц шинж чанартай холбон тайлбарлана уу)

b) Гидрохинон хими шинж чанарыг илэрхийлсэн дараах урвалын тэгшитгэлүүдийг бичнэ үү.

c) W бодис нь органик бодисын ямар анги бүлэгт хамаарах вэ? W бодисын буцлах температурыг гидрохиномтой харьцуулна уу. Харшилтын үндэслэлийг тайлбарлана уу.[1 оноо]

• а) Уусна, туйлтай учраас усанд сайн уусна [1 оноо]

   b) Тэгшитгэл зөв     [3 оноо]

  c) эфир  тайлбарласан [1 оноо]

Мод, цаас, картоныг хооронд нь барьцалдуулж наахад поливинил ацетатыг хэргэлдэг. Поливинил ацетатын мономер нь цууны хүчлийн этенилийн эфир юм.

a) A бодисын 2-4 молекулаас поливинил ацетатын полимер үүсэх урвалын схемийг бичнэ үү. [1 оноо]

b) A бодисын гидролизод орох тэгшитгэлийг гүйцээж бичиж B бодисын байгуулалтын томъёог бичнэ үү. [1 оноо]

c) B бодисын бромын устай харилцан үйлчлэх урвалын тэгшитгэлийг     бичнэ үү. [1 оноо]

• а.поливинилацетат дахь c=c холбоог салган полимер

  b. Пропен-3

  с.Давхар холбоо салж дибромт нэгдэл

NaCl, Cl₂, HCl Молекулуудын химийн холбоонд үндэслэн дараах даалгаваруудыг гүйцэтгэнэ үү.

a) Дээрх гурван молекулд байх химийн холбооны төрлийг тодорхойлно уу.

          Натрийн хлорид              …………………………………..

           Хлор                               …………………………………..     

            Хлорт устөрөгч              …………………………………..

  b) Гурван бодисын шинж чанарыг хүснэгтийн дагуу судлан тодорхойлж бичнэ үү. (Сайн, дунд, бага)

c) Хатуу төлөвт эдгээр бодисуудын жижиг хэсгүүдийн хооронд ямар харилцан үйлчлэл үүсэх вэ?

• а) бүгд зөв бол 1 оноо

  b) 1 мөр 1 оноо нийт 2 оноо

  c) Зөв хариулт бүр 1 оноо

Молекулын талст тортой бодисын онцлог

• A. Хялбархан хайлдаг

• B. Цахилгаан сайн дамжуулдаг

• C. Дулаан сайн дамжуулдаг

• D. Уян хатан чанар сайн
   

Үелэх системийн 3 ба 9 дүгээр элементийн хооронд үүсэх химийн холбооны төрөл.

• A. Ковалент

• B. Ионы

• C. Метаимин

• D. Устөрөгчийн
   

Зөвхөн σ холбоо агуулсан молекулын томъёо.

• A. CO

• B. F₂

• C. H₂SO₄

• D. O₂
   

Дараах бодисуудаас аль нь хамгийн өндөр температурт хайлах вэ?

• A. Иод

• B. Глюкоз

• C.Мөс

• D.Калийн нитрат

Дараах молекулуудаас зөвхөн туйлтай ковалент холбоотой бодисыг олно уу.

• A. Устөрөгчийн хэт исэл H₂O

• B. Цагаан фосфор P₄

• C. Натрын корбанат Na₂CO₃

• D. Шоргоолжны альдегид HCHO
   

A₂O₇ дээд оксид үүсгэдэг элементийн хураангуй электрон байгууламж аль нь вэ?

• A. … 2s²2p⁵

• B. … 3s²3p⁵

• C. … 4s²3d⁴

• D. … 3d³4s²
   

Дараах нотолгоонуудын аль нь үнэн бэ?

• A. Үе болгон шүлтийн металлаар эхэлж инерт хийгээр төгсдөг.

• B. Үелэх системд элементүүдийг атом жингийн ихсэх дарааллаар байрлуулдаг

• C. Их үед байрлах ихэнх элемент металл шинжтэй.

• D. Үелэх системийн 1-р бүлэгт байрлах элементийг шүлтийн металл гэнэ.
   

Фторт устөрөгч HF нь усанд уусаад сул хүчил үүсэх бөгөөд Кдис= 5,6∙10^-4 моль/л байдаг бол

a) 0,25 моль/л концентрацитай НF – ийн уусмалын pH олно уу. ……………………………………………………… [2 оноо]

b) Хийн төлөв дэх аммиак нь фторт устөрөгчтэй харилцан үйлчлээд аммионийн фторидын талст гидратыг үүсгэдэг. NH_3(хий) + HF _(хий) ⇄NH₄F_(хат) ∆H= -147кж/моль

      b.i) Энэ урвалд дулааны илрэлээр ямар ангилалд хамрах вэ?[1 оноо]

      b.ii) NH₄F молекулд 3 төрлийн химийн холбоо агуулагдана. Ямар элементийн атомууд, ямар төрлийн холбоо үүссэнийг бичнэ үү.[1оноо]

• Илэрхийлэл 1 оноо Тооцоо 1 оноо Хариу 1.93 (Нийт 2оноо), Экзотерм 0.5 оноо ковалент, ион, донор акцептор 1.5 оноо

Тус бүр 0,5 моль давсыг усанд уусгасны дараа давсны уусмалд 0,5 моль Mg²⁺ ион , 1,5 моль Na⁺ ион, 1,5 моль Cl^- ион ба 0,5 моль SO₄ ^2- ион байв. Аль эгнээнд өгөгдсөн давсууд үүнд харгалзаж байна вэ?

• A. MgSO₄ , Na₂SO₄, NaCl

• B. MgCl₂, MgSO₄, Na₂SO₄

• C. MgCl₂, NaCl ба Na₂SO₄

• D. MgSO₄, MgCl₂, NaCl
   

Дараах урвалуудаас нэгдэх урвал нь аль вэ?

• A. CH₄ + Cl₂ → CH₃Cl + HCl

• B. CH₂ = CH₂ + Cl₂ → CH₂Cl – CH₂Cl

• C. CH₃CH₂OH ^{(H_2 SO_4 конц)}/_(t⁰) CH₂ = CH₂ + H₂O

• D. CH₃ – CH₂ – CH₃ + HONO₂^t⁰→ CH₃ – CH – CH₃