Аль нь Өгөдэй хааны үед хийгдсэн Алтан улсыг мөхөөсөн аян дайны чиглэл вэ?

• A. 1

• B. 2

• C. 3

• D. 4

Аль нь Өгөдэй хааны үед хийгдсэн “Ахмад хөвгүүдийн” хэмээн нэрлэгдсэн  аян дайн бэ?

• A. 1

• B. 2

• C. 3

• D. 1 ба 2

Монголын эзэнт гүрний бүрэлдхүүн улсуудын түүхэнд холбогдох үйл явдлуудыг зөв харгалзуулна уу             

1. 1260 он          А. Түүхэнд “Ахмад хөвгүүдийн аян дайн” хэмээн нэрлэгддэг дайн эхлэв
2. 1264 он        В. Цагадайн улсыг Алгуй хаан нэгтгэн захирав
3. 1271 он        С. Хубилай, Аригбөх нарын тэмцэл Хубилайн ялалтаар өндөрлөжээ
4. 1236 он        D. Хүлэгү Ил хаант улсыг байгуулав
5. 1256 он       

• A. 1b, 2c, 4a, 5d

• B. 1d, 2b, 3a, 4c

• C. 1а, 2d, 5c, 4b

• D. 1a, 5a, 3c, 4d

Их Монгол улсын бүрэлдхүүн улсуудын хаадуудыг зөв тохируулна уу. /1 оноо/

1. Юань улс                          А. Бэрх
2. Алтан Ордоны улс           В. Абага
3. Цагадайн улс                   С. Төмөр
4. Ил хаант улс                    D. Алгуй

                                                     Е. Гүег

• A. 1b, 2c, 3d, 4е

• B. 1с, 2а, 3d, 4b

• C. 1с, 2е, 3a, 4d

• D. 1а, 2d, 3b, 4c

Их Монгол улсын бүрэлдхүүн улсуудын хаадуудыг зөв тохируулна уу. 

1. Юань улс                         А. Бэрх
2. Алтан Ордоны улс           В. Абага
3. Цагадайн улс                   С. Төмөр
4. Ил хаант улс                    D. Алгуй

                                                      Е. Мөнх

• A. 1b, 2с, 3d, 4a

• B. 1а, 2b, 3е, 4d

• C. 1b, 2а, 3d, 4е

• D. 1с, 2а, 3d, 4b

Амбагай хааныг хааныг татарчууд барьж, Алтан улсад хүргэн цаазлуулжээ. Амбагай хаан ямар зорилгоор явж байгаад татарчуудад баригдсан бэ?                                    

• A. Татарчуудтай Алтан улсын эсрэг холбоотны гэрээ байгуулахаар явж байгаад баригдсан

• B. Татарчуудтай ургийн холбоо тогтоож, охиноо өөрийн биеэр хүргэж өгөх хэргээр явж байгаад татарт баригдсан

• C. Алтан улстай татарын эсрэг холбоо тогтоохоор татарын нутгаар явж байгаад баригдсан

• D. Хонгирад аймагтай ургийн холбоо тогтоож, охиноо өөрийн биеэр хүргэж өгөх хэргээр явж байгаад татарт баригдсан.

X-XIII зууны үед Туулын Хар түн ямар улсын орд байсан бэ?                            

• A. Татар

• B. Мэргид

• C. Монгол 

• D. Хэрэйд

Хабул хааны дараа хаан ор суусан Амбагай ямар овгийн хүн бэ?

• A. Тайчууд

• B. Боржигон

• C. Жадаран

• D. Хонгирад

Энэтхэгийн төр, шашныг хослон барих хоёр ёсны сургааль Монгол нутагт аль улсын үед анх төрийн үзэл суртал болсон бэ?                                                                              

• A. Хүннү

• B. Жужан 

• C. Түрэг 

• D. Уйгур 

Арван хоёр жилийн он тоолол аль улсын үеэс анх хэрэглэгдсэн бэ?                 

• A. Хүннү

• B. Тоба

• C. Түрэг

• D. Кидан 

“Ахын дуу” хэмээх сурвалж эртний ямар улсуудын түүхтэй холбоотой вэ?

• A. Тоба ба Муюн

• B. Муюн ба Тугухунь

• C. Цифү ба Кидан

• D. Туфа ба Тугухунь

Адилтгах замаар зөв хариултыг сонгон уу.

Түрэг - Төмөрлөг боловсруулалт     Кидан – ?

• A. Руни бичиг    

• B. Далайн худалдаа       

• C. Торго боловсруулах   

• D. Дуут сум

Эртний улсуудын аж ахуй, технологийн дэвшлийг илэрхийлсэн дараах баримт, олдвор, дурсгалуудыг хамаарах улстай нь зөв харгалзуулна уу.         

1. Хүннү           А. Дорнод аймгаас олдсон төмөр дөрөө
2. Сяньби        В. Өөрийн харъяатуудаас төмрөөр алба авч байлаа.
3. Жужан         С. Дуут сум хэрэглэдэг байжээ.
4. Түрэг           D. Газар тариалангийн тусгай хууль гаргаж байжээ.
5. Кидан

• A. 1с, 3а, 4d, 5b

• B. 1d, 2c, 3b, 4a

• C. 2d, 3b, 4a, 5c

• D. 1с, 2а, 3b, 5d

Эртний улсуудын аж ахуй, технологийн дэвшлийг илэрхийлсэн дараах баримт, олдвор, дурсгалуудыг хамаарах улстай нь зөв харгалзуулна уу

1. Хүннү                 А. Цамбагарав уулын хуягласан морьт цэргийн хадны зураг
2. Сяньби              В. Ноён уулаас олдсон эсгий ширдэг
3. Жужан               С. Торгоны хүр хорхой үржүүлж байжээ.
4. Түрэг                 D. Дорнод аймгаас олдсон төмөр дөрөө
5. Уйгур                 Е. Эзэн улсдаа төмрөөр алба барьдаг байжээ.
6. Кидан                

• A. 1e, 2d, 3b, 5с, 6а

• B. 1b, 2d, 3a, 4e, 5c

• C. 1a, 2e, 3c, 4b, 5d

• D. 1d, 2a, 3c, 4e, 6b

923-1125 онд Монгол нутагт Кидан улс ноёрхлоо тогтоож байжээ. Кидан улсын ноёрхлоо тогтоож байсан үеийг мянган, зуунд шилжүүлж тооцно уу.

• A. Нэгдүгээр мянганы VII зууны дунд үеэс VIII зууны дунд хагас

• B. Хоёрдугаар мянганы VIII зууны эхэн үеэс IX зууны эхэн хагас

• C. Хоёрдугаар мянганы IX зууны дунд үеэс X зууны дунд хагас

• D. Нэгдүгээр мянганы X зууны эхэн үеэс XII зууны эхэн хагас

Сурагч фотосинтезд нүүрсхүчлийн хий оролцдог болохыг илрүүлэхээр дараах туршилтыг явуулжээ.

 Сурагч ургамлаа  битүү хар хайрцганд хийн дотор нь лаа асаав. Хэсэг хугацааны дараа лаагаа авч, ургамлаа битүүлээд 2 хоногийн дараа фотосинтез явагдсан эсэхийг илрүүлэв. Ургамал хэвийн байсан боловч туршилт амжилттай болсонгүй. Туршилтад ямар нөхцөл дутагдсан бэ?

• A. Гэрэл

• B. Нүүрсхүчлийн хий

• C. Угаарын хий

• D. Салхи

Сурагч зууннаст, сүлжгэнэ, усан тахал, хулс зэрэг ургамлаас 1,1 навч аван, дулаан газар тавьжээ. Аль ургамлын навч хамгийн түрүүнд усаа алдан хорчийх вэ?

• A. Зууннастын навч шүүслэг тул амархан усаа алдан хорчийно.

• B. Сүлжгэнийн навч нимгэн, навчны амсар ихтэй тул амархан хорчийно.

• C. Усан тахлын навчны амсрын зохицуулга сул хөгжсөн тул амархан хорчийно.

• D. Хулсны навчны амсар өдөр нээллтэй байдаг тул амархан хорчийно.

Ургамлын навчийн фотосинтез явуулахад зохилдсон шинжийг зөв илэрхийлсэн өгүүлбэрийг сонгоно уу.

• A. Гэрлийг хангалттай хүлээн авахад зохилдон навч нь хлорофиллтэй байдаг.

• B. Фотосинтез явуулах талбайг их байлгахад зохилдон навч нь жижиг болсон.

• C. Шаардлагатай усыг агаараас хүлээн авахад зохилдон навч нь нимгэн болсон.

• D. Агаараас хүчилтөрөгчийг ихээр шингээн авахад зохилдон навч нь олон болсон.

Дараах графикийг ажиглан бусад хүчин зүйл тогтмол байхад нүүрсхүчлийн хийн хэмжээг нэмэгдүүлэхэд х цэгээс хойш графикт ямар өөрчлөлт гарахыг таамагласан хариултаас зөвийг сонгоно уу.

• A. Фотосинтезийн утга тогтмол хэмжээнд очно. Фотосинтезийн хурд ихсэн дээд утгаа хадгална.

• B. Графикийн утга буурна. Учир нь нүүрсхүчлийн хий хэт их байхад фотосинтез явагдахгүй.

• C. Графикийн утга өөрчлөгдөхгүй. Учир нь нүүрсхүчлийн хийнээс өөр хүчин зүйлс фотосинтезд нөлөөлнө.

• D. Графикийн утга эрс өснө. Нүүрсхүчлийн хийгүй бол фотосинтез явагдахгүй.

Дараах графикийг ажиглан бусад хүчин зүйл тогтмол байхад гэрлийн хүчийг нэмэхэд х цэгээс хойш графикт ямар өөрчлөлт гарахыг таамагласан хариултаас зөвийг сонгоно уу.  

• A. Фотосинтезийн эрчмийн утга тогтмол хэмжээнд очно.

• B. Графикийн утга буурна. Учир нь гэрэл их байхад фотосинтез явагдахгүй.

• C. Графикийн утга өөрчлөгдөхгүй. Учир нь гэрлээс өөр хүчин зүйлс фотосинтезд нөлөөлнө.

• D. Графикийн утга эрс өснө. Гэрэлгүй бол фотосинтез явагдахгүй.

Хусны шүүсийг эмчилгээнд хэрэглэх зорилгоор цуглуулдаг Монголчуудын арга, ургамлын шим бодисыг судлах аргын алинд нь хамаарах вэ?

• A. Афидын арга

• B. Бөгжлөх арга

• C. Соруулах арга

• D. Цоолох арга

Сурагч фотосинтезийн үгэн тэгшитгэлийг дараах байдлаар бичжээ. Багш сурагчийг 3 алдаа гаргасан гэж үзэв. Ямар алдаа гаргасан болохыг олно уу.

Угаарын хий + Усны уур = Озон + Цардуул

1. Нүүрсхүчлийн хийг угаарын хий хэмээн буруу бичсэн.
2. Усны уур дээрх урвалд орохгүй, ус оролцоно.
3. Озон үүсэхгүй, хүчилтөрөгч үүснэ.
4. Урвалд орж байгаа бодисуудын хооронд нь нэмэх тэмдэг тавьсан.
5. Үгэн тэгшитгэл тэнцүүлээгүй

• A. 1, 2, 3

• B. 2, 3, 4

• C. 3, 1, 5

• D. 4, 1, 2

Доорх зургийг ажиглан, эсэд  сонгон нэвтрүүлэх үүрэгтэй 2 эрхтэнцрийг сонгоно уу.

• A. 1, 4

• B. 2, 4

• C. 5, 4

• D. 6, 4   

Доорх зургийг ажиглан удамшлын мэдээлэл хадгалж буй эсийн эрхтэнцрийг сонгоно уу.

• A. 1

• B. 2

• C. 3

• D. 4

Доорх бүдүүвчийг ажиглан, бүтцийн түвшинд тохирох өгөгдлийг нөхнө үү.

• A. Нугас 

• B. Арьсны хүрэлцэх  мэдрэл

• C. Дотоод эрхтний мэдрэл

• D. Мэдрэлийн эд  

Доорх бүдүүвчийг ажиглан, бүтцийн түвшинд тохирох өгөгдлийг нөхнө үү.

• A. Ялгаруулах эрхтэн тогтолцоо

• B. Хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоо

• C. Амьсгалын эрхтэн тогтолцоо

• D. Үржлийн эрхтэн тогтолцоо   

Тэгш өнцөгт, параллелепипед нэгэн төрлийн биеүдийг нэг талаар нь хавтгай  ширээн дээр байрлуулжээ.  

Ширээний гадаргуу дээр нөлөөлж буй даралтыг багаас нь их рүү жагсааж бичсэн нь аль вэ?

• A. P → Q → R

• B. P → R → Q

• C.R → P → Q

• D.R → Q → P

745-840 оны хооронд Монгол нутагт төр улсаа байгуулж байсан Уйгур улсын оршин тогтнож байсан хугацааг зуун, мянганд зөв шилжүүлсэнийг олно уу.                                   

• A. Хоёрдугаар мянганы VII зууны эхэн үеэс VIII зууны эхэн хагас

• B. Нэгдүгээр мянганы VIII зууны дунд үеэс IX зууны дунд хагас

• C. Нэгдүгээр мянганы VI зууны дунд үеэс VII зууны дунд хагас

• D. Хоёрдугаар мянганы IX зууны эхэн үеэс X зууны эхэн хагас

Доорх зургийг ажиглан, “1” дугаар бүхий бүтцийг нэрлэнэ үү.

• A. Хромосом

• B. Дээд мөр буюу q мөр

• C. Центросом

• D. Доод мөр буюу p мөр 

555-745 оны хооронд Монгол нутагт Түрэгийн төр улс оршин тогтнож байв. Түрэг улс хэдээс хэддүгээр зуун хүртэл оршин тогтнож байсан бэ?

• A. IV зууны эхэн үеэс VI зууны эхэн хагас,

• B. V зууны дунд үеэс VII зууны дунд хагас

• C. VI зууны дунд үеэс VIII зууны дунд хагас

• D. VI зууны эхэн үеэс VIII зууны эхэн хагас

Доорх зургийг ажиглан, ямар эсийн хуваагдал болох, ямар ач холбогдолтой болохыг зөв илэрхийлсэн өгөгдлийг сонгоно уу.   

• A. Биеийн эсийн хуваагдал,  эхийн удмын мэдээллийн тал нь дамжина

• B. Бэлгийн эсийн хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл бүрэн дамжина

• C. Митоз хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл бүрэн дамжина.

• D. Мейоз хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл тал нь дамжина.  

Модон ширээн дээр жижиг төмөр бөмбөлгийг хэвтээ чиглэлийн дагуу соронзны өмнөд буюу S туйлын ойролцоо модон ширээн дээгүүр өнхрүүлжээ. Аль зурагт жижиг төмөр бөмбөлөгийн ширээн дээгүүр өнхөрсөн замыг зөв дүрсэлсэн байна вэ? 

• A.

• B.

• C.

• D.

Доорх зургийг ажиглан ямар эсийн хуваагдал болох, ямар ач холбогдолтой болохыг зөв илэрхийлсэн өгөгдлийг сонгоно уу.    

• A. Биеийн эсийн хуваагдал,  эхийн удмын мэдээллийн тал нь дамжина

• B. Бэлгийн эсийн хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл бүрэн дамжина

• C. Митоз хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл бүрэн дамжина.

• D. Мейоз хуваагдал, эхийн удмын мэдээлэл тал нь дамжина.  

Ховд аймгийн Цамбагарав уулын хаднаас олдсон дараах зургийг аль улсын түүхэнд холбоотой хэмээн үздэг вэ?  

• A. Хүннү

• B.  Сяньби 

• C. Жужан 

• D. Түрэг 

Сурагч эсийг  400 дахин өсгөн харж зуржээ. Зургийн урт 300 мм бол эсийн бодит хэмжээг тооцож олно уу.   

Эсийн бодит хэмжээ = Зургийн хэмжээ / Өсгөлт

• A. 0,75 мкм

• B. 714 мкм 

• C. 750  мкм

• D. 0,07 мм

Жужан улс ямар хааны үед их говийн араар нутагладаг аймгуудыг анх эрхшээлдээ оруулсан бэ?       

• A. Чарагуй

• B. Мугулюй

• C. Шэлүн

• D. Татар

Дараах зургийг ажиглан, митохондрийг хэд дахин өсгөн харсан болохыг тооцоолно уу.

Эсийн бодит хэмжээ = Зургийн хэмжээ / Өсгөлт

• A. 100

• B. 1000 

• C. 10000

• D. 100000

Дараах он тооллуудаас “татарчуудын үе” хэмээн нэрлэгддэг үе аль нь вэ?

• A. 333-555 он

• B. 555-745 он

• C. 745-840 он

• D. 842-923 он

Дараах он тооллуудаас “татарчуудын үе” хэмээн нэрлэгддэг үе аль нь вэ?

• A. 333-555 он

• B. 555-745 он

• C. 745-840 он

• D. 842-923 он

Сурагч эсийг 400 дахин өсгөн харж зуржээ. Зургийн урт 4 мм бол эсийн бодит хэмжээг тооцож олно уу.  

Эсийн бодит хэмжээ = Зургийн хэмжээ / Өсгөлт

• A. 10 мкм

• B. 1 мкм 

• C. 10 мм

• D. 1 мм