Баянзүрх дүүргийн дөрөвдүгээр хорооны иргэн “Л” өөрийн оршин суугаа байрны ойролцоох явган хүний замыг сайжруулж өгөхийг хорооны засаг даргадаа бичгээр уламжилжээ.
Иргэн “Л”-ийн санал хүсэлтэд хорооны засаг дарга хэд хоногийн дотор хариу өгөх ёстой вэ?
Бичгээр гаргасан санал хүсэлтэд 30 хоногийн дотор хариу өгнө.
Иргэдийн оролцооны төрлүүдийг нэрлэн “Л”-ийн гаргасан санал хүсэлт аль төрөлд хамаарах вэ?
Иргэдийн оролцоог нийцтэй ба нийцгүй гэж ангилна
Иргэн “Л”-ийн гаргасан санал хүсэлт нь нийцтэй оролцооны төрөлд хамаарна.
Төрийн аливаа үйл ажиллагаанд иргэн хүний оролцоо яагаад чухал вэ?
Иргэн хүний идэвхтэй оролцоо бол ардчиллын чухал үнэт зүйл.Нийгмийн бүх давхаргын хүн бүрийн идэвхтэй оролцооны үрээр ардчилал нь аль ч нийгэмд зайлшгүй тохиолддог эдийн засаг, улс төрийн бэрхшээлийг давж, хүний эрхийг тууштай хамгаалан хэрэгжүүлж чадна.
Выберите правильный вариант:
Принесите мне, пожалуйста, кофе ... молоком и сахаром.
A. с
B. без
C. между
D. в
Хүмүүс харилцааны явцад мэдээлэл солилцож байдаг. Тэгвэл харилцааны чухал бөгөөд үр дүнтэй арга хэрэгсэл аль нь вэ?
A.Үг яриа
B.Харц
C.Бэлгэ тэмдэг
D.Биеийн хөдөлгөөн
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн шалтгаануудыг судалцгаая.
Озоны давхаргыг тодорхойлон бичнэ үү.
Газрын гадаргаас дээш 22-25км-ын өндөрт Стратосферын давхаргад орших хийн давхарга юм. Нарны хэт ягаан туянаас хамгаалдаг.
Уур амьсгалын өөрчлөлтөд агаар, усан мандал, цас мөсөн бүрхүүлийн урт удаан хугацааны байдлыг цогцоор авч үзэх бөгөөд их хүйтрэлт, дулаарал, хуурайшилт зэргээр хэмжигдэнэ. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн гадаад болон дотоод шалтгааныг тайлбарлаарай.
Гадаад хүчин зүйлд: Нарны цацраг өөрчлөлт, Дэлхийн тэнхлэгийн хазайлтын өөрчлөлт Дотоод хүчин зүйлд: Агаарын бохирдол, галт уул дэлбэрэлт гэж хариулсан бол
Бангладешийн нийслэл Даккад 2009 онд 53 жил тохиолдоогүй их бороо орсон нь 12 цагийн дотор 3330 мм болжээ. Өөрийн орны жилийн тунадасны дундаж хэмжээтэй харьцуулаарай.
3330мм / 500 мм = 6 дахин их
Бангладеш улс 147,000,000 хүн амтай, 147,000 км2 газар нутагтай бөгөөд иргэд нь байнга үерт өртдөг болсон 3 гол шалтгааныг тайлбарлана уу.
147,000,000/ 147,000 = 1000 буюу хүн амын нягтшил их
Хур тунадас ихтэй.
Брахмапутра, Ганга мөрний сав газар оршдог.
Выберите правильный вариант:
Сестра пьёт кофе с сахаром, а я люблю пить ... сахара.
A. с
B. без
C. в
D. из
Выберите правильный вариант:
Дождь начался, когда он выходил ... дома.
A. от
B. в
C. из
D. с
2016 оны Улсын Их Хурлын сонгуулийн ирцийн дүн мэдээг харахад залуучуудын санал өгөх ирц хангалтгүй байжээ. Харин 2020 оны Улсын Их Хурлын сонгуульд залуучууд улс төрийн идэвхтэй оролцох төлөвтэй байна. Тухайлбал “А” энэ жил 18 нас хүрсэн тул тэрээр сонгох эрхээ эдэлж саналөө өгөхөө нүүр номоороо дамжуулан илэрхийлжээ.
Улсын Их Хурлын ээлжит сонгууль хэдэн жил тутамд болдог вэ?
УИХ-ын ээлжит сонгууль 4 жил тутам болдог
Иргэн “А”-ийн сонгуульд оролцож саналаа өгч буй нь иргэдийн оролцооны аль төрөл, хэлбэрт хамаарах вэ?
Оролцооны төрөл нь нийцтэй оролцоо юм
Оролцооны хэлбэр нь Улс төрийн сонгуульд оролцож санал өгөх
Иргэдийн оролцоо төрийн үйл ажиллагаанд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?
Иргэдээс төрийн байгууллага, ажилтны бодлого, шийдвэр үйл ажиллагааг дэмжих болон тэдгээрт нөлөөлөх, нийгмийн амьдралтай холбогдолтой асуудлуудыг зөв шийдвэрлэхийн тулд өөрийн байр суурийг илэрхийлэх шаардлагатай болдог
Эрдэмтэд хүний тархины хөгжлийг бусад амьтныхтай харьцуулан судлаад тархины хөгжилд хамгийн их нөлөөлсөн зүйлийг дурджээ. Эдгээрээс аль нь вэ?
A.Улс орнуудын харилцаа
B.Байгаль хүмүүсийн хоорондын харилцаа
C.Гадаад харилцаа
D.Хүмүүсийн харилцаа
Ашигт малтмалын нөөцийн ашиглалтыг Тавантолгойн орд газрын жишээн дээр судалцгаая.
Тавантолгойн нь нүүрсний ямар төрлийн ордод хамаарах вэ?
Чулуун нүүрсний ордод хамаарах бөгөөд нүүрстөрөгчийн агууламж 90% иас дээш байна.
Тавантолгойн нүүрсийг жилд 45 сая тн-ыг БНХАУ-руу экспортлохдоо тус бүр нь 110 тн даацтай 5,000 автомашинаар тээвэрлэдэг бол 1 автомашин хэдэн удаагийн тээвэрлэлт хийхийг тооцоолоорой.
5,000 * 110 тн = 550,000 тн 45,000,000 / 550,000 = 82 удаа тээвэрлэнэ.
Тавантолгойн нүүрсийг жилд 45 сая тн-ыг БНХАУ-руу экспортлохдоо тус бүр нь 65 тн даацтай 90 ачааны вагон, 2 зүтгүүрийн вагоноор тээвэрлэвэл бол хэдэн удаагийн тээвэрлэлт хийх вэ?
65 * 90 = 5850 тн 45,000,000 / 5850 = 7.692 удаа тээвэрлэнэ.
Автомашины тээвэрлэлтийн давуу ба сул тал дээр тус бүр 3 жишээгээр тодорхойлоорой
Давуу тал: Ажлын байр нэмэгдэнэ.
Тээвэрлэлт тогтвортой байна.
Үйлчилгээний салбар дагаад хөгжинө.
Сул тал: Хөрсний доройтол үүсгэнэ.
Өндөр зардлаар тээвэрлэнэ.
Эвдрэл гэмтэл ихтэй.
Эртний Грекийн философич Аристотель “Хүн бол уг чанараараа нийгмийн амьтан” гэж хэлсэн нь доорх өгөгдлүүдээс аль утгыг нь илэрхийлж байна вэ?
A.Хүнийг амьтантай зүйрлэж, аюулаас өөрийгөө хамгаалах чадвартай гэж үзсэн
B.Амьтныг амьдруулахын тулд эд эрхтэн нь үүрэг гүйцэтгэдэг тэгвэл түүнтэй адил хүнд нийгэм хэрэгтэй гэж үзсэн
C.Хүн нийгмийн харилцаанд орохгүйгээр амьдрах боломжгүй гэж үзсэн
D.Амьтан хүн хоёр адилхан гэж үзсэн.
Иргэн “А” нь энэ жил 18 нас хүрсэн. Аймаг орон нутгийнхаа бүтээн байгуулалт болоод залуучууд чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх таатай орчин нөхцөл байхгүй байгаа учир энэ тухай санал хүсэлтээ өөрийн аймгаас сонгогдсон Улсын Их хурлын гишүүнд илэрхийлж, залуучууд руу чиглэсэн ажлуудыг хийхийг хүсээд өөрийн бодож төлөвлөж явдаг ажлаа бас танилцуулав.
Иргэн “А” нь оролцооны ямар хэлбэрийг сонгож өөрийн саналт хүсэлтээ илэрхийлсэн бэ?
Төлөөллөөр дажуулан оролцох хэлбэрийг ашигласан.
Төрийн үйл ажиллагаанд иргэдийн оролцоо яагаад чухал вэ?
Төрийн бодлого шийдвэрт санал бодлоо тусгуулах, эрх ашгаа хамгаалах
Иргэд нийгмийн амьдралын холбогдолтой аливаа асуудлыг зөв шийдвэрлэхийн тулд өөрийн байр суурийг илэрхийлэх
Иргэн А оролцооны өөр ямар хэлбэрийг ашиглаж болох вэ? Жишээ дурдана уу
Иргэн “А” оролцооны дараах хэлбэрүүдийг ашиглаж болно. Үүнд:Хэлэлцүүлэг санал асуулгад оролцох
Сонирхлын бүлгээр дамжуулан оролцох
Нийгмийн сүлжээ хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл ашиглах Захидал бичих
Хүмүүсийн стресст өртдөг гол шалтгааны нэг нь амьдралд гарсан гэнэтийн өөрчлөлт байдаг. Тэгвэл дараах өгөгдлөөс аль нь дээрх ангилалд багтах вэ?
A.Замын түгжрэл
B.Зээл төлөх
C.Үзэл бодлын зөрөө
D.Гэр бүл салалт
Ардчилсан нийгэм дэх төр, иргэний харилцааны загвартай зааврын дагуу ажиллаарай.
Төр ба иргэний харилцааг тодорхойлоорой
Иргэд төрийн байгууллагатай харилцах, шийдвэрт нь саналаа тусгах, өөрийн байр суурийг илэрхийлэх үйл явц
Асуултын тэмдгийн оронд тохирох ойлголтуудыг бичээрэй.
Өргөдөл
Гомдол
Санал хүсэлт
Шаардлага
Шийдвэр гэж юу вэ? Шийдвэрийн жишээ 2-оос доошгүйг бичнэ үү?
Шийдвэр нь төрийн байгууллага, албан тушаалтнаас гаргасан, төрийн бодлогын тодорхой илрэл болсон хууль, дүрэм, журам бодлогын хөтөлбөр юм. гэх утга санаа бүрэн гарч жишээгээр тайлбарласан
Аливаа асуудал зөрчил бэрхшээл тулгархад түүнд яарч адгалгүй нарийн тооцож ухаалаг шийдвэр гаргаж байхыг сургасан хэлц үг аль нь вэ?
A.Долоо хэмжиж нэг огтол
B.Дэм дэмэндээ дээс эрчиндээ
C.Хүний эрээн дотроо могойн эрээн гаднаа
D.Суусан цэцнээс явсан тэнэг дээр
Аж үйлдвэрийн хөгжил байршлыг тодорхойлцгооё.
Дараах газрын зураг дээр 1 ба 4-ийн тоогоор ямар нэртэй орд газруудыг тэмдэглэсэн байна вэ?
1-Бор-Өндөр , 4-Зүүнбаян
Дараах диаграммыг ажиглан үйлдвэрийн нэмэгдэлтэй эсвэл алдагдалтай ажиллаж буй эсэхийг тодорхойлоорой.
Алдагдалтай ажиллаж байна. Түүхий эдийн татан авалт нийт 2 + 2 = 4тн харин бүтээгдэхүүн нийлүүлэлт 1тн байгаа нь 4 – 1 = 3тн гэж хариулсан бол
Уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийн 1 тн зэсийн хүдрийн 23,0-25,0% нь зэсийн агуулгатай байдаг байна. 1000 тн зэсийн хүдэрт хэдэн тн зэсийн агуулгатай байхыг тооцоолоорой.
1 тн зэсийн хүдрээс 240 кг зэс агуулагдана. 240 * 1000 = 24000 тн гэж тооцоолсон бол
Монгол орны стратегийн орд газруудыг ашигт малтмал, байршилтай нь зөв харгалзуулаарай.
|
Үйлдвэр, орд |
Ашигт малтмал |
Байршил |
|
Могойн гол |
Мөнгө |
Дорнод |
|
Мардай |
Хүрэн нүүрс |
Баянөлгий |
|
Зүүн баян |
Газрын тос |
Хөвсгөл |
|
Асгат |
Уран |
Дорноговь |
|
Заамар |
Жонш |
Төв |
|
Бор Өндөр |
Алт |
Хэнтий |
Могойн гол - хүрэн нүүрс - Хөвсгөл
Мардай - Уран - Дорнод
Зүүнбаян - Газрын тос - Дорноговь
Асгат - Мөнгө - Баян- Өлгий
Заамар -Алт - Төв
Бор-Өндөр - Жонш - Хэнтий
Стрессийг даван туулах арга замуудыг дурдахдаа хамааралгүй зүйл оруулсан бол аль нь вэ?
A.Сайн унтаж амрах
B.Эрүүл зөв хооллох
C.Аливааг шүүмжлэх
D.Спортоор хичээллэх
Ядуурал, хүнд өвчин нь стресс үүсгэгч төрлүүдийн алинд нь багтах вэ?
A.Амьдралд гарсан гэнэтийн өөрчлөлт
B.Урт удаан хугацааны дарамт
C.Өдөр тутмын асуудлууд
D.Алхам бүрт тохиолддог сорилтууд
Төрийн үйлчилгээний албан хаагчид цалингаа нэмүүлэх зорилгоор жагсаал хийж, Улсын Их Хурын даргад шаардлага хүргүүлсэн. Хүргүүлсэн шаардлагын хариуг ирүүлсэн бөгөөд энэ оны төсөв батлагдсан учраас цалин нэмэгдүүлэх боломжгүй гэсэн хариу өгсөн. Ингээд төрийн албан хаагчдын төлөөлөл болсон хэсэг хүмүүс Улаанбаатар хотын төв талбайд эсэргүүцлийн жагсаал хийжээ.
Эсэргүүцлийн жагсаал хийх нь иргэдийн оролцооны аль төрөлд хамаарах вэ?
Нийцгүй оролцооны хэлбэр
Ардчилсан нийгэм дэх төр ба иргэний харилцааны үүднээс шаардлага гэсэн ухагдахууныг тодорхойлж бичнэ үү?
Шаардлага гэдэг нь өөрт болон бусдад тулгарч буй аливаа асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр бичгээр гаргасан хүсэлт юм.
Дээрх төрийн албан хаагчид эсэргүүцлийн жагсаал хийхээс өөр ямар оролцооны хэлбэрийг ашиглан дуу хоолойгоо илэрхийлж болох байсан бэ?
Сонирхлын бүлгээр дамжуулан оролцох
Нийгмийн сүлжээ хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл ашиглах
Төлөөллөөр дамжуулан оролцох
Зөрчилдөөнтэй байдалд тодорхой асуудал дээр өөрийн итгэл үнэмшил, байр сууринаасаа ухрах, татгалзах замаар асуудлыг шийдвэрлэх нь аль хандлагад хамаарах вэ?.
A.Буулт хийх
B.Зайлсхийх
C.Сөргөлдөх
D.Хамтран ажиллах
Авлига, шударга бус байдалтай холбоотой зөрчил нь зөрчилдөөн үүсэх шалтгааны аль хэлбэрт багтах вэ?
A.Үл ойлголцлын
B.Үзэл бодлын
C.Хуваарилалтын
D.Ашиг сонирхолын
Стресс үүсгэгчийг 3 үндсэн төрөлд ангилдаг. Тэгвэл дараах төрлүүдээс аль нь зөв хувилбар вэ?
A.1.Амьдралд гарсан гэнэтийн өөрчлөлт 2. Урт хугацааны дарамт, сорилт 3. Өдөр тутмын асуудлууд
B.1. Зорилгогүй байдал 2. ашиг сонирхолын зөрчил 3. сэтгэл ханамжтай байх
C.1. Өөдрөг үзэл 2. үзэл бодлын зөрчилдөөн 3. зорилгогүй байдал
D.1. Аливаа зүйлсийн үгүйсгэл 2. шүүмжлэлт харилцаа 3. санал хүсэлт гаргах
Стресс үүсгэгчийг 3 үндсэн төрөлд ангилдаг. Тэгвэл дараах төрлүүдээс аль нь зөв хувилбар вэ?
A.1.Амьдралд гарсан гэнэтийн өөрчлөлт 2. Урт хугацааны дарамт, сорилт 3. Өдөр тутмын асуудлууд
B.1. Зорилгогүй байдал 2. ашиг сонирхолын зөрчил 3. сэтгэл ханамжтай байх
C.1. Өөдрөг үзэл 2. үзэл бодлын зөрчилдөөн 3. зорилгогүй байдал
D.1. Аливаа зүйлсийн үгүйсгэл 2. шүүмжлэлт харилцаа 3. санал хүсэлт гаргах
Зэргэлдээ ангийн дуулдаг охин Э-д нөгөө ангийн Б охин дургүй. Учир нь сүүлийн 2 жил урлагийн наадамд Э охин түрүүлж байгаа бөгөөд Б түүний дараа буюу дэд байрыг эзэлж байгаа. Үүнээс үүдэлтэй тэр хоёрын хооронд зөрчил үе үе үүсдэг. Анги ахихын хэрээр 2 охин бие биенээ ойлгохыг хичээж хэд хэдэн удаа ярилцаж үзсэн. Хамгийн сүүлчийн уулзалтаар тэд хоёр талынхаа ашиг сонирхолыг дээд зэргээр хангасан хамтын шийдэлд хүрсэн. Энэ нь зөрчилдөөнийг шийдвэрлэх хандлагын аль нь вэ?
A.Сөргөлдөх
B.Буулт хийх
C.Зайлсхийх
D.Хамтран ажиллах
Ц хөдөө томилолтоор яваад ирэх хугацаанаасаа 1 хоног хоцорч иртэл эхнэр нь уурлаж “Утас чинь ч холбогдохгүй, бас 1 хоног хаагуур яваад ирж байгаа юм” гэж ууртай асуулаа. Нөхөр “Машин эвдрээд сүлжээгүй газар би яах юм” гэж ширүүн хариулав. Зөрчил үүсгэж буй өдөөгч хүчин зүйл аль нь вэ?
A.Шаардлага
B.Бухимдал
C.Шүүмжлэл
D.Үгүйсгэл
Агаарын даралт хуваарилалт ба өөрчлөлтийг тооцоольё.
Агаарын даралтыг ямар багажаар хэмждэг вэ?
Барометр гэж хариулсан бол
А хот д.т.д 1350м өндөрт оршдон ба цаг агаарын мэдээгээр агаарын даралт 767гПа гэж зарлажээ. Б хотод агаарын даралт 650 гПа байсан бол тус хотын оршиж буй өндрийг тооцоолоорой.
767 – 650 = 117гПа зөрүү, 117 * 100 / 10 = 1170м
1350 + 1170 = 2520м Б хот 2520м өндөрт оршино гэж тооцоолсон бол
Зургийг ажиглаж доорх томьёог ашиглан уулын өндрийг тооцоолоорой.
16000 * (840 – 810 / 840 + 810) * (1 + (18.6+11.4 = 30 / 2 = 15 * 0.004 = 305.28 + 580 = 885.28 м
Зургийг ажиглан салхи хаашаа чиглэж хурд нь ямар байхыг тодорхойлж учрыг тайлбарлаарай.
Салхи нь агаарын даралтын зөрүүнээс болж үүснэ.
Даралтын зөрүү их байвал салхины хурд их, бага байвал хурд бага байна.
Мөн изобарууд ойр зурагдсан бол хурд их, хол зурагдсан бол хурд бага байна
Агаар мандлын үе давхаргуудыг тодорхойлж, агаарын температурын өөрчлөлтыг тооцоольё.
Дэлхийн агаар мандал нарны аймгийн бусад гаригуудаас юугаараа ялгаатай вэ?
Хүчилтөрөгч, усны уур зэрэг амьдрал оршин тогтноход ач холбогдолтой хийнүүд зонхилдог.
Газрын гадарга дээр +280С байсан бол 8200 м-ийн өндөрт нисч яваа онгоцны гадарга дээр хэдэн градус байгааг тооцоолоорой.
8200 * 6 / 1000 = 49.20C
49.20C – 280C = -21.20C гэж бодож гаргасан бол
Монголд ирсэн АНУ-ын жуулчинд өнөөдөр агаарын температур +120С гэдгийг Франгейтын хуваариар хэд гэж ойлгуулах вэ?
9 / 5 * 12 + 32 = 53.60F гэж тооцоолсон бол
Улаанбаатар хотын 5 хоногийн цаг агаарын мэдээг ажиглан ямар улирал болохыг нь тодорхойлж яагаад гэдгээ 3 үндэслэлээр батлаарай.
|
|
Даваа |
Мягмар |
Лхагва |
Пүрэв |
Баасан |
|
Өдөртөө |
6 |
11 |
15 |
17 |
20 |
|
Шөнөдөө |
-4 |
2 |
1 |
0 |
3 |
Хаврын улирал байна.
Шөнийн температур хасах утгатай байна.
Хоногийн дундаж температур +10 градусаас ихгүй байна.
Температурын хэлбэлзэл ихтэй байна.
Замените цифру словами:
В нашей группе занимается ... (15)... учеников.
A.пять
B.пятьдесят
C.пятнадцать
D.пятеро
Выберите правильный вариант:
Скоро ... центральном стадионе начнутся соревнования по футболу.
A. на
B. в
C. из
D. от
Выберите правильный вариант:
Мой брат – математик. Он работает преподавателем ... университете.
A. с
B. о
C. на
D. в
Выберите правильный вариант:
Мой папа – историк. Он работает ... музее.
A. на
B. около
C. в
D. у
Выберите правильный вариант:
– А давай встретимся завтра?
– К сожалению, я не могу. Завтра я ... .
A.работаем
B.буду работать
C.работать
D.работал
Выберите правильный вариант:
– Обычно каждое утро я долго ... .
A.завтракать
B.завтракаю
C.завтракал
D.завтракаем
Выберите правильный вариант:
Вчера на уроке русского языка мы ... стихотворение С.Есенина.
A.учим
B.учили
C.будем учить
D. учите
Выберите правильный вариант:
– Дима, что ты делал ... ? – Вчера я играл в бадминтон.
A.сегодня
B.завтра
C.вчера
D.утром
Выберите правильный вариант:
– Вчера Баяра был в кинотеатре, он ... фильм о спорте.
A.смотрел
B.думал
C.слушал
D.видел
Выберите правильный вариант:
Сочинение по русскому языку я … завтра вечером.
A.писал
B.пишу
C.буду писать
D.написала
Выберите правильный вариант:
– Дети, кто хочет ... яблочный сок?
A.пить
B.петь
C.поёт
D.пьёт
Выберите правильный вариант:
Только моя мама умеет ... шпагетти так вкусно.
A.приготовил
B.готовить
C.приготовит
D.готовит
Выберите правильный вариант:
– Я ... этот роман, но он мне не очень понравился.
A.прочитаю
B.дочитаю
C.прочитал
D.читать
Выберите правильный вариант:
Марине и Коле ... этот фильм.
A.нравятся
B.нравиться
C. нравится
D.понравятся