Иргэдээс төрийн байгууллага, ажилтны бодлого, шийдвэр, үйл ажиллагааг дэмжих болон тэдгээрт нөлөөлөхийн төлөө хийж байгаа оролдлогуудын цогцыг ................. гэнэ.
А. Иргэдийн оролцоо
В. Иргэний эрх
С. Иргэний үүрэг
D. Иргэний хүсэл зориг
тэгшитгэлийг бод.
Пропорцын чанар ашигласан тохиолдолд
дүгнэлт гаргасан бол, эсвэл тэнцүүгийн тэмдгийн нэг талд гаргаад бутархайг хурааж 0-тэй тэнцүүлэх замаар зөв тэгшитгэл үүсгэсэн бол 2 оноо
Шийдийг зөв олсон бол – 1 оноо
Тухайн үед нийгмийн амьдралыг зохицуулж буй эрх зүй, ёс суртахууны хэм хэмжээ, нийгмийн гишүүдийн дийлэнхийн эрхэмлэдэг үнэт зүйлсэд харшлахгүй зорилго, арга хэлбэртэй оролдлогуудыг....................гэнэ.
А. Нийцтэй оролцоо
В. Нийцгүй оролцоо
С. Хууль ёсны бус оролцоо
D.Иргэдийн идэвхгүй оролцоо
үржвэрийг ол.
Ерөнхий үржигдэхүүн хаалтнаас зөв гаргасан бол – 1оноо
Нийлбэрийн квадратын томъёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Үржих үйлдлээ зөв гүйцэтгэсэн бол – 1оноо
Квадратуудын ялгаврын томъёо – 1оноо
Дараах зурагт адууны филогенезийг үзүүлжээ. Зургийг ажиглаад асуултад хариулна уу.
I. Эволюцийн ямар баталгаа вэ? 1 оноо
II. Адууны филогенез хэрхэн явагдсаныг жишээгээр тайлбарлаарай. 1 оноо
III. Эогиппусын хувьсалд нөлөөлсөн байж болох хүчин зүйлсээс дүгнэж бичнэ үү. 2 оноо
I. Палеонтологийн баталгаа-1 оноо
II. Биеийн хэмжээ томорч, сээр нурууны нугаламууд бэхжиж, хөл уртасч, хөлийн хурууны тоо цөөрөх байдлаар хувьсал явагдсан-1 оноо
III. Байгаль, цаг уурын өөрчлөлтөөс задгай талд нутагших болсон. Үүний нөлөөгөөр биеэ хамгаалж хурдан давхихын тулд бие бүтцэд өөрчлөлт гарсан-2 оноо
Засгийн газрын хуралдаанаар нэг удаагийн чанартай буюу шуурхай асуудлаар Ерөнхий сайд ........................ гаргана.
А. Захирамж
В. Зарлиг
С. Хууль
D. Тушаал
үржвэрийг ол.
Ерөнхий үржигдэхүүн хаалтнаас зөв гаргасан бол – 1оноо
Нийлбэрийн квадратын томъёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Үржих үйлдлээ зөв гүйцэтгэсэн бол – 1оноо
Квадратуудын ялгаврын томъёо – 1оноо
Монгол Улсын Засгийн газраас батлан гаргадаг эрх зүйн баримт бичиг аль нь вэ?
А. Тогтоол
В. Тушаал
С. Хууль
D. Шийдвэр
Зургийг ажиглаад асуултад хариулна уу.
I. Эволюцийн ямар баталгаанд хамаарах вэ? 1 оноо
II. Эволюцийн баталгааны ямар эрхтнүүд вэ? 1 оноо
III. Тайлбарлан бичнэ үү. 2 оноо
I. Жишил анатомийн баталгаа 1 оноо
II. Аналоги эрхтэн 1 оноо
III. Гарал үүсэл өөр боловч, гүйцэтгэх үүргээрээ ижил эрхтнүүдийг аналоги эрхтэн гэнэ. 2 оноо
Засгийн газрын хуралдаанд нийт гишүүдийн хэд нь оролцсон тохиолдолд хүчинтэйд тооцдог вэ?
А. Гуравны хоёр
В. Гуравны нэг
С. Бүгд оролцсон тохиолдолд
D. Хэд ч оролцсон болно.
үйлдлийг гүйцэтгэ.
Квадратуудын ялгаврын томьёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Нийлбэрийн квадратын томьёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Хуваах үйлдлээ зөв гүйцэтгэсэн бол – 1 оноо
Засгийн газар улс орны хэмжээнд хууль биелүүлэх ажлыг хэний өмнө хариуцдаг вэ?
А. УИХ
B. Ерөнхийлөгч
C. Улсын дээд шүүх
D. Хүний эрхийн үндэсний комисс
үйлдлийг гүйцэтгэ.
Ерөнхий үржигдэхүүн хаалтнаас зөв гаргасан бол – 1оноо
Нийлбэрийн квадратын томьёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Хуваах үйлдлээ зөв гүйцэтгэсэн бол – 1оноо
Улс орны хэмжээнд хууль хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээсэн гүйцэтгэх эрх мэдлийн байгууллага аль нь вэ?
А. Засгийн газар
В. УИХ
С. Шүүх байгууллага
D. Прокурор
Парламентад бодлого боловсруулах, шийдвэр гаргах үйл явц дахь иргэдийн "идэвхтэй байх" оролцоонд аль нь хамаарах вэ?
А. Олон нийтийн хурал, цуглаан хэлэлцүүлэгт оролцож үг хэлэх
В.Хуулийн төслийг цахим болон ердийн шуудангаар хүлээн авах
С. Өдөр тутмын сонин хэвлэлд нийтэлсэн хуулийг унших
D. Зөвлөлдөх санал асуулгад оролцох
үржигдэхүүн болгон задал
Ерөнхий үржигдэхүүн хаалтнаас зөв гаргасан бол – 1оноо
Нийлбэр ялгаврын квадратын томъёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Зургийг ажиглаад асуултад хариулна уу.
I. Эволюцийн ямар баталгаанд хамаарах вэ? 1 оноо
II. Ямар амьтдын завсрын хэлбэр болохыг бичнэ үү. 1 оноо
III. Энэ шилжилтийн хэлбэр нь өмнөх болон дараагийн амьд бие махбодуудтай төстэй тус бүр 2 шинжийг нэрлэж бичнэ үү. 1 оноо
IV. Аль эрин, галавт амьдарч байсан бэ? 1 оноо
I. Палеонтологийн баталгаа 1 оноо
II. Мөлхөгч- шувуу 1 оноо
III. Гадаад хэлбэр төрх, өд сөд, сарвуу бүхий хойд хөлөөрөө шувуутай, харин урт сүүлний нугалам, шүд, хэвлийн олон хавиргаараа мөлхөгчидтэй адилхан. 2 оноо
IV. Мезозойн эриний, юрийн галав 1 оноо
Нийтийн эрх ашгийг хөндсөн аливаа асуудлаар төрөөс шийдвэр гаргахын өмнө тохиолдлын зарчмаар түүвэрлэн сонгосон иргэдээс санал авах замаар төрийн үйл хэрэгт иргэдийг оролцуулдаг. Энэ нь парламентад бодлого боловсруулах, шийдвэр гаргах үйл явц дахь иргэдийн оролцоог хангах ямар арга замд хамаарах вэ?
А. Зөвлөлдөх санал асуулга
В.Идэвхгүй оролцоотой байх
С. Мэдээлэх
D. Идэвхтэй оролцоотой байх
Зургийг ажиглаад асуултад хариулаарай.
I. Эволюцийн ямар баталгаанд хамаарах вэ?
II. Ямар эрхтнүүд вэ?
III. Ямар амьтдын мөчид болохыг нэрлээрэй.
I. Жишил анатомийн баталгаа
II. Гомологи
III. Хүн, муур, халим, сарьсан багваахай I, II хариулт тус бүр 1 оноо, III хариулт 2 оноо (амьтдын мөчдийг зөв нэрлэсэн бол тус бүр 0.5 оноо)
УИХ – аас баталсан хуулинд хэн хориг тавих эрхтэй вэ?
А. Ерөнхийлөгч
В. УИХ – ын дарга
С. Ерөнхий сайд
D. Байнгын хорооны дарга
үржигдэхүүн болгон задал.
Ерөнхий үржигдэхүүн хаалтнаас зөв гаргасан бол – 1оноо
Нийлбэр ялгаврын квадратын томъёо зөв хэрэглэсэн бол – 1оноо
Дараах нэр томьёог харгалзах хүснэгтэнд зөв байрлуулна уу. 1. 6 хөхтэй үнээ
2. Халимны сүүж
3. Оймын үндэслэг ишний хайрс
4. Чих хамрын булчин
5. Шувууны далавчны 1,3-р хуруу
6. Тэжээвэр цагаан гахайн торой судалтай төрөх
Атавизм- 1, 3, 6, рудимент эрхтэн- 2, 4, 5 /хариулт тус бүр 0.5 оноо/
Хууль санаачлагч боловсруулсан хуулийн төслөө хэнд өргөн барьдаг вэ?
А. УИХ – ын даргад
В. Ерөнхийлөгчид
С. Ерөнхий сайдад
D. Байнгын хорооны даргад
тэгшитгэлийг бод.
Нийлбэр ялгаврын квадрат болон квадратуудын ялгаврын томьёо зөв хэрэглэсэн бол – 3 оноо
Шугаман тэгшитгэл зөв үүсгэж бодсон бол – 1 оноо
Мөн бодолтын явцыг харж оноог хуваарилан өгч болно.
Хүн ба амьтдыг нэг гарал үүсэлтэй баталгааг рудимент эрхтнээр жишээлэн талбарлан бичнэ үү. /Хүснэгт/
Хүн Амьтанд ямар үүрэгтэй байсан.
1
2
Хүн
Ахар сүүл
Мухар олгой
Амьтанд ямар үүрэгтэй байсан.
Амьтанд сүүл залуурдах чиглэлээ олох зэрэг үүрэг гүйцэтгэдэг байсан.
Хоол тэжээлийг сайтар боловсруулж идэхэд туслахнүд тус бүрийг бөглөсөн бол 0.5 оноо
Монгол улсын Үндсэн хуулинд зааснаар хууль санаачлах эрх мэдэл бүхий субьектэд аль нь орохгүй вэ?
А. Ерөнхий сайд
В. УИХ ын гишүүн
С. Засгийн газар
D. Ерөнхийлөгч
Дараах хүснэгтэнд арьстны бүлгийг нөхөж бичээрэй. ........................ Ноосорхог буржгар үстэй, уруул зузаан, өргөн хавтгай том хамартай, шүд,гарын алга том, бараан арьстай, хар, бор өнгийн нүдтэй.
........................ Арьсны өнгө цагаан, гонзгойвтор нүүртэй, шар, цайвар өнгийн шулуун эсвэл долгионтой үстэй, бор, ногоон,цэнхэр нүдтэй, сахал их, аарцаг том, өндөр хянган хамартай, уруул нимгээн, бие үсэрхэг.
........................ Шулуун хар үстэй, шар юмуу хүрэн шар өнгийн арьстай, өргөн, намхан хамартай, хар, хүрэн өнгийн онигор нүдтэй, өргөндүү нүүртэй.
Негржүү,Европжуу, Монголжуу арьстны бүлэг. тус бүр 1 оноо
тэгшитгэлийг бод.
Нийлбэр ялгаврын квадрат болон квадратуудын ялгаврын томьёо зөв хэрэглэсэн бол – 3 оноо
Шугаман тэгшитгэл зөв үүсгэж бодсон бол – 1 оноо
Мөн бодолтын явцыг харж оноог хуваарилан өгч болно.
Хүн ба мичний ижил ба ялгаатай талуудаас тус тус 2-оос доошгүйг нэрлэж бичнэ үү.
I. Төсөөтэй талууд:
-
-
II. Ялгаатай талууд:
-
-
Төсөөтэй талууд: Хавтгай хумс бүхий хуруу, алганы хээ, цусны найрлага, цусны бүлэгтэй
Ялгаатай талууд:Араг ясны хэлбэр, мичний 5 хурууны 1 нь эсрэг байрлалтай, уураг тархины хөгжил, дохионы 2-р систем гэх мэтдоорх жишээнээс тус бүр 2-ыг бичсэн бол оноог өгнө
шугаман тэгшитгэлийг бод
Хаалт зөв задалсан бол – 1 оноо
Төсөөтэй гишүүдийг эмхэтгэж, шийдийг зөв олсон бол – 1 оноо
Хууль тогтоох эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч байгууллага аль нь вэ?
А. Улсын их хурал
В. Засгийн газар
С. Ерөнхийлөгч
D. Шүүх
Коацерватын онол нь амьгүй материас амьдрал үүссэн гэж тодорхойлжээ. Тэрээр энэхүү онолоо хэрхэн тайлбарласан бэ? Дүгнэлт гарган бичнэ үү.
Далай тэнгисийн усанд ууссан бодисууд хэт ягаан туяа, цахилгаан цэнэгийн нөлөөгөөр урвалд орж, химийн нэгдэл үүсчээ. Эдгээр органик нэгдлүүд нь өтгөрч, коацерват үүсгэдэг. Энэ коацерват нэгдлүүд нь амьд биетай төстэй шинж чанартай байсан. Жишээ нь янз бүрийн бодисыг шингээж авдаг нь хооллохтой, бодис шингээгээд өсөж томордог нь эсийн өсөх үйл явцтай төстэй байсан.Ингэснээр өөрөө өөрийгөө нийлэгжүүлдэг полинуклеотид бий болж, анхны амьд биес үүсчээ. Далай тэнгисийн хоол тэжээл хомсдохын хирээр ашигтай шинжийг олсон нь мэнд үлдэж байсан. Иймэрхүү байдлаар үргэжилсээр түүхэн хөгжлийн явцад анхны амьд биетээс одоогийн эс үүсчээ. /Коацерват хэрхэн үүсдэгийг тайлбарласан бол 1 оноо, амьд бие үүсэх үйл явцыг тайлбарласан бол 2 оноо, жишээ гаргаж, цаашид хэрхэн хөгжсөн талаар тайлбарласан бол 3 оноог бүтэн өгнө./
Шугаман тэгшитгэлийг бод.
Хаалт зөв задалсан бол – 1 оноо
Төсөөтэй гишүүдийг эмхэтгэж, шийдийг зөв олсон бол – 1 оноо
Мезозойн эринд цэцэглэн хөгжиж байсан мөлөхгчдийн мөхлийн шалгаан нь юу байсан бэ? Таамаглал гарган тайлбарлана уу.
Мөлхөгчдийн мөхлийн шалтгааныг олон шалтгаанаар тайлбарладаг. Үүнд:
- Мезозойн эриний төгсгөлөөр хуурай газрын ус чийг багасч, нүцгэн үрт ургамлын дийлэнх нь мөхсөнөөөр үлэг гүрвэлүүд өлсөх, цангах аюулд нэрвэгдсэн.
- Мөлхөгчдөөс илүү өндөр хөгжилтэй шувуу, сүүгээр бойжигчид зэрэг нь үүсч хөгжсөн .
- Дэлхийд тохиосон солирлын мөргөлт зэргүүд нь тэдгээрийн мөхлийн шалтгаан болсон гэж тайлбарладаг.дээрх таамаглалуудаас нэгийг нь бичсэн бол оноог өгнө.
Хүсэл зорилгодоо нийцүүлэн бусдын үйл ажиллагааг өөрчлөх чадварыг юу гэж нэрлэдэг вэ?
А. Эрх мэдэл
В.Хүсэл зориг
С. Иргэний эрх
D. Иргэний үүрэг
Шугаман тэгшитгэлийг бод.
Тохируулах үржигдэхүүнүүдээр зөв үржүүлсэн бол – 1 оноо
Төсөөтэй гишүүдийг эмхэтгэж, шийдийг зөв олсон бол – 1 оноо
Шугаман тэгшитгэлийг бод.
Тохируулах үржигдэхүүнүүдээр зөв үржүүлсэн бол – 1 оноо
Төсөөтэй гишүүдийг эмхэтгэж, шийдийг зөв олсон бол – 1 оноо
1948 онд НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейгаас батлан гаргасан. Хүний эрхийн стандарт болж, дэлхий дахинд хамгийн өргөн хүрээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн баримт бичгийг юу гэж нэрлэдэг вэ?
А. Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал
В. Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын пакт
С. Хүүхдийн эрхийн конвенц
D. Эдийн засаг, нийгэм, соёлын эрхийн тухай олон улсын пакт
Зориудын шалгарлын хэлбэрүүдийг нэрлэж, ялгааг тайлбарлана уу.
Зориудын шалгарлыг аргачилсан ба санамсаргүй гэж 2 ангилдаг. Аргачилсан гэдэг нь хүн тодорхой зорилго тавьж, сонгон шалгаруулалтыг хэдэн үе дамжуулан явуулсны эцэст өөрийн ашиг сонирхолд нийцсэн үүлдэр, сортыг шинээр гаргаж авахыг хэлнэ. Санамсаргүй шалгаруулалт гэдэг нь тодорхой зорилго тавихгүйгээр урсгал маягаар зориудын шалгаруулалтыг явуулж, шинээр үүлдэр, сорт гаргаж авдаг. /
“ .. Үзэл бодлоо чөлөөтөй илэрхийлэх эрх чөлөө нь ардчилсан нийгмийн үндэс суурь бөгөөд нийгмийн дэвшил, хувь хүн бүрийн хөгжлийн гол нөхцлийг бүрдүүлэгч чухал хүчин зүйл ...” гэж хүний эрхийн ямар байгууллага өөрийн шийдвэртээ тусгасан байдаг вэ?
А. Европын хүний эрхийн шүүх
В. Олон улсын шүүх
С. Хүний эрхийн үндэсний комисс
D. НҮБ