Ишнээс навч руу зөөгддөг, уураг үүсэхэд шаардлагатай бодисыг олно уу.
А. сахароз
B. азот
C. хүчилтөрөгч
D. цардуул
Агаарын масс гэж юуг хэлэх вэ?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Арктикийн агаарын массын онцлог юу вэ?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Дулаан агаар хүйтэн агаарын зүг шилжин нүүхэд үед цаг агаарт ямар өөрчлөлт бий болох вэ?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Цаг агаарын урьдчилсан мэдээ маш их ач холбогдолтой. Амьдрал ахуйдаа цаг агаарын мэдээг хэрхэн ашигладаг тухайгаа жишээ гаргаж тайлбарлана уу?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Уургийн молекулын бүдүүвч зургийг үзүүлжээ. Жижиг цагирагаар тэмдэглэсэн хэсгийг нэрлэнэ үү.
A. Амин хүчил
B.Тосны хүчил
C.Глицерол
D.Энгийн сахар
Экосистем дэх идэш тэжээлийн бүтцийг дан ганц шугаман байдалтай идэш тэжээлийн гинж (хэлхээ)-ээр илэрхийлэх учир дутагдалтай. Энэ нь экосистем дэх идэш тэжээлийн олон талт харилцааг хялбаршуулж буй боловч экосистем дэх бүх зүйлийг дүрслэх боломжгүй. Экосистем дэх идэш тэжээлийн хэлхээний төлөөлөгчид өөр хоорондоо холбогдсоноор идэш тэжээлийн сүлжээг үүсгэнэ.
Идэш тэжээлийн бүхий л түвшинд хамаардаг амьд биетийг үрэгдсэн тохиолдолд задалж боловсруулдаг ямар төлөөлөгчийг идэш тэжээлийн гинжээр дүрслэх боломжгүй вэ?
........................................................................................................................................
задлагчид
Идэш тэжээлийн хоёр ба түүнээс дээш түвшинд хамаарах амьд биетээр хооллодог зүйлийг хэрхэн нэрлэдэг вэ?
.......................................................................................................................................
махан тэжээлтэн / махчид
Зурагт үзүүлсэн далайн экосистемийн идэш тэжээлийн сүлжээтэй танилцан дараах асуултуудад хариулна уу.
i. Идэш тэжээлийн сүлжээнээс далайн экосистемийг бүтээгчийг нэрлэнэ үү.
.....................................................................................................................................................
ii. Идэш тэжээлийн сүлжээнээс далайн анхдагч хэрэглэгчийг нэрлэнэ үү.
.....................................................................................................................................................
iii. Идэш тэжээлийн сүлжээнээс хоёр ба түүнээс дээш түвшинд хамаарах амьд биетээр хооллодог зүйлийн нэрлэнэ үү.
………………………………………..................…..…..................................................................
i. фитопланктон
ii. зоопланктон
iii. медуз, залуу махчин загас
Популяц бүр тодорхой орон зайд дасан зохилдсон байдаг. Популяцын бодгалиуд орон зайд харилцан адилгүй тархсан байдаг. Популяцын бүтцийн аль хэлбэрийг энэ өгүүлбэр илэрхийлж байгааг тогтооно уу.
А. зүйлийн бүтэц
B. насны бүтэц
C. орон зайн бүтэц
D.зан араншингийн бүтэц
Баруун бүсүүдийн ДНБ-ий бүтцийг доорх диаграммаар харуулжээ. Диаграммыг зөв тайлбарласан дүгнэлтийг сонгоно уу
A. 3 салбарын эзлэх хувь ойролцоо буюу 30-35%-тай байна
B. Хөдөө аж ахуйн салбар хамгийн их хувийг эзэлж байна
C. Үйлчилгээ нь аж үйлдвэрээс бага хувийг эзэлж байна
D. Хөдөө аж ахуйн салбар нь үйлчилгээний салбараас бага байна
Тохиромжтой нөхцөлд популяцийн тоо толгой өсөх бөгөөд хоол тэжээлийн хомсдлоос үхэж хорогдох, нүүн шилжих зэргээр популяцийн тоо хэмжээ буурч байдаг. Популяцыг бүрдүүлж буй бүх бодгалийн тоог хэрхэн нэрлэдэг вэ?
A. Популяцын төрөлт
B. Популяцын үхэл хорогдол
C. Популяцын цэвэр өсөлт
D. Популяцын тоо толгой
Популяцийг түүнийг эзэгнэж буй нутаг дэвсгэрийн хэмжээнээс хамааруулан энгийн, экологийн, газарзүйн популяци гэж ангилдаг. Экологийн популяцаас бүрэлдэх ба газарзүйн хувьд амьдралын нэг төрлийн нөхцөлтэй нутгуудад суурьшин амьдарч байгаа бодгалиуд аль ангилалд хамаарах вэ?
A. эгэл популяци
B. экологийн популяци
C. газарзүйн популяци
D. том популяци
Доорх диаграммд зүүн бүсийн ДНБ-ий бүтцийг харуулжээ. Үүнд үйлчилгээний салбар-22%, хөдөө аж ахуй 36%-ийг бүрдүүлж байгаа бол үлдсэнийг ямар салбар хэдэн хувь бүрдүүлж байгааг тодорхойл.
A. Худалдаа 42%
B. Аж үйлдвэр 42%
C.Үйлчилгээ 22%
D. Хөдөө аж ахуй 36%
Салхи гэж юу вэ?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Агаарын ерөнхий урсгалын зурагт үзүүлсэн үсгээр тэмдэглэсэн тогтмол салхийг нэрлэнэ үү?
“А...” ............................................ “С...” ............................................
Кориолисын хүчний нөлөөгөөр тогтмол салхинуудын чиглэл хэрхэн өөрчлөгддөг вэ?
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Тропик, субтропикийн орчим дэлхийн томоохон цөлүүд оршдог. Цөл үүсэх шалтгааныг агаарын урсгалтай холбон тайлбарлаж, үүссэн цөлүүдээс нэрлэнэ үү?
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Нэгдмэл нэг газар нутагт хамт оршин амьдарч, бие биедээ харилцан нөлөөлдөг, хүрээлэн буй орчны нөхцлийн өөрчлөлтийг тэсвэрлэн, тоо толгойн байдлаа удаан хугацаанд тогтвортой барих чадвар бүхий нэг зүйлийн бодгалиудыг ................................ гэнэ.
A. популяци
B. зүйл
C. төрөл
D. бодгаль
Хангайн бүсийн ашигт малтмалын тархалтын зургийг ажиглан галт уулын чулуу хаагуур тархсаныг тодорхойл.
A .Архангай, Баянхонгор аймгуудад
B. Хөвсгөл, Өвөрхангай аймгуудад
C. Бүх аймагт
D. Баянхонгор, Өвөрхангай аймгуудад
Хүний төмсөгний тахир сувганцрын хананы анхдагч (примордиал) эсээс хэд хэдэн үе шаттайгаар сперм үүсдэг байна. Дараах хүснэгтээс хромосомын бүрдэл ба хуваагдлыг зөв илэрхийлсэн мөрийг сонгоно уу.
A.
B.
C.
D.
Экосистемийн тэжээлийн хэлхээний янз бүрийн түвшинг бүрдүүлэгч амьд биетүүд нь тоо толгой, энерги, биомассын харьцааны хувьд харилцан адилгүй. Тэжээлийн холбооны эхний түвшинг бүрдүүлж буй амьд бие дараагийн түвшнээс илүү байдаг ерөнхий зүй тогтлыг загварчлан илэрхийлснийг экологийн суварга гэнэ.
Экологийн суваргаас анхдагч хэрэглэгчийг сонгон бичнэ үү (үсгийг бичнэ).
..........................................................................................................................................
С, эсвэл төөлүүр гэж болно.
Экологийн суваргаас гуравдагч хэрэглэгчийг сонгон бичнэ үү (үсгийг бичнэ).
.........................................................................................................................................
махчин шувуу
Дараах өгүүлбэрийн хоосон хэсгийг нөхөж бичнэ үү.
Идэш тэжээлийн хэлхээний ямар шинж чанарыг үзүүлэлт болгон авснаас хамаарч экологийн суваргыг хэд хэд ангилна. Хэрэв тэжээлийн холбооны түвшин тус бүрт байх бодгалийн тоог илэрхийлсэн бол .........................................................., шим бодисын жин хэмжээг илэрхийлсэн бол ........................................., тэжээлд шингээсэн ба зарцуулагдсан энергийн хэмжээг илэрхийлсэн бол ............................................ гэж ангилна.
тооны , биомассын, энергийн
Баруун бүсэд хамрагдах аймгуудыг зургаас харж тодорхойлно уу.
A. Улиастай, Ховд, Баян-Өлгий, Алтай, Улаангом
B. Завхан, Ховд, Баян-Өлгий, Говь-Алтай, Увс
C. Ховд, Өлгий, Улиастай, Улаангом, Алтай
D. Алтай, Өлгий, Ховд, Увс, Завхан
Хоногт насанд хүрэгчдэд 180 л орчим анхдагч шээс түүдгэнцэрт үүсэх бөгөөд түүний 177,5-179 л нь сувганцарт эргэн шимэгдэж зөвхөн 1-1,5 л нь эцсийн шээс болж гадагшилна. Дээрх үйл явц аль процесс вэ?
A. фильтераци
B. эргэн шимэгдэх
C. ялгаруулах
D. хадгалах
Хүний нэг бөөрөнд 1 сая байдаг, бөөрний үндсэн нэгжийг нэрлэнэ үү.
A. хам суваг
B. түүдгэнцэр
C. аяганцар
D. тахир суваг
Эдийн засгийн бүсүүдийн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд аж үйлдвэр, барилгын салбарын эзлэх хувийг харьцуулан судлахад Хангайн бүс хамгийн их буюу 44%-ийг бүрдүүлдэг байна. Яагаад Хангайн бүсэд аж үйлдвэр, барилгын салбарын эзлэх хувь өндөр байгаа вэ?
A. Эрдэнэтийн зэсийн баяжуулах үйлдвэр байгаа учраас
B. Дарханы төмөрлөгий үйлдвэр оршдог учраа
C. Хөтөлийн цемент шохойн үйлдвэр байгаа учраас
D. Оюутолгойн үйлдвэрийн олборлолтоос шалтгаалж
Хүний биеэс хорт болон илүүдэл, хэрэггүй бодис гадагшлуулах үйл ажиллагааг явуулдаг эрхтэн тогтолцооны нэрийг сонгоно уу.
A. ялгаруулах
B. хоол боловсруулах
C. цусны эргэлтийн
D. амьсгалын
Зүүн бүсэд хамрагдах аймгуудыг зургаас харж тодорхойлно уу
A. Говьсүмбэр, Дорнод, Хэнтий
B. Сэлэнгэ, Сүхбаатар, Хэнтий
C. Дорнод, Хэнтий, Сүхбаатар
D. Сүхбаатар, Дорнод, Дорноговь
Богино үзүүр бүхий эрүүл хэлбэрийн эсүүдээс тогтсон, эсийн хана нь уусаагүй, гуурс хэлбэртэй, ихэнх нүцгэн үрт ургамалд ус, эрдэс бодисыг зөөвөрлөдөг хэсэг аль нь вэ?
A.
Экосистем дэх идэш тэжээлийн энергийн урсгалд ижил төсөөтэй үүрэг гүйцэтгэж буй амьд биеүдийг идэш тэжээлийн түвшин болгон нэгтгэдэг.
Фотосинтезийн тусламжтай шим бус бодисоос шим бодисыг нийлэгжүүлж, энерги нөөцөлдөг тухайн экосистемийн бүх ургамлуудыг нэгтгэсэн түвшинг хэрхэн нэрлэх вэ?
бүтээгчид
Ургамлаар хооллож ургамлын биомассыг амьтны биомасс болгож буй дараагийн түвшнүүдийг хэрхэн нэрлэх вэ?
.........................................................................................................................................
хэрэглэгчид
Төвийн бүсийн дараах зургийг ажиглан төмөр зам дайран өнгөрөөгүй аймгуудыг тодорхойлно уу.
A. Дундговь, Дорноговь
B. Дундговь, Өмнөговь
C. Дорноговь, Говьсүмбэр
D. Дундговь, Говьсүмбэр
Дараах алгебрын илэрхийллийг алхмын дагуу хялбарчилна уу.
a. илэрхийллийг үржигдэхүүнд задал.
A.
b. үйлдлийг гүйцэтгэ.
c. -ийг үржигдэхүүнд задалж, өгсөн илэрхийллийн үржих үйлдлийг гүйцэтгэ.
a) Эзлэхүүн тэлэлтийн хамаарлыг тайлбарлана уу.
....................................................................................................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................................
a. Ихэнх биеийг халаахад тэлдэг – 1 оноо
Эзлэхүүн тэлэлт нь анхны эзлэхүүн, температурын өөрчлөлт, бодисын шинж чанараас шууд хамаарна – 1 оноо
; нь 0oC үеийн эзлэхүүн, эзлэхүүн тэлэлтийн коэффицент, t нь цельсийн температур.
1939 онд Халхын голын дайн болсон газрыг зургаас олно уу.
A.1
B.2
C.3
D.4
1961 онд зохиогдсон Монгол улсын төрийн дууллын аль мөр өөрчлөгдсөн бэ?
Дархан манай хувьсгалт улс
Даяар монголын ариун голомт
Дайсны хөлд хэзээ ч орохгүй
Дандаа энхжиж үүрд мөнхжинө.
A.1-р мөр өөрчлөгдсөн.
B.3-р мөр өөрчлөгдсөн.
C.2,3-р мөр өөрчлөгдсөн.
D.1,3-р мөр өөрчлөгдсөн.
Монгол улсын анхдугаар Үндсэн хуулиар төрийн дээд эрхийг ямар байгууллага эдлэхээр заасан бэ?
A.Засгийн газар
B.Улсын Бага Хурал
C.МАХН
D.УИХ
Буцлах үзэгдэл гэдэг нь ..................................................................................................
a. Шингэний гүнээс ууршилт явагдах үзэгдлийг хэлнэ.
Шингэнийг буцлах температур хүртэл халаахад шингэний гадаргад төдийгүй шингэний гүнд уурын цэв рүү үүсэж эрчимтэй уурших үзэгдэл.
Уурших үзэгдэл гэдэг нь ..................................................................................................
a. Хатуу болон шингэн бодис хийн төлөвт шилжихийг хэлнэ.
Эсвэл шингэний молекул шингэний гадаргаас тасран гарах үзэгдэл (аль нэг хариултад оноог өгнө)
Дараах хэмжигдэхүүнүүдийг илэрхийлэх томьёотой нь зөв харгалзуулна уу.
1. Цахилгаан багтаамж 2. Цахилгаан орны потенциал
3. Цахилгаан орны хүчлэг 4. Цахилгаан оронд цэнэг шилжүүлэх ажил /1оноо/
а. б. в. г.
A. 1б2в3г4а
B. 1а2г3в4б
C. 1б2г3в4а
D.1г2а3б4в
Зургийг ажиглан амралтын газраас чигээрээ урагшаа явбал юу тааралдах вэ?
A. Ой
B. Хөшөө
C. Авто зогсоол
D. Нуур, зам
Цэгийн оронд нөхөж бичнэ үү
Цахилгаан оронд цэнэг шилжүүлэхэд хийгдэх ажил нь траекторын хэлбэрээс хамаарахгүй, ................. хамаарна.
A. Цахилгаан орны потенциал энергээс
B. Эхний ба эцсийн цэгийн потенциалын ялгавраас
C. Цахилгаан багтаамжаас
D. Цахилгаан орны хүчлэгийн вектороос
Зургийг ажиглан хөшөөнөөс чигээрээ урагшаа явбал юу тааралдаж болохыг олоорой.
A. Ой
B. Авто зогсоол
C. Цөөрөм
D. Гол, зам
Цахилгаан оронд оруулсан 0.5 нКл цэнэгт 2 мкН хүч үйлчилж байсан бол тухайн цэг дэх орны хүчлэг нь ямар байх вэ?
A. 1 Н/Кл
B. 1*10-15 Н/Кл
C. 4 Н/Кл
D. 4 кН/Кл
4 нКл цэнэг 2 кН/Кл хүчлэгтэй цахилгаан оронд байв. Орны зүгээс цэнэгт ямар хүчээр үйлчлэх вэ?
A. 8 Н
B. 8*10-6 Н
C. 8*10-12 Н
D. 2 Н
Зургаас С цэгийн байрлалыг тодорхойлоорой.
A. Баруун Уртраг 4 градус, Хойд Өргөрөг 4 градус
B. Баруун Уртраг 4 градус, Өмнөд Өргөрөг 4 градус
C. Зүүн Уртраг 4 градус, Өмнөд Өргөрөг 4 градус
D. Баруун Өргөрөг 4 градус, Өмнөд Уртраг 4 градус
Орчин үеийн электрон системүүдийн ангиллыг олно уу.
A. Дохиоллын болон товчлуурт
B. Автомат болон механик
C. Аналог болон тоон
D. Аль ч биш
Зургаас А цэгийн солбицлыг олно уу.
A. Хойд Өргөрөг 1 градус, Зүүн Уртраг 3 градус
B. Хойд Өргөрөг 3 градус, Зүүн Уртраг 1 градус
C. Баруун Уртраг 1 градус, Өмнөд Өргөрөг 3 градус
D. Өмнөд уртраг 1 градус, Зүүн өргөрөг 3 градус
Логик гэйт гэж юуг хэлдэг вэ?
A. Логик үйлдлийн тэмдэглэгээ
B. Логик үйлдлийн үр дүнг илэрхийлэх алгебрийн арга
C. Логик үйлдлүүдийг гүйцэтгэдэг хагас дамжуулагч хэлхээний үндсэн элемент
D. Логик үйлдэлт тоног төхөөрөмж